Page 2 - bon-dia-aruba-20221019
P. 2

A2   LOCAL
               Diaranson 19 october 2022

                                 Mas informacion pa studiantenan di scol secundario

                                             riba traficacion y contrabanda di hende


            Den       conmemoracion                                                                                             di e tiki paisnan unda un or-
            cu  Dia  Nacional  Contra                                                                                           ganisacion  gubernamental  ta
            Traficacion  di  Hende,  cu                                                                                         traha cerca di NGOs y tin un
            ta 18 di october, Coordina-                                                                                         bon relacion cu nan.
            tie  Centrum  Mensenhan-
            del Menselsmokkel Aruba                                                                                             Ta trata di personanan cu a y
            (CMMA)  conhuntamente                                                                                               lo asisti den e creacion di asis-
            cu  Ketenmanager  Vene-                                                                                             tencia profesional pa e victi-
            zuela (KMVEN) ayera at-                                                                                             manan di traficacion cu aten-
            ardi a introduci un pakete                                                                                          cion,  pa  nan  necesidad  y  cu
            educacional  pa  scolnan                                                                                            respet pa e trauma cu nan lo
            secundario  tocante  trafi-                                                                                         por a sufri, segun Richardson
            cacion  y  contrabanda  di                                                                                          a menciona. Nan a realisa cu
            hende.                                                                                                              nan  como  polis  of  gobierno
                                                                                                                                ta bay hopi den direccion di
            Na  e  evento  aki  tabata  pre-                                                                                    investiga y traha rapport, pero
            sente  diferente  parlamen-                                                                                         nan ta lubida cu tin un victi-
            tario como tambe minister di                                                                                        ma, un hende cu tin mester
            Enseñansa  y  Deporte,  Endy                                                                                        di  ayudo  y  nan  mester  bay
            Croes y prome minister Ev-                                                                                          riba esey.
            elyn  Wever-Croes.  Prome    hende,  kico  ta  e  indicador,                           contrabanda  di  hende”,  el  a
            minister a duna algun palabra   unda  nan  mester  acudi  pa  E  pakete  educacional  aki  cu  sigura.              “Nan no ta hende cu ta vic-
            bisando  cu  den  temporada   mas  informacion”,  prome  a  keda  presenta  no  ta  dirigi                          tima  di  un  robo,  victima  di
            di  pandemia  hopi  mucha  a   minister a sigura.         solamente  na  studiantenan  Di  su  parti,  Jeannette  Rich-  traficacion di hende tin biaha
            keda  cas  y  cu  nan  mester  a                          di  scolnan  secundario  sino  ardson-Baars,   coordinado  cu nan ta  presenta trauma  y
            haya  lesnan  digital.  Asina  e   Ta  p’esey  cu  a  pidi  pa  tur  tambe  ta  dirigi  na  docente,  nacional   Mensenhandel  nan  no  por  bay  den  manera
            hobennan a pasa basta tempo   hende keda alerta y pa tuma  trahado y coordinador oficial,  Mensensmokkel Aruba, a co-  normal pa haci un interview.
            tras  di  un  computer.  Alabes   accion ora algo no ta bon, pa  kendenan  ta  clave  pa  señala  menta cu e atencion continu-  E tin mas, e tin mester di algo
            bo  por  mira  cu  hopi  perfil   comunica  esey  na  instanci-  posibel  casonan  di  explota-  amente ta importante, pa mo-  mas. Den delaster aña nos a
            falso a wordo traha riba red-  anan  concerni  via  e-mail  of  cion  sexual  of  criminal  den  tibo cu si hende ta keda keto  realisa esey y nos ta trahando
            nan social, loke a duna opor-  Facebook.  For  di  awor  por  studiantenan. “Nan tin con-  y no tin atencion pa e fenom-  duro pa yega na e punto ey”,
            tunidad  pa  crea  relacionnan   medio di e pakete educacio-  tacto diariamente cu studian-  eno  aki  “nos  ta  bay  perde  e  el a expresa.
            cu no tabata mucho positivo   nal  aki  studiantenan  tin  un  tenan y nan por capta señal-  bataya”.  P’esey  mester  keda
            pa e hobennan, y tabata te na   punto di contacto na scolnan  nan  preocupante  y  reporta  riba dje, duna atencion con-    For  di  juni  di  aña  2021,
            momento cu ya ta laat cu nan   tambe, unda nan por comu-  esaki  na  tempo  pa  e  posibel  tinuo y ta algo cu mester haci  CMMA  y  KMVEN  a  lansa
            a sinti cu tabata den e gara di   nica nan sospecho y nan pre-  victima  por  wordo  yuda”,  hunto.                 e  campaña  nacional  “Habri
            un persona scondi tras di un   ocupacion mas facilmente.  minister Croes a señala.                                  bo  wowo”,  e  meta  di  esaki
