Page 48 - Термоядролық энергетика. Токамак

Бірақ қыздырылған плазманың температурасы жоғарылаған сайын қарсылық

азаяды, ал омдық қыздыру тиімділігі азаяды. Токамактағы омдық қыздыру

арқылы жеткен плазманың максималды температурасы Цельсий бойынша 20-30

миллион градусқа жетеді екен. Одан да жоғары температураны алу үшін

қосымша қыздыру әдістерін қолдану қажет.

Ток плазмалық торға жалғанған электромагниттік катушка арқылы

үздіксіз өсетін ток арқылы индукцияланады: плазманы трансформатордың

қайталама орамасы ретінде қарастыруға болады. Негізінде, бұл импульстік

процесс, өйткені бастапқы орам арқылы токтың шегі бар (ұзын импульстар

үшін басқа шектеулер де бар). Сондықтан токамактар не қысқа уақыт ішінде

жұмыс істеуі керек, не жылыту мен токтың басқа құралдарына сүйенуі керек.

Токамак - жоғары температуралы плазманы жасауға және ұстап тұруға

арналған тура қалпындағы тұйық магнитті қармауыш. Плазманы ұстап қалу

үшін магнит өрісін қолданатын басқа қондырғыларға қарағанда, электр тогын

қолдану токамактың басты ерекшелігі болып табылады. Плазмадағы ток

плазманың жылытуын қамтамасыз етеді және вакуумдық камерадағы

плазмалық шнурдың тепе-теңдігін ұстайды. Токамак бұл тороидальды

вакуумдық камера, яғни тороидальды магнит өрісін өндіру үшін оған

катушкалар оралған. Вакуумды камерадан алдымен ауаны сорып алады, кейін
дейтерий және тритий қоспасымен толтырады. Содан соң камерадағы индуктор

көмегімен құйын тәрізді электр өрісін тудырады. Индуктор үлкен
трансформатордың бірінші орамы болады да, ал токамактың камерасы оның

екінші орамы болып табылады. Электр өрісі ток ағынын және плазманың
жануын тудырады. Плазма арқылы өтетін ток екі міндет атқарады: Плазманы

басқа өткізгіштер сияқты қыздырады (омический нагрев); Айналасында магнит

өрісін тудырады.

Термоядролық реактордың құрылысы Термоядролық реактор өтте
жоғары температурадан өтетін және атом ядроларын синтез реакциясы есебінен

энергия алу үшін жасалған қондырғы термоядролық реактор қанағатануға тиіс