Page 40 - Trinh bay Than Quang Ninh ky luat va dong tam
P. 40
ÔÛ nhöõng khaâu laøm ñöôøng, ñoäi than, xuùc than, ñaåy xe...
moät soá loø baèng khai thaùc kieåu “giaøn möôùp”, coâng vieäc ñoäi
ñaát ñaù khi ñaøo phoãng, hoaëc ñoäi coõng than töø göông loø ra,
vaän chuyeån ñaát ñaù, laáp ñaát, boïn chuû thöôøng söû duïng lao
ñoäng laø phuï nöõ vaø treû em. Maëc duø lao ñoäng nhö ñaøn oâng,
nhöng hoï chæ ñöôïc chuû traû löông baèng 1/2 hoaëc 1/3 löông
ñaøn oâng. Boïn chuû coøn aùp duïng cheá ñoä traû löông baèng gaïo
thay tieàn “phu” ñaøn oâng 1 - 1,2 kg/ngaøy; ñaøn baø 0,8 - 1 kg/ngaøy,
“nhau” (lao ñoäng treû em) 0,6 - 0,8 kg/ngaøy. Giaù gaïo tính
cao hôn giaù thò tröôøng vaø phaàn lôùn laø gaïo aåm, gaïo muïc;
laïi bò cai, kyù bôùt xeùn, neân thöôøng maát 20%.
Chuû moû chæ bieát laáy nhieàu than maø khoâng nghó gì ñeán
tính maïng ngöôøi lao ñoäng. Phu moû khoâng coù gì trang bò
baûo hoä lao ñoäng, trong khi ñieàu kieän lao ñoäng heát söùc khoù
khaên, ñöôøng loø chaät heïp, aùnh saùng khoâng ñuû, thieáu quaït
gioù, neân loø noùng, töùc hôi, coâng vieäc naëng nhoïc nhöng thieáu
khoâng khí ñeå thôû, laøm cho söùc khoûe ngöôøi coâng nhaân moû
bò tieâu hao raát nhanh.
Vôùi chính saùch noâ dòch thöïc daân daõ man vaø bieän phaùp
cöôõng böùc, boùc loät lao ñoäng heát söùc taøn nhaãn, chuùng ñaõ
bieán ngöôøi thôï moû thaønh ngöôøi “noâ leä laøm thueâ soáng trong
caûnh khoán khoå, baàn cuøng”. Khu moû Quaûng Ninh voán coù
moät thieân nhieân giaøu ñeïp ñaõ bieán thaønh caùi nhaø tuø lôùn cuûa
ngöôøi thôï moû, caùi “aâm phuû” ôû traàn gian: Tieáng than ai oaùn
cuûa ngöôøi thôï luùc baáy giôø coøn vang voïng ñeán ngaøy nay.
“Ngaøy ngaøy nghe tieáng coøi taàm
Nhö nghe tieáng voïng töø aâm phuû veà
Tieáng coøi naõo nuoät taùi teâ
Böôùc vaøo haàm moû nhö leâ vaøo tuø”
39
