Page 110 - metallurgy

‫حال اگر نقطه ی (‪ )2‬را در نظر بگتید ‪ .‬یک جزء وجود داشته ( ‪ ،) C=1‬تعداد فاز های مورد نظر ‪2‬‬
‫می باشد ؛ ( ‪ ) P=2‬زیرا مایع و گاز همزمان وجود دارد ‪ .‬به این منظور درجه آزادی برابر ‪ 1‬محاسبه‬
‫می گردد ( ‪ . ) F=1‬با توجه به این موضوع در این نقطه مستقل ًا فقط یک متغت می تواند تغیتکند و‬
‫متغت دیگر تابع آن خواهد بود ‪ ( .‬محدودی ین وجود ندارد و به دلیل خال بودن ترکیب شیمای‬

‫خال است ‪) .‬‬
‫در نقطه ی سه گانه ‪ ،‬درجه آزادی برابر صفر می باشد ( ‪ . ) F=0‬این نقطه ‪ ،‬نقطه ای منحصر به‬

‫فرد می باشد و نمی توان هیچ متغتی را تغیت داد ‪.‬‬
‫‪ -6‬نمودار فازی دو جز ین ‪:‬‬
‫الف ) رسم نمودار ها ‪:‬‬

‫برای رسم این نمودار ها نمی توان دو پارام یت فشار و دما را هر دو با هم دخالت داد چرا که اثر‬
‫ترکیب شیمیای ن یت در این حالت اهمیت دارد‪ .‬با توجه به اینکه اک یت فرآیند ها تحت فشار ثابت‬
‫اتمسفر انجام می شوند‪ .‬بنابراین نقش فشار چندان مهم نمی باشد ؛ لذا فشار ثابت فرض می شود و‬

‫نمودار را بر حسب دما و ترکیب شیمیای رسم می کنیم‪.‬‬
‫در این حالت رابطه ی گیبس این گونه نوشته می شود ‪:‬‬

‫‪ + = + 2 − 1 → + = + 1‬‬

‫رابطه ی شماره ‪ – 81‬قانون فاز ها برای یک پارام یت ثابت‬

‫‪ ‬به دلیل فرض شدن فشار ثابت ‪ 1 ،‬محدودیت وجود دارد ‪.‬‬
‫جهت شناخت نمودار های فازی به یت است تا ابتدا نحوه ی رسم این نمودارها شناخته شود و‬

‫جهت آشنای لازم است ‪ ،‬نمودار های دما – زمان شناخته گردد ‪.‬‬

‫‪ -1‬نمودار دما – زمان برای فلزات خالص‪:‬‬

‫نقطه ی رشوع انجماد‬ ‫‪TL‬‬ ‫نقطه ی پایان انجماد‬

‫‪ → ‬‬
‫‪S‬‬

‫‪t‬‬

‫نمودار شماره ‪ -13‬منح ین دما‪-‬زمان برای شد شدن فلزات خال‬

‫‪110‬‬