Page 314 - Microsoft Word - Cam Pha dat va nguoi.doc

296 Cẩm Phả - Đất và Người

Ngày 20/11/1873, thành Hà Nội thất thủ. Triều đình Nguyễn
phải cử phái đoàn, do Tả Tham tri bộ Lễ Nguyễn Văn Tường
dẫn đầu, tiến hành thương nghị với đại diện chính quyền
Pháp là Philastre. Triều đình Huế đã ký Hiệp ước ngày

15/3/1874, Hiệp ước thương mại bổ sung ngày 31/8/1874 với
người Pháp để giải quyết các vấn đề về lãnh thổ, ngoại giao,
thương mại và tôn giáo. Trong đó, có điều khoản triều đình
Nguyễn đồng ý cho Pháp và người nước ngoài đến buôn bán ở

Bắc Kỳ, đặc biệt ở khu vực các tỉnh Hà Nội, Hải Phòng,
Quảng Yên.
Với tham vọng làm chủ toàn bộ Bắc Kỳ, năm 1882, Chính

phủ Pháp quyết định điều động đội quân viễn chinh do Henri
Rivière chỉ huy tiến đánh Bắc Kỳ lần thứ ba. Tuy làm chủ được
Thành Hà Nội nhưng Rivière lại gặp phải sự kháng cự, liên tục

của các đội quân du kích của người Việt và quân Cờ Đen của
Lưu Vĩnh Phúc. Năm 1883, sau cái chết của Rivière ở Cầu

Giấy, người Pháp đã tăng cường thêm viện binh ra Bắc Kỳ dưới
quyền chỉ huy của tướng Bouet. Triều đình Nguyễn tiếp tục
theo đuổi con đường ngoại giao “nhún nhường” với Pháp, đã cử

phái đoàn ra thương thảo và ký Hòa ước Harmand (25/8/1883),
sau đó là Hiệp ước Patenôtre (06/6/1884), chính thức thừa nhận

nền bảo hộ của Pháp ở Việt Nam.
Trong cuộc xâm lược Bắc Kỳ lần thứ hai, ngay sau khi
chiếm được Hà Nội, Tổng chỉ huy quân đội xâm lược Pháp ở

Bắc Kỳ là Henri Rivière đã dẫn 500 quân đến xâm lược khu
mỏ Hòn Gai. Trong thư gửi về Pháp, Henri Rivière đã viết:
“Ngày 12/3/1883 tôi chiếm vịnh Hạ Long. Đây là xứ hầm mỏ

của Bắc Kỳ, đây là hầm mỏ của ông Fuchs, một mỏ than tốt,