Page 39 - Trinh bay Than Quang Ninh ky luat va dong tam
P. 39
coâng vieäc môùi ñöôïc veà vaø chuû môùi traû löông. “Khoaùn ñònh
möùc theo ngaøy” buoäc ngöôøi thôï laøm vieäc nhö khoaùn coâng
vieäc, nhöng chæ ñöôïc höôûng löông theo ngaøy.
Töø naêm 1920 - 1925, möùc khoaùn chung cho moät cuoác thôï
than (mynô), moät coâng phaûi cuoác ñuû 26 xe than, chuû traû
cho 30 xu, khoâng maáy coâng nhaân ñaït ñöôïc. Cuõng trong thôøi
gian naøy, ôû moû Maïo Kheâ, möùc löông “Anh em phu loø thì töø
hai haøo tö ñeán hai haøo taùm laø toät cuøng” . Ñoái vôùi nhöõng
(1)
thôï laøm coù tính chaát “thôøi vuï” thì chuû thaàu coøn traû löông
â
thaáp hôn nhieàu. Treân thöïc teá, ngöôøi thôï phaûi laøm tôùi 1,5 cong
(töø 12 giôø ñeán 14 giôø/ngaøy) môùi ñaït möùc löông treân.
Chuû moû vuøng Hoøn Gai, Caåm Phaû baét coâng nhaân moãi
ngaøy phaûi ñaåy 27 chuyeán xe, thieáu khoâng ñöôïc tính coâng
maø coøn bò phaït. Nhieàu coâng nhaân sau 20 ngaøy coøng löng
laøm vieäc, vì thieáu chuyeán trong moät ngaøy, chæ ñöôïc chuû
traû saùu, baûy ngaøy coâng. ÔÛ khaâu xuùc than leân xe, ñoäi than
trong loø hoaëc laáp ñaát, thì tieàn coâng coøn reû maït hôn nhieàu.
Ñaøo loø caùi, chuùng khoaùn thöôùc (theo chieàu daøi), thôøi gian
laøm vieäc nhieàu, nhöng tieàn coâng thaáp. Gaëp nhöõng ñoaïn loø
suït lôû, coù khi laøm caû ngaøy vaãn khoâng ñöôïc tính coâng.
Thaâm ñoäc hôn, möùc khoaùn cuûa chuû moû moãi ngaøy moät
taêng neân giaù coâng khoaùn ngaøy caøng haï, soá ngöôøi thaát
nghieäp ngaøy caøng nhieàu, buoäc coâng nhaân phaûi nhaän giaù
khoaùn thaáp coøn hôn ngoài chôø cheát. Cheá ñoä “aên coâng laøm
khoaùn” keùo daøi thôøi gian lao ñoäng cuûa coâng nhaân maø chuû
khoâng phaûi traû tieàn. Haèng ngaøy, coâng nhaân phaûi ñi laøm töø
3 - 4 giôø saùng, ñeán 8 - 9 giôø toái môùi veà ñeán nhaø. Ñuùng laø:
“Con khoâng bieát maët cha, choù khoâng bieát maët chuû”.
(1) Nhöõng ngaøy ôû moû - Ñinh Tieán Toaùn, tr.19.
38
