Page 38 - AM220312
P. 38

12                                                                                     Djabièrnè 11 mart 2022                                                Djasabra 5 di Mart 2022                                                                                                          15
                                                                                                                 Djasabra 5 di Mart 2022
         14


                                                                                                                                                                                                                                                          29. Kua aspektonan pas-
                                                                                                                                                                                                                                                                                      3.Partisipashon,  si  ta
                                                                                                             Preguntanan frekuente tokante kuaresma                                                                                                    toral ta kumbiní resaltá den posibel diario, den e liturgia
                                                                                                                                                                                                                                                       kuaresma?
                                                                                                                                                                                                                                                                                    di kuaresma, den e selebras-
                                                                  Esaki ta e 29 preguntanan mas komun ku kontestanan                                                                                                                                      E tempu di Kuaresma ta un sipalmente, den resepshon di
                                                                                                                                                                                                                                                                                    honnan di penitensia i, prin-
                                                                                                                                                                                                                                                       tempu litúrgiko fuerte, den kua e sakramento di penitensia:
                                                                                                                                                                                                                                                       henter Iglesia ta prepará su mes “ta momentonan fuerte den e
                                                                ku lo laga bo komprendé sentido di kuaresma mas mihó                                                                                                                                   pa e fiestanan Paskual. Pasku práktika di penitensia di Ig-

                                                                                                                                                                                                                                                       di Resurekshon di Señor, Bout- lesia” (KAT, n. 1438), re-
                                                                                                                                                                                                                                                       ismo i e invitashon na rekonsil- markando ku “huntu ku e
                                                                                                                                                                                                                                                       iashon, mediante e Sakramen- konsekuensianan sosial di
                                                              to di e bida kristian i un aktitut  anan u tempunan di peniten- shinishi riba nos frenta, nos ta         c) Orashon y súplika ardi-  20. Kon konkretá mi kaso di enfermedat.             to di Penitensia, ta su prinsipal piká, e ta detestá di e piká
                                                              di penitensia.               sia ta tur djabièrnè di aña i ekspresá ku humildat i sinseri-            ente p’asina ku Señor ta akudí  deseo di kombershon?                               coordenadas.                 mes en kuantu e ta ofensa na
                                                                                           tempu di kuaresma.” (Kódi- dat di kurason, ku nos ta deseá               den su yudansa;                De diverso manera, pero    24. Ken ta obligá na yuna?  Ta sugerí utilisá komo me- Dios”.
                                                                 5. Kiko ta penitensia?    go di Derecho Kanóniko, na kombertí i di bèrdat kere                        d) Resurekshon, ya ku    semper realisando obranan di  Tur esnan entre 18 i 59 aña dionan di akshon pastoral:  4.Fomento di ehersisio-
                                                                 Penitensia, tradukshon latino kánon 1250).          den e Evangelio.                               hende ta destiná na partisipá  kombershon, manera nan ta, ta  obligá  na  biba  e  lei  di                      nan spiritual, peregrinashon-
                                                              di e palabra griego metanoia ku                                                                       den e triunfo di Kristu.    por ehemplo:               yunamentu. (cfr. KAT, c. 1252).  1.Katisashi si e Misterio nan, komo signo di peniten-
                                                              den Beibel ta nifiká kombershon  9. Kiko mester hasi tur  12. Ki ora e práktika di                                                                                                       Paskual i di sakramentonan;  sia,  privashon boluntario
                                                              (literalmente kambio di spiritu)  djabièrnè di aña?    shinishi a originá?                               16. Na kiko Iglesia ta      1.Akudí na e Sakramento    25. Kiko ta apstinensia?    2.Eksposishon i selebrashon manera yunamentu i limosna
                                                              di e pekador, ta indiká henter un  Den rekuerdo di e dia den  Orígen di ponementu di                  invitá nos den kuaresma?    di Rekonsiliashon (Sakra-     Ta yama apstinensia priva abundante di e Palabra di Dios, i obranan karitativo i mision-
                                                              konhunto di aktonan interior i  kua Hesukristu a muri riba shinishi ta pertenesé na e struk-             Iglesia ta persistí den invitá  mento di Penitensia òf  Kon- bo mes di kome karni (kòrá òf e ta ser konsehá fuertemente ero.
          1. Kiko ta kuaresma?    pero mester tene un spiritu di  eksterior dirigí na reparashon di Santa Krus, “tur djabièrnè, a tura di penitensia kanóniko. El   nos na hasu di e tempu aki  feshon) i hasi un bon konfes- blanku i su derivadonan).  den kanon  767, & 3, 3).     (Footnotes)
          Nos ta yama Kuaresma e penitensia i di kombershon na  e piká kometé i e estado di ko- no ser ku e ta koinsidí ku un a kuminsá na ta obligá pa             komo un retiro spiritual den  hon: kla, kòrtiku, konkreto i
       período  di  kuarenta  dia konsiderashon.              snan ku ta resultá di dje pa e pe-  solemnidat, mester kumpli ku henter komunidat kristian for        kua e esfuerso di meditashon i  kompleto.
