Page 68 - LSDB xa Uy No
P. 68
Đông Anh, Từ Liêm, Từ Sơn, Đại lý Hoàn Long, một phần huyện Gia
Lâm và một phần huyện Yên Lãng), trong đó huyện Đông Anh được
đánh giá là khu vực quan trọng nhất. Đây là nơi mà các đồng chí
Thường vụ Trung ương Đảng thường xuyên ở và hoạt động bí mật,
là nơi đặt các cơ quan báo chí của Đảng, cơ quan giao thông, nơi điều
dưỡng các cán bộ mới thoát khỏi nhà tù đế quốc (gồm có các làng
Ngọc Giang, làng chài Võng La, Viên Nội, Hải Bối, Cổ Loa, Dục Nội,
Sằn Giã, Xuân Trạch và Văn Tinh). An toàn khu trở thành một vành
đai bảo vệ Trung ương. Hội nghị quyết định thành lập Mặt trận Việt
Minh và các tổ chức theo ngành giới lấy tên là cứu quốc: Công nhân
cứu quốc, Phụ nữ cứu quốc, Thanh niên cứu quốc, Nhi đồng cứu quốc...
Tháng 6/1941, lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc gửi lời kêu gọi quốc dân
đồng bào cả nước gia nhập các đoàn thể cứu quốc chống Nhật, Pháp.
Uy Nỗ nằm ở vị trí trung tâm của huyện Đông Anh, là nơi có cơ
quan hành chính đầu não của địch, có ga Đông Anh khách qua lại
rất đông, có chợ Tó mỗi tháng họp 6 phiên lớn vào bậc nhất nhì
huyện, có hàng quà Quán Ngái ven Quốc lộ 3 đông người qua lại.
Đó là những đầu mối tiếp nhận tin tức thời sự khá nhanh, cho nên
khí thế cách mạng, uy thế của Việt Minh lan truyền đến Nhân dân
Uy Nỗ cũng cập nhật nhanh hơn ở những địa phương khác. Nhân
dân Uy Nỗ giàu lòng yêu nước, căm thù giặc, có tinh thần đấu tranh
cao song để đảm bảo nguyên tắc bí mật của an toàn khu, tránh sự
tập trung chú ý của địch nên trên địa bàn của xã lúc này chưa có tổ
chức cứu quốc trong Mặt trận Việt Minh hoạt động. Tại Nhà máy Xe
lửa Đông Anh do bị áp bức, bóc lột nặng nề, nhiều cuộc đấu tranh tự
phát của công nhân đã nổ ra đòi giảm giờ làm, đòi quyền lợi buộc bọn
chủ phải chấp nhận một số kiến nghị. Nhận thức đây là lực lượng
cách mạng đông đảo, ban công vận Xứ ủy Bắc Kỳ đã tuyên truyền,
giác ngộ cách mạng cho công nhân, đến ngày 08/11/1942 đã thành
lập được Chi bộ Đảng (trực thuộc Xứ ủy Bắc Kỳ) gồm 11 đảng viên
do đồng chí Nguyễn Văn Phú làm Bí thư. Chi bộ đã lãnh đạo công
nhân, giác ngộ cách mạng cho quần chúng và tuyên truyền ảnh
hưởng đến các xã khu vực quanh nhà máy như: Nguyên Khê, Xuân
Nộn, Uy Nỗ, Tiên Dương.
Sang năm 1944, phong trào đấu tranh phát triển mạnh mẽ, ngày
16/10/1944, trên 200 công nhân nhà máy đã biểu tình đòi chủ xưởng
67

