Page 121 - Q2-ManualConsult ภ.2

106

หลักการเรื่องนี้มีอยูในพระราชบัญญัติจัดตั้งศาลเยาวชนและครอบครัวและวิธีพิจารณา
คดีเยาวชนและครอบครัว พ.ศ.2534 และยังคงหลักการเดิมไวในพระราชบัญญัติศาลเยาวชน

และครอบครัวและวิธีพิจารณาคดีเยาวชนและครอบครัวฉบับปจจุบัน ในกรณีที่ศาลเยาวชนและ

ครอบครัว พิจารณาแลวเห็นวา เด็กหรือเยาวชนมีความผิดแตยังไมสมควรที่จะมีคําพิพากษา ศาลอาจ
กําหนดมาตรการที่สามารถเลือกใชแกเด็กและเยาวชนซึ่งมีอยู 2 รูปแบบคือ

รูปแบบที่ 1 คือการแกไขบําบัดฟนฟู โดยไมจํากัดอิสรภาพเปนกรณีที่

ศาลพิพากษาใหรอการกําหนดโทษ หรือลงโทษจําคุกแตใหรอการลงโทษ หรือการใชวิธีการสําหรับเด็ก
ตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 74 โดยกําหนดเงื่อนไขคุมความประพฤติใหเด็กเขาสูกระบวนการ
11
แกไข บําบัด ฟนฟู
2
รูปแบบที่ 2 คือการแกไขบําบัดฟนฟู โดยจํากัดอิสรภาพ หรือการสงตัว
เด็ก/เยาวชนเขารับการฝกอบรมยังหนวยงาน ในความดูแลของกรมพินิจและคุมครองเด็กและเยาวชน

หรือสถานที่อื่นที่จัดตั้งขึ้นตามกฎหมายและศาลเห็นสมควร ไดแก การเปลี่ยนโทษจําคุกเปนฝกอบรม
และจําคุก 3

1
ประมวลกฎหมายอาญา มาตรา ๕๖ ผูใดกระทําความผิดซึ่งมีโทษจําคุกหรือปรับ และในคดีนั้นศาล

จะลงโทษจําคุกไมเกินหาปไมวาจะลงโทษปรับดวยหรือไมก็ตามหรือลงโทษปรับ ถาปรากฏวาผูนั้น และ
เมื่อศาลไดคํานึงถึงอายุ ประวัติ ความประพฤติ สติปญญา การศึกษาอบรม สุขภาพ ภาวะแหงจิต นิสัย

อาชีพ และสิ่งแวดลอมของผูอื่น หรือสภาพความผิด หรือการรูสึกความผิดและพยายามบรรเทาผลรายที่
เกิดขึ้น หรือเหตุอื่นอันควรปราณีแลว ศาลจะพิพากษาวาผูนั้นมีความผิดแตรอการกําหนดโทษหรือ

กําหนดโทษแตรอการลงโทษไว ไมวาจะเปนโทษจําคุกหรือปรับอยางหนึ่งอยางใดหรือทั้งสองอยาง

เพื่อใหโอกาสกลับตัวภายในระยะเวลาที่ศาลจะไดกําหนดแตตองไมเกินหาปนับแตวันที่ศาลพิพากษา
โดยจะกําหนดเงื่อนไขเพื่อคุมความประพฤติของผูนั้นดวยหรือไมก็ได

เงื่อนไขเพื่อคุมความประพฤติของผูกระทําผิดตามวรรคหนึ่งศาลอาจกําหนดขอเดียวหรือหลาย

ขอตามควรแกกรณีได ดังตอไปนี้
(๕) ใหเขารับการฝกอบรม ณ สถานที่และตามระยะเวลาที่ศาลกําหนด

2
มาตรา 132 วรรคสอง ในกรณีที่ศาลเห็นวาจําเลยไมสมควรใชวิธีการตามวรรคหนึ่ง ศาลจะสงตัว
จําเลยไปยังสถานพินิจ หรือสถานที่อื่นที่จัดตั้งขึ้นตามกฎหมายและตามที่ศาลเห็นสมควรที่ยินยอมรับตัว

จําเลยไวดูแลชั่วคราวหรือจะใหใชวิธีการสําหรับเด็กและเยาวชนไปพลางกอนก็ได แตตองไมเกินกวา

จําเลยนั้นมีอายุครบยี่สิบสี่ปบริบูรณ
3
มาตรา 142 ศาลที่มีอํานาจพิจารณาคดีเยาวชนและครอบครัว มีอํานาจใชวิธีการสําหรับเด็กและ
เยาวชนแทนการลงโทษอาญาหรือวิธีการเพื่อความปลอดภัยได ดังตอไปนี้

(๑) เปลี่ยนโทษจําคุกหรือวิธีการเพื่อความปลอดภัยตามมาตรา ๓๙ (๑) แหงประมวลกฎหมาย
อาญา เปนการสงตัวเด็กหรือเยาวชนไปควบคุมเพื่อฝกอบรมในสถานที่ที่กําหนดไวในหมวด ๔ หรือ

สถานที่อื่นที่จัดตั้งขึ้นตามกําหมายและศาลเห็นสมควร ตามเวลาที่ศาลกําหนดแตตองไมเกินกวาเด็กหรือ

เยาวชนนั้นมีอายุครบยี่สิบสี่ปบริบูรณ

๑๒๐ คู่มือปฏิบัติงาน
การด�าเนินงานตามมาตรการพิเศษ