Page 178 - นิตยสารดุลพาห เล่มที่ ๑-๒๕๖๑-กฎหมายฯ
P. 178
´ØÅ¾ÒË
ระหวางตนกับลูกหนี้ของลูกหนี้ยิ่งกวาเจาหนี้ที่มาใชสิทธิเรียกรองของลูกหนี้เขามาในคดีเพื่อ
ใหไดมีโอกาสรักษาสิทธิของตน แมขอเท็จจริงจะปรากฏวา บริษัท ค. ถูกนายทะเบียนขีดชื่อ
ออกจากทะเบียนเปนผลใหบริษัทดังกลาวสิ้นสภาพนิติบุคคลตั้งแตเมื่อนายทะเบียนขีดชื่อ
ตาม ป.พ.พ. มาตรา ๑๒๗๓/๓ แตกฎหมายบัญญัติทางแกไขไวในมาตรา ๑๒๗๓/๔ วา หาก
เจาหนี้ของบริษัทรูสึกวาตองเสียหายโดยไมเปนธรรมเพราะการที่บริษัทถูกขีดชื่อออกจาก
ทะเบียน เจาหนี้สามารถยื่นคํารองตอศาลเพื่อใหมีคําสั่งใหจดชื่อบริษัทกลับคืนเขาสูทะเบียน
และใหถือวาบริษัทนั้นยังคงอยูตลอดมาเสมือนมิไดมีการขีดชื่อออกเลย เมื่อบริษัท ค. ถูกขีด
ชื่อออกจากทะเบียนทําใหสิ้นสภาพนิติบุคคลเปนเหตุใหโจทกไมสามารถดําเนินการใหมีการ
ขอหมายเรียกบริษัทดังกลาวเขามาในคดีอันมีผลกระทบตอการฟองคดีของโจทก ยอมเขาสู
หลักเกณฑที่โจทกจะใชสิทธิดังกลาว แตโจทกกลับมิไดดําเนินการเพื่อใหมีการจดชื่อบริษัท
ดังกลาวกลับคืนเขาสูทะเบียนทั้งที่ยังสามารถดําเนินการได ตองถือวาโจทกไมไดใชสิทธิ
เรียกรองใหบริษัท ค. ลูกหนี้เขามาในคดี เปนการไมปฏิบัติใหครบถวนตาม ป.พ.พ. มาตรา
๒๓๔ จําเลยทั้งเจ็ดจึงไมมีหนาที่ทางนิติกรรมหรือมีหนาที่ตามกฎหมายที่จะตองสงเงินคาหุน
ที่คางชําระแกโจทก โจทกจึงไมมีอํานาจฟอง
คําพิพากษาศาลฎีกาที่ ๑๑๗๑๓/๒๕๕๓
ขณะที่โจทกฟองคดีนี้ ป.พ.พ. มาตรา ๑๒๔๖ อันเปนกฎหมายเกี่ยวกับการเพิกถอน
ทะเบียนบริษัทรางยังมีผลใชบังคับอยู จึงตองใชบทบัญญัติดังกลาวบังคับแกคดี เมื่อ
ขอเท็จจริงไดความวานายทะเบียนหุนสวนบริษัทจังหวัดเชียงใหมไดขีดชื่อโจทกออกจาก
ทะเบียนเปนบริษัทรางและไดมีการประกาศในราชกิจจานุเบกษา บริษัทโจทกจึงเปนอัน
เลิกกัน ความเปนนิติบุคคลของโจทกยอมสิ้นไปโดยผลของกฎหมายกอนโจทกฟองคดีนี้
โดยโจทก ผูถือหุน หรือเจาหนี้ของโจทกยังไมไดยื่นคํารองตอศาลขอใหมีคําสั่งใหนายทะเบียน
หุนสวนบริษัทจังหวัดเชียงใหมกลับจดชื่อโจทกใหคืนเขาสูสถานะเปนนิติบุคคลตามมาตรา
๑๒๔๖ (๖) ดังนั้น โจทกยอมไมสามารถมอบอํานาจให ย. อดีตกรรมการของโจทกฟองคดี
แทนโจทกได แมมาตรา ๑๒๔๙ จะบัญญัติวา หางหุนสวนก็ดี บริษัทก็ดี แมจะไดเลิกกันแลว
ก็ใหพึงถือวายังคงตั้งอยูตราบเทาเวลาที่จําเปนเพื่อการชําระบัญชีก็ตาม ก็เปนการตั้งอยูเพื่อ
การชําระบัญชี และการแกตางวาตางในนามของโจทกยอมเปนอํานาจของผูชําระบัญชีตาม
มาตรา ๑๒๕๙ (๑) เทานั้น โจทกจึงไมมีอํานาจฟอง
มกราคม - เมษายน ๒๕๖๑ ๑๖๗