Page 135 - BA CHUA MO

BÀ CHÚA MÕ - HUYỀN TÍCH VÀ ƯỚC VỌNG | 133

Dương. Các xã tùy ý phân chia cho dân canh tác, để thu hoa

lợi, dùng vào việc tế lễ 3 ngày Tết Nguyên Đán (113) .

Quan Tri huyện của huyện nhà, Ngài Bình Trực Tử,
quê ở xã Hạ Yên Quyết, huyện Từ Liêm cung tiến vào đền 1

sào ruộng.

Vị Đề lại (114) của huyện nhà, ông Nguyễn Bá Nhậm,
quê ở xã Thịnh Liệt, huyện Thanh Trì cung tiến 10 thước

ruộng, tại xứ Kho Đồng, xã Nghi Dương. Tổng cộng là 1 sào
10 thước, các xã tùy ý phân chia cho dân canh tác, để lấy

hoa lợi dùng vào việc tế lễ tiết Đoan Dương (115) .

- Ông Nguyễn Danh Chấn, người xã Nghi Dương cung
tiến 1 sào ruộng tại xứ Hào Thổ, xã Du Lễ. Ông Nguyễn

(114) Quan chế thời Nguyễn (1802-1945), trong nền hành
chính quốc gia vừa có Quan 官, vừa có Lại 吏. Những người làm
quan phải đỗ đạt Tú tài, Cử nhân, Tiến sĩ. Còn những viên Lại, hay
Thư lại, thì không cần có bằng cấp trên, mà chỉ cần khá thông thạo
chữ Hán, biết tính toán…

Thư lại không phải quan cai trị dân, mà chỉ là người giúp việc
giấy tờ. Thời Gia Long (1802-1819), mỗi phủ nha đặt 2 Đề lại, 10
Thông lại; Huyện nha đặt 2 Đề lại, 8 Thông lại. Năm Minh Mệnh
thứ 12 (1831), đổi Đề lại, gọi là Lại mục (trật Chánh Cửu phẩm) (xem:
Nguyễn Minh Tường (2015), Tổ chức bộ máy Nhà nước quân chủ Việt
Nam (939-1884), Nxb Khoa học xã hội, Hà Nội, tr.336).