Page 926 - บทความทางวิชาการหลักสูตร ผู้พิพากษาหัวหน้าศาล รุ่นที่ 21
P. 926
๙๑๔
สรุป
แนวทางการใช้ดุลพนิจเยียวยาผู้เสียหายของศาลในคดีขับรถโดยประมาทเป็นเหตุให้ผู้อื่นเสียหาย
ิ
ต่อชีวิตหรือร่างกาย ศาลจะต้องสร้างสมดุลในคดีระหว่างการเยียวยาผู้เสียหายกับการลงโทษจ าเลยอย่าง
เหมาะสม โดยเฉพาะอย่างยิ่งกรณีที่จ าเลยรู้ส านึกถึงการกระท าความผิดของตนและแสดงออกถึงความ
ี
รับผิดชอบต่อสังคม เมื่อจ าเลยไม่ได้กระท าความผิดโดยเจตนา การมุ่งลงโทษจ าคุกแก่จ าเลยเพยงอย่าง
เดียวไม่อาจเยียวยาผู้เสียหายได้ ทั้งการลงโทษจ าคุกจ าเลยในระยะสั้นไม่อาจก่อให้เกิดประโยชน์และยัง
ส่งผลกระทบต่อจ าเลยและครอบครัว ซึ่งความผิดในคดีประเภทนี้ทั้งผู้เสียหายและจ าเลยต่างได้รับความ
เสียหายทั้งทางร่างกายและสภาพจิตใจด้วยกันทั้งสองฝ่าย ในการใช้ดุลพินิจลงโทษจ าเลย ศาลจึงต้องเข้าถึง
ความรู้สึกของคู่ความทุกฝ่าย ทั้งความสูญเสียที่ผู้เสียหายได้รับจากเหตุการณ์ที่เกิดขึ้น ความรู้ส านึกในการ
ื่
กระท าความผิดและความรับผิดชอบต่อสังคมของจ าเลย เพอก าหนดโทษได้อย่างเหมาะสมและเป็นธรรม
กับความเสียหายที่เกิดขึ้นเป็นรายกรณี การเยียวยาหรือชดใช้ค่าเสียหายแก่ผู้เสียหายก็เป็นเรื่องจ าเป็น
อย่างยิ่ง ในบางกรณีจ าเลยเป็นคนยากจนหรือมีฐานะทางการเงินไม่ดี จนไม่อาจเยียวยาชดใช้ค่าเสียหายได้
นั้น ย่อมมีส่วนที่ท าให้จ าเลยได้รับความเดือดร้อนทั้งผลในทางคดีและสภาพการเงินของจ าเลย ดังนั้น ควร
น าระบบการประกันภัยความผิดต่อบุคคลภายนอก (Liability Insurance) หรือ การประกันภัยค้ าจุนมา
บังคับใช้กับจ าเลย ในกรณีที่จ าเลยมีความเสี่ยงที่จะกระท าความผิดหรือมีประวัติในการกระท าความผิด
ประเภทนี้ ยิ่งควรที่จะมีสภาพบังคับให้จ าเลยท าประกันภัยค้ าจุน และควรแก้ไขปรับปรุงประมวลกฎหมาย
ิ่
ิ
วิธีพจารณาความอาญาโดยการเพมมาตรา ๔๔/๑ วรรคแรก ให้อานาจศาลเรียกบุคคลที่ต้องร่วมรับผิดกับ
่
จ าเลยในทางแพงเข้ามาในคดีได้ เพอเพมโอกาสให้ผู้เสียหายในการได้รับการเยียวยาชดใช้ค่าสินไหม
ื่
ิ่
ทดแทน นอกจากนี้ในการพิจารณาก าหนดค่าสินไหมทดแทน ไม่ควรน าหลักการเป็นผู้เสียหายโดยนิตินัยมา
ใช้ตัดสิทธิเรียกร้องค่าสินไหมทดแทนในกรณีที่ปรากฏข้อเท็จจริงว่า ผู้เสียหายมีส่วนกระท าความผิดหรือมี
ส่วนประมาท ทั้งนี้ ศาลต้องค านึงถึงวัตถุประสงค์ที่กฎหมายก าหนดให้ศาลมีค าสั่งให้จ าเลยชดใช้ค่าสินไหม
ทดแทนให้แก่ผู้เสียหายว่า เนื่องจากการกระท าความผิดอาญา มักมีความรับผิดทางแพงรวมอยู่ด้วย การใช้
่
สิทธิเรียกร้องค่าสินไหมทดแทนต่อศาลแพงเป็นเรื่องยุ่งยาก มีแนวโน้มว่าจะใช้ระยะเวลานาน และต้องเสีย
่
ี
ื่
ค่าฤชาธรรมเนียมอกด้วย เพอให้ผู้เสียหายในคดีอาญามีความสะดวกและวิธีการที่รวดเร็ว รวมทั้งลดภาระ
ค่าใช้จ่ายแก่ผู้เสียหาย เมื่อมีวิธีการที่สามารถให้มีการชดใช้ค่าสินไหมทดแทนในคดีอาญาได้ ในกรณีที่
ิ
้
ผู้กระท าผิดถูกฟองด าเนินคดีและถูกพพากษาลงโทษคดีนั้น ย่อมมีข้อเท็จจริงที่ปรากฏต่อศาลในคดีอาญา
ื่
ี
แล้ว จึงไม่จ าเป็นที่จะต้องให้ผู้เสียหายด าเนินคดีเพอเรียกร้องค่าสินไหมทดแทนจากผู้กระท าผิดซ้ าอกครั้ง
หนึ่ง ดังนี้ ก็จะเป็นการอ านวยความยุติธรรมให้แก่ผู้เสียหายและเป็นประโยชน์ต่อจ าเลยและสังคมโดยรวม
