Page 10 - AHATA
        P. 10
     4      LOCAL                                                  AWEMainta                                                Diabierna, 30 Mei 2025
        Con huurmento priva ta sostene e economia di servicio na Aruba
       SEGUN e industria di turismo na Aruba ta evoluciona, un di e
       cambionan mas dinamico tabata e aumento di ‘short term vaca-
       tion  rentals’.  E  casnan,  apartamentonan  y  villanan  priva  aki  –
       reserva  directamente  of  via  plataformanan  online  –  a  bira  un
       alternativa popular pa hotelnan tradicional. Pero mas cu ofrece
       estadia unico, nan ta silenciosamente impulsando un ecosistema
       amplio di negoshinan local y empresarionan.
       Contrario na resortnan, cu tin tendencia di tin servicionan den
       cas, e casnan aki ta depende fuertemente riba sosten externo. E
       modelo descentralisa aki ta distribui e entrada di turismo den un
       red amplio di negoshinan chikito, cu ta propiedad di localnan. E
       efecto ta substancial.
       Un Red Amplio di Sosten
       Pa  cuminsa  tin  e  compañianan  di  maneho  di  propiedad.  E
       firmannan aki ta maneha tur cos for di comunicacion cu huesped
       te cu check-in y resolucion di problema durante estadia. Na nan
       turno,  nan  ta  emplea  teamnan  di  limpiesa,  handyman,  land-
       scapers, y tecniconan di piscina – trahadonan local cu kisas lo
       tabata tin dificultad pa haya empleo stabil den e sector di hospi-
       talidad formal.
       Despues tin e aumento di proveedornan di servicio independi-
       ente. Chefnan priva ta ofrece experiencianan di cuminda na cas,
       instructor di yoga ta dirigi sesionnan riba beach, y terapeutanan
       ta trece tratamentonan di bienestar directamente na bishitante.
       Cada un di e profesionalnan aki ta probecha di un demanda creci-
       ente pa experiencianan di vacacion personalisa y di alto nivel cu
       ta diferencia di e ofertanan standardisa na resortnan.
       E  efecto  ta  extende  mas  den  artesanonan  y  bendedornan.
       Productornan  local  di  muebel,  decoracion,  y  regalo  awor  ta
       bende  directamente  na  doñonan  di  propiedad  cu  ta  busca  pa
       crea interiornan memorabel, inspira pa e isla. Huespednan hopi
       biaha ta cumpra e articulonan aki como souvenir, extendiendo
       nan impacto economico.
                                                                                  lancernan Arubiano y negoshinan chikito.
       Otro  sector  clave  ta  transporte  y  logistica.  Huespednan  di  e
       ‘rentalsnan’ aki ta mas propenso pa explora nan mes, creando               Empoderamento Local
       demanda pa huur auto, huur bicicleta, tour guia, y servicionan di          Kisas e mas importante, e modelo di hospitalidad distribui aki ta
       shuttle priva. E huespednan aki ta gasta mas den restaurantnan             permiti famianan Arubiano y micro-empresarionan pa participa
       local, supermercado, y mercado ora nan ta prepara nan mesun                directamente  den  e  economia  di  turismo.  En  bes  di  depende
       cuminda – desviando entrada for di modelonan di hotel all-inclu-           unicamente riba cadenanan di hotel principal pa trabou, individ-
       sive pa e comunidad mas amplio.                                            uonan por huur un studio, maneha estadia di huesped, of opera
                                                                                  un negoshi chikito cu ta duna servicio na casnan di vacacion.
       Hasta  sectornan  manera  servicio  di  tecnologia,  fotografia,  y
       consultoria legal a haya un luga. Doñonan di rentals tin mester            Mientras cu regulacion y zonificacion ta crucial pa sigura balansa
       di instalacion di Wi-Fi, slot inteligente, potret profesional pa nan       y preserva comunidadnan local, e caso economico pa huurmento
       ‘listing’,  y  ayudo  pa  nabega  regulacionnan  local  di  impuesto  y    di  ‘short  term  vacation  rentals’  ta  fuerte.  Nan  no  ta  djis  trece
       zonificacion.  Esakinan  hopi  biaha  ta  wordo  provee  pa  free-         bishitante – nan ta construi negoshi.





