Page 619 - บทความทางวิชาการหลักสูตร ผู้พิพากษาหัวหน้าศาล รุ่นที่ 21
P. 619
๖๐๗
ทั้งนี้ ประมวลกฎหมายวิธีพจารณาความอาญา มาตรา ๑๑๐ ได้ก าหนดหลักเกณฑในการเรียกประกัน
์
ิ
ั
และหลักประกนในการปล่อยชั่วคราวผู้ต้องหาหรือจ าเลย โดยขยายเพดานอัตราโทษจากคดีทมีอตราโทษจ าคุก
ั
ี่
ื่
ั
อย่างสูงเกิน ๕ ปีขึ้นไป เป็นอตราโทษจ าคุกอย่างสูงเกิน ๑๐ ปีขึ้นไป เพอให้โอกาสผู้ต้องหาหรือจ าเลยได้รับ
การปล่อยชั่วคราวมากขึ้น ลดความเหลื่อมล้ าในสังคมในเรื่องการหาหลักประกัน ไม่เป็นภาระต่องบประมาณรัฐ
ในการดูแลผู้ต้องหาหรือจ าเลยขณะถูกคุมขัง และเป็นไปตามมาตรา ๒๙ ของรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักร
ไทยที่บัญญัติว่า ในคดีอาญาให้สันนิษฐานไว้ก่อนว่าผู้ต้องหาหรือจ าเลยไม่มีความผิด (Presumption of
Innocence) และการควบคุมหรือคุมขังผู้ต้องหาหรือจ าเลยให้กระท าได้เพยงเท่าที่จ าเป็นเพอป้องกันมิให้มี
ื่
ี
การหลบหนี โดยค าขอประกันผู้ต้องหาหรือจ าเลยในคดีอาญาต้องได้รับการพจารณาและจะเรียกหลักประกัน
ิ
จนเกินควรแก่กรณีมิได้
อย่างไรก็ดี แม้ประมวลกฎหมายวิธีพจารณาความอาญา มาตรา ๑๑๐ วรรคแรก จะก าหนดว่าคดีที่มี
ิ
อัตราโทษจ าคุกอย่างสูงเกิน ๑๐ ปีขึ้นไป ศาลจะสั่งปล่อยชั่วคราวผู้ต้องหาหรือจ าเลยได้ จะต้องให้ผู้ต้องหาหรือ
จ าเลยท าสัญญาประกัน แต่ในทางปฏิบัติศาลจะให้ผู้ต้องหาหรือจ าเลยวางหลักประกันด้วย ซึ่งกรณีผู้ต้องหา
หรือจ าเลยวางหลักประกันและท าสัญญาประกันตามเกณฑ์ประกันที่ศาลก าหนดแล้วก็ไม่ต้องใช้ก าไล
อเล็กทรอนิกส์ติดตามตัว (Electronic Monitoring/EM ) แต่กรณีที่หลักประกันไม่เพยงพอ ศาลอาจสั่งให้ใช้
ี
ิ
EM ได้ และอาจลดหลักประกันเหลือไม่เกิน ๑ ใน ๕ หรือร้อยละ ๒๐ ของเกณฑ์ประกันโดยไม่ต้องลดวงเงินใน
๑๗
สัญญาประกัน ทั้งนี้ การปล่อยชั่วคราวโดยมีประกันและมีหลักประกันโดยไม่ได้ก าหนดเงื่อนไขพิเศษ มักไม่มี
การตั้งผู้ก ากับดูแลตามพระราชบัญญัติมาตรการก ากับและติดตามจับกุมผู้หลบหนีการปล่อยชั่วคราวโดยศาล
ั
พ.ศ. ๒๕๖๐ เพราะผู้ประกันซึ่งมีความผูกพนทางทรัพย์สินกับหลักประกัน มีหน้าที่ติดตามและน าตัวส่งศาลอยู่
ื่
แล้ว หากมีเหตุขัดข้องที่ไม่อาจมาตามนัด ต้องติดต่อก่อนวันนัดเพอขอเลื่อนนัดพร้อมแจ้งเหตุขัดข้อง จึงไม่
จ าเป็นที่จะแต่งตั้งผู้ก ากับดูแลผู้ถูกปล่อยชั่วคราว
๓. แนวคิดเกี่ยวกับการบังคับคดี
การบังคับคดี เป็นกระบวนการบังคับตามค าพพากษาหรือค าสั่งของศาล โดยการบังคับคดีใน
ิ
คดีอาญาและคดีแพ่งมีเจตนารมณ์และวัตถุประสงค์ขที่แตกต่างกัน
๓.๑ แนวคิดเกี่ยวกับการบังคับคดีอาญา
ื่
การบังคับคดีอาญา คือ กระบวนการที่กระท าไปเพอให้มีการบังคับให้เป็นไปตามค าพพากษา
ิ
ึ
ที่ถงที่สุด รวมตลอดทั้งการวินิจฉัยสั่งการอนเกี่ยวเนื่องกบการบังคับให้เป็นไปตามค าพพากษาที่ถึงที่สุดแล้วนั้น
ิ
ั
ั
ด้วย และไม่หมายเฉพาะการด าเนินการตามค าพพากษาที่ถึงที่สุดให้ลงโทษประหารชีวิต จ าคุก หรือกักขัน
ิ
ื่
ิ
ื่
เท่านั้น แต่รวมถึงการด าเนินการตามค าพพากษาที่ถึงที่สุดให้ลงโทษปรับและอน ๆ ด้วย เช่น วิธีการเพอความ
๑๗ ข้อบังคับของประธานศาลฎีกา ว่าด้วยหลักเกณฑ์ วธีการและเงื่อนไขเกี่ยวกับการเรียกประกันหรือหลักประกันใน
ิ
การปล่อยชั่วคราว ผู้ต้องหาหรือจ าเลยในคดีอาญา (ฉบับที่ ๓) พ.ศ. ๒๕๖๒ ข้อ ๓.
