Page 33 - Liver Diseases in Children

การตรวจทางชีวเคมีและการทางานของตับ 23
�

pthaigastro.org
่
�
ี
ตารางท 2.2 ขีดจ�ากัดบนของค่าปกติ (upper limit of normal) สาหรับ alanine aminotransferase ในเด็ก
ในสหภาพยุโรป และสหรัฐอเมริกา (ดัดแปลงจากเอกสารอ้างอิงที่ 5, 6)
อายุ ขีดจ�ากัดบนของค่าปกติส�าหรับ alanine aminotransferase

(ยูนิต/ลิตร)

ชาย หญิง

น้อยกว่า 18 เดือน 60 55

มากกว่า 18 เดือน 40 35

12-17 ปี 26 22

ล�าไส้เล็ก ไต รก และเม็ดเลือดขาว ALP ในตับพบ ค่า ALP สูงอาจพบในภาวะปกติ (physiological)

อยู่ท่ canalicular membrane ของเซลล์ตับ ค่า ALP หรือในโรคต่าง ๆ (pathological) ดังแสดงในตาราง
ี
ั
1,3
แปรผันตามอายุและเพศ เด็กปกติมีค่า ALP สูงกวา ที่ 2.5 คนที่มีกลุ่มเลือดโอหรือบีอาจมีการหล่ง
่
ผู้ใหญ่ เน่องจากมีการเจริญเติบโตของกระดูก intestinal ALP หลังกินอาหารไขมันสูงได้ อาจพบ
13
ื

วรนุช จงศรีสวัสดิ์และคณะได้ท�าการศึกษาค่า ALP intestinal ALP สูงในคนปกติได้ซึ่งถ่ายทอดแบบ

ในเด็กปกติอายุ 4-20 ปี จ�านวน 503 คน พบว่าวัยรุ่นหญิง autosomal dominant คนปกติอาจมี macro-alkaline
ี
มีค่า ALP สูงที่สุดเมื่ออายุประมาณ 10-11 ปี ส่วน phosphatase ซึ่งเป็น ALP ท่จับกับอิมมูโนโกลบูลิน
วัยรุ่นชายมีค่า ALP สูงที่สุดเมื่ออายุประมาณ 14-15 ปี ท�าให้ผลเลือดพบค่า ALP สูงได้
11
ึ
้
่
�
่
ิ
ั
ซ่งสอดคล้องกับการศึกษาในเด็กปกติอายุน้อยกว่า ภาวะนาดีค่งท�าให้เพมการสร้างและการหลัง
18 ปี จ�านวน 124,440 คนในประเทศสหพันธ์ ALP ค่า ALP จะสูงข้นภายหลังมีการอุดก้นของทาง
ึ
ั
สาธารณรัฐเยอรมนี ซึ่งพบว่าวัยรุ่นหญิงมีค่า ALP เดินน�้าดี (biliary obstruction) ประมาณ 1-2 วัน
สูงที่สุดเมื่ออายุประมาณ 10-12 ปี ส่วนวัยรุ่นชาย และใช้เวลาหลายวันหลังจากไม่มีการอุดก้นของทาง
ั
จะมีค่า ALP สูงที่สุดเมื่ออายุประมาณ 13-15 ปี 12 เดินน�้าดีจึงลดเป็นปกติ เนื่องจากเอนไซม์นี้มีค่าครึ่ง
การแยก isoenzyme ของ alkaline phosphatase อายุ (half-life) ประมาณ 1 สัปดาห์ นอกจากนี้ยัง
14
ท�าโดยวิธี electrophoresis แต่ไม่นิยมตรวจใน พบ ALP สูงข้นในมะเร็งทีไม่มีรอยโรคทตับหรอ
ี
่
ื
่
ึ
เวชปฏิบัติ ดังนั้นในผู้ที่มี alkaline phosphatase สูง กระดูกได้ เช่น มะเร็งปอด (เรียก isoenzyme
ในเลือด อาจตรวจ γ-glutamyltransferase หรือ นี้ว่า Regan isoenzyme) ค่า ALP ที่สูงข้น
ึ
5'-nucleotidase ประกอบด้วย ถ้ามีค่าสูงจะช่วย ไม่สามารถใช้แยกโรคระหว่าง intrahepatic และ
ยืนยันว่าเป็นโรคตับจริง extrahepatic cholestasis รวมทั้งไม่สามารถแยก