Page 8 - HOH
P. 8
10 LOCAL AWEMainta Diasabra, 15 November 2025
For di pinda te lechi:
Kico ta impulsa e epidemia di alergia?
DEN añanan recien, alergianan di cuminda a bira mas comun logico mal prepara.
cu nunca. Mas mucha ta alergico pa lechi, webo, pinda, y
cuminda di lama, y adultonan no ta immuun tampoco. Aunke Factornan ambiental tambe ta bou di microscoop. Biba den
genetica ta hunga un rol, e aumento skerpi den casonan area urbano, rosea polucion, y pasa menos tempo pafo, tur
rond mundo no por wordo atribui na historia familiar so. por reduci resistencia inmunologico. Tambe tin evidencia
Cientificonan y dokternan ta cobando mas profundo — y creciente cu un falta di vitamina D — cual nos ta haya mayor-
varios teoria ta surgiendo. mente for di luz di solo — por hunga un rol den desaroya
condicionnan alergico. Agrega na esey e impacto di anti-
Un di e ideanan mas discuti ta e “hipotesis di higiena.” E biotica, nacemento via cesarea, y hasta mucho tempo riba
teoria aki ta sugeri cu muchanan awe ta lanta den ambi- pantaya, y e curpa ta keda menos ekipa pa trata cu alerge-
entenan mas limpi, cu menos exposicion na microbio y nonan.
bacteria. Sin e encuentronan natural aki, e sistema inmu-
nologico por bira excesivamente sensitivo y cuminsa reac- Un otro motibo pa e aumento notabel ta miho conscienti-
ciona contra proteinanan inofensivo haya den cuminda. Den sacion y diagnostico. Dokternan y mayornan ta mas alerta
esencia, e curpa ta confundi y ta mira ‘pindakaas’ como un pa e señalnan di alergia di cuminda awor — for di grawata-
menasa en bes di un snack. mento na cuero y problema di stoma te na reaccionnan mas
serio manera anafilaxia.
Relaciona cu esaki ta con e microbioma intestinal — e colec- Esaki kiermen cu mas hende ta wordo getest y diagnostica
cion di bacteria den nos sistema digestivo — ta influencia corectamente, unda cu antes sintomanan lo por a wordo
desaroyo di alergia. Un tripa diverso y saludabel ta yuda atribui robes of ignora.
regula e respuesta inmunologico. Pero cu dietanan moderno
halto den cuminda procesa, menos fibra, y menos producto Anto, e aumento ta real of djis mas visibel? Mayoria experto
fermenta, e sistema digestivo por bira desbalancea, debili- ta di acuerdo cu e ta un tiki di tur dos — pero e aumento ta
tando su rol protector natural. E desbalance aki por aumenta suficientemente alarmante pa exigi miho educacion publico,
e probabilidad di intolerancia di cuminda of alergia. etiketamento di cuminda, y sosten medico.
Habitonan dietetico trempan den bida tambe ta wordo Pa famianan, e punto clave ta exposicion trempan (cu guia
reevalua. Pa hopi tempo, a conseha mayornan pa evita duna medico), come saludabel, y nutri salud di tripa. Pa creadornan
babynan cuminda alergenico manera webo of pinda te ora di maneho y negoshinan, e ta tocante haci cuminda mas safe
nan ta mas bieu. Sinembargo, estudionan recien awor ta y informacion mas cla. Y pa medionan di comunicacion, e ta
sugeri lo contrario — introduci e cumindanan aki den canti- un recordatorio di e importancia di separa mito for di echo
dadnan chikito trempan por realmente yuda e curpa construi — pasobra ora alergianan no wordo controla, bida por ta
tolerancia. Retrasa exposicion por laga e sistema inmuno- literalmente na riesgo.

