Page 1106 - บทความทางวิชาการหลักสูตร ผู้พิพากษาหัวหน้าศาล รุ่นที่ 21

๑๐๙๔

ในกรณีศาลเห็นว่าจ าเลยไม่สมควรใช้วิธีการตามวรรคหนึ่ง ศาลจะส่งตัวจ าเลยไปยังสถานแก้ไขบ าบัด

ฟื้นฟูที่จัดตั้งขึ้นตามกฎหมายและตามที่ศาลเห็นสมควร แต่ทั้งนี้ต้องไม่เกิน ๕ ปี

ในการด าเนินการตามมาตรานี้ ศาลจะน าอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์มาใช้ หรือตั้งผู้ก ากับดูแลก็ได้

์
หลักเกณฑ วิธีการและเงื่อนไขการสั่งตามวรรคหนึ่ง ให้เป็นไปตามข้อบังคับของประธานศาลฎีกา
มาตรา ๑๗๖/๓ เมื่อจ าเลยได้ปฏิบัติตามเงื่อนไขและภายในระยะเวลาที่ศาลก าหนดตามมาตรา ๑๗๖/

ิ
๒ แล้ว ให้ศาลสั่งยุติคดีโดยไม่ต้องมีค าพพากษาเกี่ยวกับการกระท าความผิดของจ าเลย เว้นแต่ค าสั่งเกี่ยวกับ
ของกลางหรือค าสั่งเกี่ยวกับค าขอท้ายฟ้องของโจทก์ และให้ถือว่าสิทธิน าคดีอาญามาฟ้องเป็นอันระงับ

ถ้าจ าเลยผิดเงื่อนไขตามมาตรา ๑๗๖/๒ ก็ให้ศาลยกคดีขึ้นพิจารณาพิพากษาต่อไป

มาตรา ๑๗๖/๔ คดีที่ศาลจะลงโทษจ าคุกไม่เกิน ๑๐ ปี หากศาลเห็นสมควร โดยค านึงถึง อายุ ประวัติ

ความประพฤติและสติปัญญา การศึกษาอบรม สุขภาพ ภาวะแห่งจิต นิสัย อาชีพและสิ่งแวดล้อมหรือสภาพ
ื่
ความผิดหรือเหตุอนอนสมควรแล้ว ศาลอาจเปลี่ยนโทษจ าคุกเป็นส่งตัวจ าเลยไปควบคุมเพอฝึกและอบรมยัง
ื่
ั
สถานที่ก าหนดไว้ซึ่งจัดตั้งขึ้นตามกฎหมายและศาลเห็นสมควร ตามเวลาที่ก าหนดแต่ต้องไม่เกินกว่า ๑๐ ปี

้
ผู้เขียนขอเสนอว่า ในกรณีมีผู้กระท าความผิดที่ต้องน าตัวมาฟองต่อศาลทุกกรณี ควรต้องจัดให้มีการ
สืบเสาะพฤติการณ์ของผู้กระท าความผิดเพอให้ศาลทราบข้อมูลต่างๆรวมถึงมูลเหตุจูงใจในการกระท าความผิด
ื่
เพอเป็นข้อมูลประกอบการใช้มาตรการในการลงโทษหรือประกอบดุลพนิจในการก าหนดโทษ การจัดท า
ื่
ิ
รายงานการสืบเสาะเปรียบได้กับการท าประวัติข้อมูลของคนไข้ที่ต้องไปรักษาตัวที่โรงพยาบาล ซึ่งจะท าให้ศาล
สามารถก าหนดมาตรการลงโทษได้เหมาะสมตรงกับสภาพปัญหาและแนวทางในการแก้ไขได้ดียิ่งขึ้น

หลักเกณฑ์การจัดท ารายงานการสืบเสาะ อาจก าหนดให้มีการจัดท าในวันที่พนักงานสอบสวนน าตัว

ผู้ต้องหามาฝากขังต่อศาล โดยในค าร้องขอฝากขัง ศาลอาจมีค าสั่งระบุให้ผู้ต้องหาไปให้ถ้อยค าต่อพนักงานคุม

ประพฤติภายใน ๓๐ วัน เช่นนี้ จะท าให้ในทุกคดีที่ศาลพจารณา ศาลจะมีประวัติของผู้กระท าความผิดมาใช้
ิ
ประกอบดุลพนิจในการลงโทษได้ ส่วนกรณีฟื้นฟูสมรรถภาพผู้ติดยาเสพติด คณะอนุกรรมการฟนฟูสมรรถภาพ
ิ
ื้
ผู้ติดยาเสพติดจะให้พนักงานเจ้าหน้าที่จัดท าบันทึกประวัติ พฤติกรรมในการกระท าความผิด ตลอดจน
สภาพแวดล้อมทั้งปวงของผู้เข้ารับการตรวจพิสูจน์ไว้เช่นกัน

ู
ส าหรับปัญหาเรื่องของการไม่มีพนที่หรืองบประมาณในการจัดตั้งศูนย์ฟื้นฟสมรรถภาพผู้ติดยาเสพติด
ื้
ผู้เขียนขอเสนอแนวคิดว่า อาจใช้สถานที่ภายในเรือนจ าของแต่ละจังหวัดจัดตั้งเป็นศูนย์ฟื้นฟูสมรรถภาพผู้ติดยา