Page 867 - บทความทางวิชาการหลักสูตร ผู้พิพากษาหัวหน้าศาล รุ่นที่ 21
P. 867
๘๕๕
ประธานศาลฎีกา ล้วนมีจุดประสงค์ที่มุ่งหมายเป็นอย่างเดียวกัน คือ การสร้างความเป็นธรรมและให้
ประชาชนได้รับประโยชน์สูงสุด
ื่
บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพอให้เห็นถึงแนวคิดและทฤษฎีการลงโทษ วัตถุประสงค์ของ
การลงโทษ ความหมายของดุลพินิจ บัญชีมาตรฐานการลงโทษ การรับโทษทางอาญา ปัญหาการใช้ดุลพินิจ
ั
ในการก าหนดโทษอนเกิดจากกฎหมาย บัญชีมาตรฐานการลงโทษ ทฤษฎีการลงโทษ บทบัญญัติของ
ประมวลกฎหมายอาญาเกี่ยวกับการใช้ดุลพนิจในการลงโทษ ตลอดจนค าแนะน าของประธานศาลฎีกา
ิ
ที่ควรน ามาปรับใช้ควบคู่กับบัญชีมาตรฐานการลงโทษ และข้อเสนอแนะที่อาจเป็นประโยชน์ต่อการ
ปฏิบัติงาน
หลักปรัชญาอาชญาวิทยาในการลงโทษ
ื้
ส าหรับหลักปรัชญาอาชญาวิทยาที่เป็นแนวคิดพนฐานและมีความส าคัญที่น ามาเป็นหลัก
ื่
ในการก าหนดโทษไว้ในประมวลกฎหมายอาญาและกฎหมายอน ๆ ที่มีโทษทางอาญา และยังน ามาเป็น
ี
แนวทางปฏิบัติของศาลในการลงโทษผู้กระท าผิดอกด้วย ซึ่งปรัชญาอาชญาวิทยาในการลงโทษที่ส าคัญ ๆ
มีอยู่ ๔ ปรัชญาด้วยกัน ดังนี้
ิ
๑. ปรัชญาอาชญาวทยาดั้งเดิม (Classical school of criminology) เป็นแนวคิดของ
ส านักอาชญาวิทยาดั้งเดิม มีวัตถุประสงค์ในการลงโทษที่ส าคัญ ๒ ประการ คือ
(๑.๑) เพื่อเป็นการทดแทนความผิดหรือเพื่อให้สาสมกับความผิด (Retribution)
(๑.๒) เพื่อเป็นการป้องกัน (Prevention)
ซึ่งวัตถุประสงค์ในการลงโทษดังกล่าวนั้น สามารถน ามาแยกออกเป็นทฤษฎีการลงโทษได้
๒ ทฤษฎี คือ
(๑) ทฤษฎีการลงโทษเพื่อทดแทนหรือเพอให้สาสม (Retributive Theory) และ
ื่
(๒) ทฤษฎีการลงโทษแบบอรรถประโยชน์ (Utility Theory) ส าหรับทฤษฎีการลงโทษ
แบบอรรถประโยชน์นั้น ยังแยกออกได้เป็น ๓ ทฤษฎี คือ
(๑) ทฤษฎีการลงโทษเพื่อป้องกันอาชญากรรม (Prevention Theory)
(๒) ทฤษฎีการลงโทษเพื่อข่มขู่ยับยั้ง (Deterrence Theory) และ
(๓) ทฤษฎีการลงโทษเพื่อแก้ไขปรับปรุงผู้กระท าผิด (Reformation Theory)
ทฤษฎีการลงโทษต่าง ๆ ที่กล่าวมานี้ปัจจุบันยังคงมีความส าคัญต่อการน ามาใช้ประกอบในการก าหนดโทษ
ผู้กระท าผิดอยู่ตลอดมา
๒. ปรัชญาอาชญาวทยากึ่งดั้งเดิม (Neo-Classical school of criminology) เป็น
ิ
แนวคิดของส านักอาชญาวิทยากึ่งดั้งเดิม มีแนวความคิดว่าการลงโทษผู้กระท าผิดควรจะต้องค านึงถึง
ข้อเท็จจริงที่เกี่ยวข้องกับคดีเป็นหลักส าคัญด้วย เช่น ข้อเท็จจริงที่เกี่ยวกับประวัติภูมิหลังของ
ผู้กระท าความผิดหรือพฤติการณ์แห่งคดี เป็นต้น เพอน าข้อเท็จจริงต่าง ๆ นั้นมาปรับให้สอดคล้องกับ
ื่