Page 21 - bon-dia-aruba-20200522
P. 21

A21
                                                                                                    SERVICIO Diabierna 22 Mei 2020

                                       Dia Internacional di Biodiversidad tema 2020,

                                                        e solucion ta den naturalesa



            ORANJESTAD -  –Nacionnan  na nan fin. Tambe e aña aki ta fi-
            Uni  a  proclama  22  mei  como  nal  di  2011-2020  UN  decade  on
            Dia Internacional di Biodiver-    Biodiversity  cu  ta  yuda  e  fase  di
            sidad  pa  incrementa  comp-      transicion pa comienso importante
            rension  y  conscientisacion  pa  di  e  topiconan  di  biodiversidad
            e  topiconan  di  Biodiversidad.  2021-2030  UN  decade  of  Ocean
            Algun  siman  pasa  na  Aruba  a  Science  for  Sustainable  Develop-
            firma  e  decreto  pa  proteccion  ment, como tambe UN decade on
            di 16 area pa naturalesa, cu ta  Ecosystems  Restauration.  E  tem-
            netamente  pa  yuda  cu  preser-  anan aki ta cuadra tambe cu algun
            vacion  di  biodiversidad.  Den  di e trabounan andando di DNM
            su  siguiente  relatonan,  Direc-  caminda a cuminsa cu e investiga-
            tie  Natuur  en  Milieu  (DNM)  cion di ocean (ocean research) pa
            lo informa mas detayadamente  loke ta trata e calidad di nos coral-
            kico e decreto pa e 16 areanan  nan y lama. Tambe e temanan aki ta
            na Aruba ta encera.               relaciona cu introduccion di e de-
                                              creto pa proteccion di e 16 areanan
            Actualmente  comunidad  mundial  destina pa naturalesa. E areanan aki
            a haya un yamada inespera pa re-  ta  encera  un  parke  di  naturalesa,
            evalua e relacion cu nos tin cu na-  segun e definicion pa ley di un area
            turalesa. Un cos ta sigur cu ademas  reserva. Door di proteha e areanan
            di  tur  e  avancenan  tecnologico,  aki nos ecosistema ta haya e opor-
            toch  nos  ta  keda  completamente  tunidad pa restaura y avansa.
            dependiente  di  e  ecosistemanan
            saludabel pa nos calidad di awa y  DNM  kier  a  enfoca  cu  nos  hen-
            cuminda, djis pa menciona algun.  denan ta parti di naturalesa y no ta
            E tema di Dia Internacional di Bio-  un componente separa. P’esey Dia
            diversidad pa 2020 ta “nos solucion  Internacional di Biodiversidad nos
            ta  den  Naturalesa”,  y  ta  enfatisa  mester pensa con nos ta uno cu na-
            speransa,  solaridad  y  e  importan-  turalesa. Pa e dia aki nos accionnan
            cia pa traha hunto na tur nivel pa  por inclui: piki y warda simianan
            establece  un  bida  harmonioso  cu  di mata, ofrece bo tereno pa pone
            naturalesa den futuro cercano.    cas  di  abeha,  ya  cu  abeha  ta  hopi
                                              importante como polinisador den
            Nacionnan Uni ta declara cu awor  produccion  di  cuminda,  join  un
            ta  nos  oportunidad  pa  reconstrui  NGO di naturalesa pa vocifera bo
            miho. 2020 ta un aña di reflexion,  preocupacion cu intencion cla, sea
            oportunidad y solucion. Tambe ta  un miembro activo di bo comuni-
            e  aña  cu  globalmente  mundo  tin  dad door di ta altanto di e leynan
            un empuhe fuerte pa un structura  cu Aruba a bini cune pa yuda na-
            global unda ta cambia e direccion  turalesa  y  e  biodiversidad.  Esaki-
            di e curva di perdida di biodiver-  nan ta algun idea cu nos a trece pa
            sidad  cu  tawata  tumando  luga.  dilanti, pero tambe por sigui e de-
            Asina  lo  beneficia  humanidad  y  saroyonan mundial y temanan to-
            bida  na  planeta  Tera.  Ademas  di  cante biodiversidad riba pagina di
            tin  un  proyeccion  positivo,  2020  www.cbd.int/idb/,  entre  otro  Dia
            tambe ta e aña unda e periodonan  Internacional  di  Biodiversidad,
            di,  por ehempel e 2011-2020 Stra-  e  tratado  di  diversidad  biologico,
            tegic plan on Biodiversity y e 2020  Cartagena protocol y Nagoya Pro-
            Aichi  Biodiversity  targets  ta  yega  tocol.



