Page 287 - Microsoft Word - Cam Pha dat va nguoi.doc

Phần thứ hai: LỊCH SỬ 271

người xã Hải Lãng tự đem thủ hạ đuổi đánh, tay cầm cọc tre
đánh tan được giặc, đuổi đến xã Vô Ngại, cắm cọc tre làm
mốc giới, đến nay đốt tre đều mọc ngược. Sau khi chết được
tặng Khâm sai Đông đạo Tiết chế, người địa phương lập đền

1
thờ. Thuyền bè qua lại cầu đảo thường được linh ứng” . Theo
đó, Đền Cửa Ông thờ một vị tướng quân người địa phương (có
thể là người Tày) tên là Hoàng Cần. Vào thời Trần, vị tướng
này có công đánh đuổi giặc phỉ, bảo vệ an toàn cho dân cư

ven biển ở vùng Cẩm Phả, được nhân dân nhớ ơn mà lập đền
thờ phụng. Sách Đồng Khánh dư địa chí bổ sung: “Sắc phong
trải qua binh biến bị thất lạc, năm Thiệu Trị nguyên niên

(năm 1841), châu nha sưu tầm được và sao nộp. Phàm dân
trong châu cùng tàu thuyền người Nam, người Bắc qua lại,
cùng quan quân đi đánh dẹp vào đền làm lễ cầu đảo đều được
ứng nghiệm. Năm Tự Đức thứ 6 (năm 1853), thần được

phong làm “Bản cảnh thành hoàng linh phù chi thần” .
2
Bên cạnh đó, theo Tuyển tập Tư liệu Hán Nôm xã Dương

Huy, tổng Hoành Bồ (nay là xã Dương Huy, thành phố Cẩm
Phả), trong cuộc rút lui lần thứ hai của nhà Trần qua Hoành
Bồ ra Ba Chẽ thì địa bàn xã Dương Huy là khu vực quan

trọng cả về đường thủy và đường bộ. Thông qua con đường
này, quan quân nhà Trần thuận lợi rút ra biển để đi vào
Thanh Hóa. Trong cuộc kháng chiến chống quân Nguyên lần

thứ ba (1287 - 1288), địa bàn xã Dương Huy là căn cứ giấu

_______________

1. Quốc sử quán triều Nguyễn: Đại Nam nhất thống chí, Sđd, t.4,
tr.54.
2. Viện Nghiên cứu Hán Nôm, Viện Viễn Đông Bác Cổ: Đồng Khánh
địa dư chí, Sđd, t.1, tr.441.