Page 11 - บทที่ 9 คลื่นกล
P. 11
11
9.4.4 การเลี้ยวเบนของคลื่น (Diffraction of wave) เกิดขึ้นเมื่อคลื่นเคลื่อนที่ไปพบกับสิ่งกีดขวาง ซึ่งเป็นแผ่น
ี
ที่กั้นทางเดินของคลื่นเพยงบางส่วน จะมีคลื่นส่วนหนึ่งที่แผ่จากขอบของสิ่งกีดขวางไปทางด้านหลังของสิ่งกีดขวาง
นั้นได้ เรียกว่า เกิดการเลี้ยวเบน ถ้าเพิ่มความยาวคลื่นของคลื่นตกกระทบก็จะทำให้เห็นการเลี้ยวเบนมากขึ้น และ
ถ้าให้คลื่นเคลื่อนที่ผ่านช่องเปิดแคบ ๆ ที่เรียกว่า สลิต (Slit) คลื่นที่แผ่ออกมาจากช่องเปิดนั้นจะแผ่ออกใน
ลักษณะที่เป็นคลื่นวงกลม จึงดูเสมือนเป็นคลื่นที่ออกมาจากแหล่งกำเนิดคลื่นวงกลม ซึ่งสามารถใช้หลักการของ
ออยเกนส์ในการอธิบายได้ โดยหลักการของออยเกนส์ ได้กล่าวไว้ว่า “ทุก ๆ จุดบนหน้าคลื่นเดียวกัน อาจถือได้
ว่าเป็นแหล่งกำเนิดคลื่นวงกลมชุดใหม่ที่แผ่ออกไปทุกทิศทาง ซึ่งอัตราเร็วของคลื่นที่แผ่ออกไปจะมีค่าเท่ากับ
อัตราเร็วของคลื่นเดิม” โดยถ้าช่องเปิดมีความกว้างกว่าความยาวคลื่นจะเกิดการแทรกสอดเป็นแนวบัพได้
ั
หน้าคลื่นเการเลี้ยวเบนของคลื่นที่แตกต่างกน จะขึ้นอยู่กับความกว้างของสลิต ถ้าสลิตกว้างมากกว่าความ
ยาวคลื่น คลื่นที่ผ่านสลิตจะมีหน้าคลื่นเป็นเส้นตรง ยกเว้นบริเวณขอบที่โค้งเล็กน้อย เมื่อสลิตแคบลงจนใกล้เคียง
และน้อยกว่าความยาวคลื่น หน้าคลื่นจะมีความโค้งมากขึ้นเกือบเป็นวงกลม
ก. หน้าคลื่นเส้นตรง ข. หน้าคลื่นวงกลม
รูปที่ 17 หน้าคลื่นซึ่งเกิดจากคลื่นวงกลมเล็ก ๆ ทำให้เกิดหน้าคลื่นใหม่ที่ขนานกับหน้าคลื่นเดิม
