Page 41 - Trinh bay Than Quang Ninh ky luat va dong tam
P. 41
Ñieàu kieän laøm vieäc cöïc nhoïc vaø ñôøi soáng khoán cuøng
cuûa coâng nhaân vuøng Moû
Do muïc ñích khai thaùc aên cöôùp, “chæ vô veùt, nhö moät
keû voäi khoaéng saïch nhöõng gì tieän tay ñeå chuoàn ñi cho
nhanh” , vì mang ñaàu oùc cuûa keû aên cöôùp neân boïn chuû moû
(1)
thöïc daân Phaùp khoâng heà aùp duïng phöông phaùp khai thaùc
tieân tieán, khoâng söû duïng roäng raõi maùy moùc vaøo neàn coâng
nghieäp khai khoaùng, chuùng khoâng bao giôø boû moät soá tieàn
lôùn vaøo vieäc khai thaùc ñeå môû nhöõng ñöôøng loø cao, xeû ñöôïc
nhöõng maët baèng roäng. Ñöôøng loø chaät choäi, baùn kính heïp,
ngöôøi thôï moãi laàn vaøo loø cuoác than phaûi tröôøn baèng cuøi tay
vaø ñaàu goái leân maët doác lôûm chôûm nhöõng than cuïc, ñaù cuïc
saéc caïnh, khieán cuøi tay vaø ñaàu goái bò caøo xaây xaùt toùe maùu.
Veát thöông cöù nhö vaäy bò chaø ñi xaùt laïi nhieàu laàn, ngaøy
caøng söng taáy leân aên moøn da thòt ngöôøi thôï. Nhöõng ngöôøi
thôï cuoác than “trong haàu heát caùc ñöôøng loø, nhaát laø loø caùi
ñaày buøn ngaäp ñeán coå chaân, traàn loø nöôùc thöôøng xuyeân ræ
ra rôi loõng boõng” . Treân tay ngöôøi thôï caàm chieác ñeøn con
(2)
gaø ñoát baèng daàu laïc, haét aùnh saùng leo leùt, daãn ngöôøi thôï
loø töøng böôùc, laàm luõi chui saâu vaøo loøng ñaát tìm than nhö
böôùc vaøo ñòa nguïc traàn gian. ÔÛ Maïo Kheâ, phuï nöõ vaøo loø ñoäi
than cuõng chæ maëc moät chieác quaàn ñuøi, moät caùi yeám, treân
ñaàu quaán ñuïn laù chuoái khoâ beän, suoát ngaøy ñoäi, coõng nhöõng
thuùng than ñaày. Ñaøn oâng, ñaøn baø, treû em lao ñoäng trong
hay ngoaøi loø ñeàu ñi chaân ñaát. Laøm vieäc ôû ngoaøi loø hay treân
taàng, möa naéng daõi daàm cuõng chæ ñaàu traàn, thænh thoaûng
môùi coù ngöôøi ñoäi chieác noùn meâ.
(1) Nguyeãn AÙi Quoác: Ñaây “coâng lyù” cuûa thöïc daân Phaùp ôû Ñoâng Döông, sñd.
(2) Ngoâ Vaên Hoøa, Döông Kinh Quoác: Giai caáp coâng nhaân Vieät Nam
trong nhöõng naêm tröôùc khi thaønh laäp Ñaûng, Nxb. Khoa hoïc xaõ hoäi,
1978, tr.220.
40