       (cuadragésima) reservá na                              kador. Literalmente kambio di  apstinensia di karni, òf d otro di siglo X. E liturgia aktual, ta      di orashon mester ta sostené   2.Superá divishonnan,
       preparashon  di  Pasku  di    3. Dikon kuaresma den    bida, ta bisa di e akto di e pe-  alimento ku e Konferensia konservá e elementonan trad-              pa un esfuerso di mortifikas-  pordonando i krese den spir-
       Resurekshon, i señalá pa e iglesia katóliko?           kador ku ta bai bek na Dios  Episkopal  a  determiná; ishonal: ponementu di shinishi                  hon personal di ku midí, for di  itu fraterno.
       último  preparashon  di  e    “ Iglesia ta uni tur aña, du-  despues di tabata alehá di djE, mester konsiderá yunamen- i yunamentu riguroso.                 e mínimo akí, ta ser lagá na e  3.Praktikando Obranan di
       katekúmenonan ku lo mester rante e kuarenta dianan di e  òf di e inkrédulo ku ta alkansá tu i apstinensia riba djarason                                      libertat generoso di kada un.  Miserikòrdia.
       risibí de dje boutismo.    Gran Kuaresma, na e Miste-  fe.                          di shinishi i Bièrnè Santu.”  13. Ki ora ta bendishoná
                                  rio di Hesus den desierto” (n.                           (Kódigo di Derecho Kanóni- i ta pone shinishi?                              17. Kiko mester sigui di    21. Kua ta e obranan di
          2. For di ki dia ta sele- 540).                        6. Kua manifestashonnan   ko, kanon 1251).             Bendishon i ponementu di                    e bida di kuaresma?         miserikòrdia?
       brá Kuaresma?                                          penitensia tin?                                        shinishi ta tuma lugá denter di                   Si ta biba Kuaresma bon,    Obranan di Miserikòrdia
          For di siglo IV ta manifestá  4. Kua ta, por tantu, e  “ Penitensia interior di e Kris-  10. Ki ora ta kuares- e Misa, despues di predikashi;             lo mester logra un  KOMB-   spiritual ta:
       e tendensia pa hasié den tem- spiritu di kuaresma?     tian por ser ekspresá na difer- ma?                    aunke den sirkunstansianan                     ERSHON personal outéntiko      Siña esun ku no sa.
       pu di penitensia i di renobas-  E mester ta komo un retiro  ente manera. Skritura i Tata ta  Kuaresma ta kuminsá riba espesial, por hasié denter di un       i profundo, preparando nos, di  Duna bon konseho na esun
       hon pa henter Iglesia, ku e kolektivo di kuarenta dia, du-  insistí prinsipalmente riba tres  Djarason di Shinishi i ta selebrashon di Palabra. E fór-       e moda akí, pa e fiesta mas  ku mester di dje.
                                                                                           konkluí  inmediatamente mulanan di ponementu di shin-
                                                                                                                                                                    grandi di aña: e Djadumingu di
       práktika di yuna i di apstinen- rante kua Iglesia, proponien-  forma:  yuna,  orashon  i  promé ku e Misa Vespertino ishi ta inspirá den Santa Skrit-        Resurekshon di Señor.          Koregí esun ku ta robes.
                                                                                  21
       sia. Konservá ku bastante vig- do na su fielnan e ehemplo di  dunamentu di limosna , ku ta                                                                                                  Pordoná ofensanan.
       or, al ménos den un prinsipio, Kristu den su retiro den desi-  ekspresá kombershon di hende  in Coena Domini. (Djaweps ura: Gn, 3, 19 i Mk 1, 15.                                           Konsolá esun ku ta tristu.
                                                                                                                                                                       18. Kiko ta kombers-
       den iglesianan di oriente, e erto, ta prepará su mes pa sel-  relashoná ku su mes, ku Dios i Santu). Henter e período akí  14. Di unda shinishi ta           hon?                           Sufri ku pasenshi e defek-
       práktika  di  penitensia  di ebrashon di e solemnidatnan  relashoná ku otro. Huntu ku e ta forma un unidat, kaminda                                             Kombertí ta rekonsiliá bo  tonan di e próhimo.
                                                                                           por distinguí e siguiente ele- bini?
       Kuaresma a keda kada be Paskual, ku purifikashon di e  purifikashon radikal efektuá dor                                                                                                     Pidi Dios pa bibu i difun-
       mas aligerada den oksidente, kurason, un práktika perfek-  di boutismo òf dor di martirio,  mentonan:            E shinishi ta bini di e raman-              mes ku Dios, apartá bo mes  tonan
                                                              nan ta menshoná, komo medio                            an bendishoná di Djadumingu                    di e malu, pa establesé amistat
                                                              pa risibí pordon di piká: esfuer-  1.Djarason di shinishi,  di Rama di e aña anterior,                ku e Kreador. E ta suponé i ta  Obranan di Miserikòrdia
                                                              sonan pa rekonsiliá ku e próhi-  2.E  djadumingunan, siguiendo un kustumber ku ta                     inkluí laga arepentimentu i  korporal ta:                 26. Ken ta obligá na ap-
                                                              mo, lágrima di penitensia, kuido agrupá den e binomio, I-II; bai bek te na siglo XII. E fór-          Konfeshon di tur hende i kada  Bishitá esnan enfermo.  stinensia?
