Page 316 - Microsoft Word - Cam Pha dat va nguoi.doc

298 Cẩm Phả - Đất và Người

chính cấp tỉnh về mọi mặt, dưới sự trợ giúp của hệ thống
quan lại người Việt .
1
Người Pháp vẫn giữ nguyên bộ máy tổ chức quản lý của

triều đình nhà Nguyễn để làm công cụ hỗ trợ cho viên Công
sứ Pháp. Đứng đầu tỉnh và chịu trách nhiệm chung là chức
Tổng đốc hoặc Tuần phủ. Phụ tá cho Tổng đốc, hoặc Tuần

phủ là Bố chánh trông coi về thuế khóa và Án sát phụ trách
tư pháp.

Theo Nghị định ngày 19/3/1913 của Toàn quyền Đông
Dương, Hội đồng hàng tỉnh được chính thức thiết lập, có
trách nhiệm góp ý kiến với chính quyền về các lĩnh vực như:

ngân sách chi tiêu cho các vấn đề kinh tế, xã hội; phân chia
khu vực địa lý hành chính của các cấp phủ, huyện, châu,

tổng, xã, trong phạm vi tỉnh... Dưới tỉnh, cơ quan hành chính
người bản xứ chia thành các cấp phủ, huyện. Đứng đầu phủ
là Tri phủ, đứng đầu huyện là Tri huyện. Đứng đầu tỉnh

miền núi là Quản đạo; đứng đầu huyện và châu ở các tỉnh
miền núi nếu là người dân tộc ở địa phương đó thì gọi là Tri
huyện thổ và Tri châu thổ . Các viên quan này được bổ
2
nhiệm bởi Thống sứ Bắc Kỳ, nhưng thuộc quyền quản lý trực
tiếp bởi Công sứ tỉnh Quảng Yên.
Ở cấp cơ sở, việc tổ chức bộ máy hành chính của Cẩm Phả

có những đặc điểm khác biệt, đó là sự tồn tại song hành
của cơ chế Xã trưởng và Lý trưởng (đối với các xã như

_______________

1, 2. Xem Dương Kinh Quốc: Chính quyền thuộc địa ở Việt Nam
trước Cách mạng Tháng Tám 1945, Nxb. Khoa học xã hội, Hà Nội, 2005,
tr.153, 159.