Page 7 - HOH
P. 7
2 LOCAL AWEMainta Diahuebs, 2 October 2025
Saludabel of dañino?
Identifica e señalnan di ortorexia
COME saludabel generalmente ta wordo mira como un señal di
disciplina y cuido propio. Pero kico ta pasa ora e buskeda pa bien-
estar bira algo no saludabel? Esey ta e paradoha den curason
di ortorexia nervosa, un trastorno di alimentacion menos conoci
unda e impulso pa come cuminda “puro” y “limpi” ta bira un
obsesion peligroso.
Kico ta haci ortorexia diferente
Contrario na anorexia of bulimia, cu hopi biaha ta enfoca riba
perdida di peso, ortorexia ta trata di control y puresa. Hende cu
e condicion aki ta obsesiona cu calidad di cuminda, ingrediente,
y preparacion. Nan por elimina gruponan completo di cuminda—
carbohidrato, producto lacteo, of cualkier cos procesa—cu e A largo plaso, ortorexia por causa malnutricion, inmunidad
creencia cu evita e cumindanan aki ta mantene nan saludabel. debilita, y hasta retiro social, ya cu come cu otronan ta bira
Na prome instante, e por parce disciplina. Amigonan por hasta mucho estresante.
aplaudi e comportacion. Pero bou di e superficie tin miedo
y culpabilidad. Un solo cuminda cu “kibra regla” por causa Dicon conscientisacion ta urgente
ansiedad, berguensa, y auto-critica. Loke ta cuminsa como un Contrario na otro trastornonan di alimentacion, ortorexia no ta
meta di bienestar pocopoco ta tuma control di bida diario, limi- reconoci oficialmente den manualnan diagnostico como e DSM-5.
tando opcionnan y poniendo presion riba relacionnan. Esaki ta nifica cu hopi hende ta lucha sin tratamento adecua of
sin sikiera realisa cu nan “estilo di bida saludabel” a crusa e liña
E rol di red social pa teritorio dañino. Expande conscientisacion ta critico—no pa
Un motibo dicon ortorexia ta birando mas visibel ta e explosion critica custumbernan saludabel, sino pa resalta e diferencia entre
di e cultura di dieta online. Rednan social ta yen di ‘influencers’ nutricion balansa y obsesion rigido.
di “alimentacion limpi” cu ta promove ‘detox’, dietanan di elim-
inacion, y retonan di #Fitspiration. Pa un hende vulnerabel, e Caminda pa recuperacion
mensahe constante aki ta crea e ilusion cu perfeccion den dieta Tratamento pa ortorexia generalmente ta inclui terapia pa atende
ta igual na perfeccion den bida. cu perfeccionismo y miedo, hunto cu conseho nutricional pa
reconstrui un relacion balansa cu cuminda. Mesun importante ta
Hobennan ta specialmente na riesgo. Tiener y adultonan hoben, cu cambia e combersacion cultural rond di cuminda. Elogia dietanan
ainda ta formando nan sentido di identidad, ta wordo bombardia estricto por reforsa sin intencion un comportacion desordena,
cu mensahenan mixto: come menos sucu, evita carbohidrato, mientras cu celebra flexibilidad y disfrute di cuminda ta yuda
bira vegan, corta producto lacteo, sigui tur cos. Loke ta zona normalisa balansa.
como “conseho di salud” por bira un spiral di restriccion no salu-
dabel y isolacion. Sosten di famia y amigonan tambe ta importante. En bes di
comenta riba kico un hende ta come of no ta come, ta miho pa
Señalnan di advertencia pa tene na cuenta puntra con nan ta sinti. Recordatorionan suave cu cuminda no ta
Pasobra sociedad hopi biaha ta elogia un alimentacion restrictivo solamente combustibel, sino tambe cultura, conexion, y placer,
como “saludabel,” no ta facil pa identifica ortorexia. por yuda kibra e ciclo di miedo.
Algun señal ta inclui: Salud ta mas cu elimina carbohidrato of core tras di “super-
• Pasa tempo excesivo investigando of planeando cuminda. foods.” E ta inclui bienestar mental, conexion social, y libertad
• Lesa etiketanan di ingrediente obsesivamente. for di miedo. Ortorexia ta mustra nos cu hasta bon intencion por
• Evita cuminda prepara pa otronan pa miedo cu e no ta “limpi.” bira peligroso ora nan hiba na extremo. Door di aumenta consci-
• Elimina mas y mas tipo di cuminda cu tempo. entisacion, cuestiona e cultura di dieta, y encurasha balansa, nos
• Sinti berguensa, culpabilidad, of panico ora reglanan di dieta por yuda mas hende sali for di e trampa di “alimentacion limpi” y
wordo kibra. drenta den un bida berdaderamente saludabel.

