Page 44 - AM201128
P. 44

4                                                                                        Djasabra 28 novèmber 2020


                                                     Figurando den e buki ‘Welo ta lubidá’

      Personahe di Salvador Clarinda a




               yuda hasi alzheimer diskutibel







          KRALENDIJK -- E  manifestá su mes. Kier men              Segun  Nelly  mas  aleu  bai den baño Dochi a sali               Kontentu
       personahe di Salvador (Do- ku awor e tin diesinku aña  den un entrevista ku Extra,  bai. A bin top'é ta kana te       Tur dia Nelly tabata bai
       chi) Clarinda a yuda hasi e  ku e malesa di Alzheimer.  na kuminsamentu su espo- banda  di  e  ofisina  dòkter  sinta serka Dochi na kas di
       malesa di  demensia  òf Al- "Promé  nos  no  tabata  sa  so mes por a hasi tur kos,  Lont. I asina tabatin mas  kuido.  Durante  dianan  di
       zheimer diskutibel na Bo- nada di e malesa i a buta e  entre otro baña, feita, kome  di e  tipo di insidentenan  fiesta ta busk’é bin kas. Do-
       neiru, figurando den e buki  lubidamentu bou di e echo  etc. Pero pokopoko tabata  aki te na momentu ku a bin  chi tabata kontentu na kas
       'Welo ta lubidá', skirbí pa su  ku edat ta subi. Ora e pòt- mira kon Dochi su memo- haña  Dochi  bentá  abou  na  di kuido, e tabata kanta su
       yu  muhé  Monica.  Demen- mòni  a  kuminsá  ta  pèrdè  ria tabata bai atras. "Nos a  kaminda di kunuku. El a  rancheranan, asina alegrá e
       sia òf Alzheimer tabata hopi  i aparesé na kamindanan  mira  e kambionan den su  kai i ta bon ku tin hende a  dia di e zùsternan. "Tur ora
       tabú. Hendenan no tabata  manera bou di kashi, bou  karakter i komportashon.  hañ’é i yama Monica ku a  ku mi ta serka dje nos ta pa-
       gusta papia di demensia òf  di kama i asta bou di baki  E tabata pèrdè pasenshi ora  bai busk’é i tres'é kas.”     pia tokante di ántes i nos ta
       Alzheimer. Salvador Cla- di sushi nos a preokupá. Un  e no por a haña algu òf ora        Un  tiki  emoshoná  sra.  hari pasa prèt un ratu.”
       rinda a fayesé e siman aki.  dia Dochi a bai laga porta  mi ta sinta papia ku mi yu  Nelly ta sigui: “Despues di      Por último Nelly tabatin
          Demensia ta e nòmber  di  kunuku  habrí.  E  ora  ei  muhé e tabata bira deskon- 13 aña di a kuida Dochi na  un mensahe pa tur e hende-
       pa e kombinashon di sínto- numa  nos a  pensa  ku  tin  fiá,  keriendo ku ta riba dje  kas a yega e momentu, ku  nan ku tin famia ku e male-
       manan ku ta stroba  infor- algu ku no ta bon."           nos tabata papia."           hopi doló  na mi kurason,  sa  di  Alzheimer:  "Mester
       mashon di bai e sesunan                                                               ku mi mester a hiba Do-      rekonosé e malesa, papia ku
       di un hende. Tin mas ku                Sikiater                     Remedi            chi kas di kuido. Ora mi a  dòkter, tene hopi pasenshi i
       sinkuenta enfermedat ku        Nelly  Clarinda  a  sigui    "Despues di 7 aña bebi- yega kas bèk mi  a yora dos  duna e persona hopi amor,
       ta kai bou di demensia. Al- splika: "Despues di 1 aña i  endo remedi dòkter a para e  dia,  pasobra  mi  a  primintí  pasobra e tambe ta pasa den
       zheimer ta esun mas konosí.  mei nos a bai dòkter di kas,  remedi, pasobra den e fase  dilanti di altá ku den bon i  un periodo ku p’e tambe no
       Den komienso e malesa ta  kende a manda nos sikiater.  aki e mente tabata bai atras  den malu nos lo keda hun-     ta fásil."
       kuminsá ku pèrdèmentu di  Aki a hasi tèst ku a saka afó  mas lihé i nos tabata ripará  tu. Awor mi mester a hib’é
       memoria. Den estado mas  ku ta e malesa di Alzheimer  esaki tambe. Un dia el a bai  komo mi no por a ten'é na                 Monica
       avansá  rutinanan  diario  Dochi tin. Dochi ta haña re- serka nos yu muhé Monica  kas mas despues di tur loke         Monica ta un di nos es-
       manera papia i e noshon di  medi ku a wanta e proseso  ku ta biba den e bario di  ku a sosodé.”                    kritornan boneriano. El  a
       tempu ta  bai atras. Kom- di e malesa."                  Nawati Sùit. Ora ku e yu a                                publiká  diferente  buki  pa
       portashon i karakter tambe                                                                                         mucha tokante historia di
       por kambia. Ta papia di de-                                                                                        Boneiru. Monica a publiká