                                            Hof’i Bario Rancho plantacion den bario


            ORANJESTAD  -  Recientemente  presidente  di  Fundacion  Ran-           y esnan cu tin habilidad y interes halto den plantacion. Nos ta buscando un
            cho Clifford Rosa a presenta e proyecto di Hof ’I Bario Rancho live  maximo di 10 boluntario cu kier participa den e proyecto aki. E formulario di
            via Facebook. Na e manera aki a cuminsa informa comunidad di e  registracion pa e proyecto Hof’I Bario lo wordo anuncia online den e prome
            proyecto nobo aki cu tin como meta pa transforma e hardin di Centro  siman di juni 2020.
            di Actividad Rancho den un Hof ’I Bario unda berdura y fruta por
            wordo produci localmente. Kier cuminsa cu e proyecto na juni y e  Con abo por sostene e proyecto aki?
            prome Fase lo dura te cu november 2020.                                 Manera Sr. Clifford Rosa ta bisa riba video, Hof’I Bario Rancho ta un cumins-
                                                                                    amento di un proyecto mas grandi cu ta enfoca riba produccion di cuminda lo-
            Proyectonan di plantacion den bario no ta algo nobo, e ta wordo practica rond  cal. Hof’I Bario ta un proyecto pa comunidad di Aruba y por wordo aplica den
            mundo cu                                                                otro barionan na Aruba. Pa transforma e hardin di Centro di Actividad Rancho
            proyectonan manera Urban Gardening projects. E proyectonan aki ta duna un  den un Hof’I nos mester di material. Banda di esaki e proyecto ta enfoca riba
            comunidad di un bario chikito of grandi e oportunidad pa produci nan mes un  desaroyo personal di cada participante. E meta ta pa duna nan e “skills” unda
            cuminda local. Ta enfoca riba e hendenan di e bario y ta duna nan e habilidad  cu nan por crea nan mes un iniciativa di plantacion den nan bario. P’esey lo
            pa produci comunda pa nan mes un comunidad. Mirando cu nos ta riba un  combina plantacion cu dianan di tayer y reunion cu tur e partipantenan. Pa por
            isla chickto, nos ta aplica e meta aki pa henter comunidad di Aruba. Ta p’esey  organisa y planifica e proyecto aki nos mester di e fondo necesario pa cubri tur
            e proyecto aki ta habri pa tur hende cu kier participa.                 e gastonan haci pa e proyecto. P’esey nos kier haci un yamada na comunidad
                                                                                    di Aruba pa yuda nos haci e proyecto aki posibel. Por haci esaki pa medio di
            Criteria pa participacion                                               donacion cu descripcion “Hof’I Bario” of por cumpra un di nos artefacto of
            Tur esnan cu ta interesa di participa den e proyecto aki por registra online via  cuadra di e proyecto Tempo pa Click na Centro di Actividad Rancho. Bishita
            un formulario di registracion. Tumando e efectonan cu Covid-19 a pone riba  nos website www.stichtingrancho.org pa mas informacion.
            nos comunidad na cuenta nos lo bay enfoca riba personanan den necesidad
   16   17   18   19   20   21   22   23   24   25   26