            falso perfil. Tabata y ainda ta                                                        E trabao aki ta wordo haci cu  ta  pa  conscientisa  pueblo  di
            dificil pa por duna ayudo na   Di  mesun  manera,  minister  For  di  un  investigacion  re-  diferente partners y departa-  Aruba tocante e problematica
            tempo na e hobennan cu por   di  Enseñansa,  Endy  Croes  a  ciente cu CMMA a haci por  mentonan  di  gobierno  cu  a  aki, e campaña a wordo haci
            cay den e situacionnan aki.  sigura cu poblacion criminal  conclui  cu  docente,  trahado  traha riba maneho y conseho  danki na e fondonan di Hu-
              “Conscientisacion  riba  in-  a crece na scolnan, mas tanto  y/of  coordinador  social  tin  pa  asina  combati  traficacion  landa, den e prome fase nan
            dicadornan  ta  importante  y   den e forma di bendemento  conocemento  basico  di  e  y  contrabanda  di  hende  na  a  lansa  un  produccion  local
            awor hobennan  ta bay haya   di droga. Esey ta e proceso di  fenomeno traficacion y con-  Aruba,    algo  cu  ta  hopi  im-  yama “Otro banda di lama”,
            ayudo  na  scol.  Esey  ta  algo   cuminsamento  di  formacion  trabanda di hende, pero mes-  portante pa tin riba papel debi  un pelicula basa riba echonan
            hopi  importante”,  prome    unda e hoben na final lo wor-  cos  cu  otro  hende  nan  tin  cu si nan no tin esey, ta impo-  di bida real, e campaña tambe
            minister a menciona.         do forsa pa cambia di bende-  dificultad pa distingui kico e  sibel pa traha riba esaki.  a inclui informacion y propa-
                                         mento di droga na scol pa un  dos acto criminal aki ta pre-                            ganda na diferente medionan
            Ayera riba e dia special aki na   contrabandista  di  droga,  sea  cies y con pa reconoce e in-  Cuerpo  policial,  Ministe-  di comunicacion y tambe un
            Cas  di  Cultura  a  introduci   nacional of internacional. “E  dicadornan  di  traficacion  di  rio  Publico,  plataformanan  website  dedica  exclusiva-
            un  pakete  educacional  pa   conclusion  aki  ta  uno  hopi  hende.                   humanitario  como  NGOs,  mente dedica na e topico aki.
            scolnan secundario cu ta siña   importante  pasobra  conoce-  “Explotacion  hopi  biaha  ta  cada un di nan a traha y re-
            hobennan  tocante  trafica-  mento over di e manera con  parce otro crimen cu ta encera  alisa  proyecto,  investigacion,  Den e siguiente y ultimo fase
            cion y contrabanda di hende.   traficacion di hende ta mani-  violencia of abuso. Hopi bi-  ayudo  na  momento  cu  ta  di e campaña, nan ta presenta
            Tambe tabata presente direc-  festa su mes na Aruba, ta haci  aha  e  ta  dificil  pa  dicidi  si  haya un victima. Richardson  e pakete educacional pa scol-
            tiva  di  Stichting  Educacion   e combatimento di e crimen  un caso ta encera traficacion  a  gradici  tur  e  instancianan  nan  secundario  y  studian-
            Profesional  Basico  (SEPB),   aki hopi mas efectivo, facil y  di  hende  of  ta  violencia  do-  envolvi  pa  nan  cooperacion  tenan den e categoria di edad
            Stichting  Katholieke  Scho-  posibel tambe”, el a sigura.  mestico,  conflicto  laboral  of  y a menciona cu Aruba ta un  di 12 aña pa 16 aña, CMMA
            len Aruba (SKOA) y Sticht-                                                                                          y Ketenmanager Venezuela ta
            ing Onderwijs van de Advent                                                                                         convenci cu ta importante pa
            Zending (SOAZA).                                                                                                    tur hende den comunidad sa
                                                                                                                                conoce e señalnan di trafica-
            “E  pakete  educacional  cu  ta                                                                                     cion y contrabanda di hende,
            keda lansa awe ta un prome                                                                                          incluyendo  studiantenan  di
            paso den crea mas conscien-                                                                                         scol secundario tambe.
            tisacion cerca nos hoben stu-
            diantenan.  Usando  e  infor-                                                                                       Scolnan cu ta den e piloto ta
            macion  inclui  den  e  pakete                                                                                      bay haya e pakete cu ta com-
            lo  stimula,  ohala,  debatenan                                                                                     poni di tres modulo, esunnan
            sano  riba  e  topico  aki,  crea                                                                                   cu  ta  bin  despues  por  tuma
            conocemento  necesario  cu                                                                                          contacto cu CMMA y e pro-
            nan mester tin pa por atende                                                                                        grama lo bira online tambe pa
            cu e problematica aki den un                                                                                        otro scolnan por download y
            ambiente  mas  educativo,  pa                                                                                       por us’e, manera Richardson
            nos hobennan por sa kico ta                                                                                         a expresa.
            traficacion  y  contrabanda  di
   1   2   3   4   5   6   7