       mensia, Alzheimer, ora ku e                                                                                        e buki 'Welo ta lubidá' den
       problemanan huntu ta asina                                                                                         e idiomanan papiamen-
       serio ku e ta stroba fun-                                                                                          tu i hulandes. Meta di e
       shonamentu diario.                                                                                                 buki aki ta pa informá nos
                                                                                                                          muchanan riba e tópiko di
              'Welo ta lubidá'                                                                                            demensia. Segun Monica
          Alzheimer a haña basta                                                                                          nos muchanan no sa mashá
       atenshon na momentu ku                                                                                             tokante di demensia/Al-
       Monica Clarinda a skirbi                                                                                           zheimer. "Un trato ku amor
       un buki pa mucha tokante                                                                                           i pasenshi ta hasi e proseso
       e enfermedat aki. Título di                                                                                        ku ta hopi pisá i difísil pa e
       e  buki  ta  'Welo  ta  lubidá'.                                                                                   persona ku tin e Alzheimer
       E tata di Monica, Salvador                                                                                         lihé i mihó pa soportá. Den
       (Dochi) Clarinda, tabatin                                                                                          kuminsamentu di e malesa
       Alzheimer.                                                                                                         aki tin un periodo ku e per-
          Nelly  Clarinda  tokante                                                                                        sona konserní ta biba esaki
       di e malesa aki ku a afektá                                                                                        konsientemente  i  ta  difísil
       su kasá Dochi Clarinda.                                                                                            pa  nota ku  e  ta  pèrdiendo
          Nelly: ”Dochi a baha ku                                                                                         tur su abilidatnan, ku e  ta
       penshun di Shell kaminda                                                                                           bira dependiente di otro. I
       el a laborá pa 35 aña. El a                                                                                        si e risibí un trato ku falta
       bini Boneiru, su isla natal,                                                                                       di pasenshi i komprenshon
       kaminda el a dediká su mes                                                                                         su proseso ta bira mas pisá.
       na su kunuku i piskamentu.                                                                                         Despues di un temporada e
       Tambe na momentu ku e                                                                                              persona  konserní  ta  pèrdè
       yunan  a  bira  grandi  nos  a                                                                                     su   memoria     kompleta-
       biaha hopi i konosé hopi                                                                                           mente. Semper mester keda
       lugá."  Tabata  masoménos                                                                                          trata e persona ku amor, pa-
       na  aña  dos mil,  ku su  73                 Monica na presentashon di su buki ‘Welo ta lubidá’                    senshi i komprenshon", se-
       aña, ku e malesa a kuminsá                                                                                         gun Monica Clarinda.
   39   40   41   42   43   44   45   46   47   48   49