                                                              pa e salbashon di prohimo , in-  III, IV i V; i e Djadumingu di mula di bendishon ta referí na        un di nos pikánan. Unabes den  Duna di kome na esun ku    E lei di apstinensia ta obligá
                                                                                    22
                                                              terseshon di santunan i práktika  Rama di Pashon di Señor,  e kondishon pekador di esnan              grasia (sin konsiensia di e piká  tin hamber.          pa tur hende ku a kumpli 14
                                                              di karidat “ku ta kubri un multi-  3.Misa Krismal i dianan ku lo risibié.                             mortal), nos mester proponé    Duna di bebe na esun ku aña.(cfr. KAT, c. 1252).
                                                              tut di piká”. “ (1 Pedro, 4,8.).”  den siman.                                                         nos mes pa kambia for di    tin set.
                                                              (Katisashi Iglesia Katóliko,                              15. Kua ta e simbolismo                     paden (den aktitutnan) tur loke  Ousiliá prezunan.        27. Por kambia e prákti-
                                                              n.1434).                        11. Kiko ta djarason di di shinishi?                                  no ta agradá Dios.             Bisti esun sin paña.    ka di yunamentu i apstinen-
                                                                                           shinishi?                    Simbolismo di shinishi ta e                                                Duna alohamentu na esun sia?
                                                                 7. Nos ta obligá na hasi     E ta prinsipio di Kuares- siguiente:                                     19. Dikon nan ta bisa ku  den nesesidat.               “E Konferensiá Episkopal di
                                                              penitensia?                  ma; un dia espesialmente di                                              kuaresma ta un “tempu fu-      Dera mortonan.          kada Pais por determiná ku mas
                                                                 “Tur fiel, kada un na su moda,  penitensia, den kua nos ta  a)  Kondishon  débil  i                erte” i un “tempu di  peni-                            detaye e moda di yunamentu i
                                                              ta obligá pa e lei divino pa hasi manifestá nos deseo personal kaduká di hende, ku ta kana            tensia?                        22. Ki obligashon un apstinensia, asina manera sus-
                                                              penitensia; sin embargo, p’asina di  KOMBERSHON  na te na morto;                                         “ Tempu i dia di Peniten-  katóliko tin den kuares- tituí nan den tur òf den parti pa
                                                              ku tur ta uni den algun práktika  Dios. Na ora di aserká e  b) Situashon pekador di                   sia durante aña litúrgiko (den  ma?                    otro formanan di  penitensia,
                                                              komun di penitensia, a fiha al-  tèmpelnan na kua nan ta pone hende;                                  tempu di KUARESMA, tur         Mester kumpli ku e pre- prinsipalmente pa obranan di
                                                              gun dia di penitensia den kua fiel-                                                                   djabièrnè den memoria di mor-  septo di YUNA i APSTIN- karidat i práktikanan di piedat.”
                                                              nan ta dediká na mes di manera                                                                        to di nos Señor) ta momento  ENSIA, asina manera ku (Kódigo di Derecho Kanóniko,
                                                              espesial na orashon, nan ta re-                                                                       fuerte pa práktika di peniten-  esun di  KONFESHON i kanon 1253).
                                                                                                                                                                               26
                                                              alisá obranan di piedat i di kari-                                                                    sia di Iglesia . E tempunan akí  KOMUNION anual.
                                                              dat i ta nenga nan mes, kumplien-                                                                     ta apropiá partikularmente pa                             28. Kua ta e importansia
                                                              do ku nan obligashonnan ku gran                                                                       hasi ehersisio spiritual, pa   23. Den kiko yunamentu fundamental di yunamentu i
                                                              fidelidat i, prinsipalmente kum-                                                                      liturgia di penitensia, pa pere-  ta konsistí?         apstinensia?
                                                              pliendo ku yunamentu i apstin-                                                                        grinashon komo signo di pen-   Yunamentu ta konsistí den  Mester paga tinu pa no biba
                                                              ensia.” (Kódigo di Derecho                                                                            itensia, pa priva bo mes bol-  kome un solo kuminda pa dia, yunamentu òf apstinensia komo
                                                              Kanóniko, kanon 1249).                                                                                untariamente dor di tene yuna,  aunke por kome algu ménos algu mínimo, sino komo un
                                                                                                                                                                    duna limosna i kompartí fra-  di loke ta kustumbrá mainta i manera konkreto ku kua nos
                                                                 8. Kua ta e dianan i tem-                                                                          ternalmente (obranan karitati-  anochi. No mester kome Santa Mama Iglesia ta yuda nos
                                                              punan di penitensia?                                                                                  vo i misionero).” (Katisashi di  nada entre e alimentonan na krese den e berdadero spir-
                                                                 “Den Iglesia universal, e di-                                                                      Iglesia Katóliko, n. 1438)  prinsipal, ku eksepshon de itu di penitensia.
   33   34   35   36   37   38   39   40   41   42   43