Page 15 - AD 16SEPT2017
P. 15

Zaterdag 16 september 2017                                                                Achtergrond         15


  slavernij syndroom is te helen’





                                                                         Ubuntu, leven vanuit de ge-  dat er op Curaçao veel prioritei-
                                                                         meenschap, niet vanuit ik maar  ten en beperkte budgetten zijn.
                                                                         vanuit wij. Ubuntu haaks op de  ,,Maar dit project heeft impact
                                                                         verdeeldheid die Curaçao nog al-  op elk  gebied dat bepalend is
                                                                         tijd kenmerkt. Als we, om te be-  voor  de toekomst van Curaçao.
                                                                         ginnen op Curaçao, de band met  Hierin investeren,  levert een
                                                                         die verloren cultuur  kunnen  hechtere gemeenschap en een
                                                                         herstellen, wordt  dat een enor-  beter land op.” Hij hoopt dat de
                                                                         me krachtbron.”         regering-Rhuggenaath het be-
                                                                                                 lang inziet van het project. ,,Ik
                                                                         Herinneringen           heb daar voorzichtig vertrouwen
                                                                                                 in.” Intussen heeft hij ook VN-
                                                                         documenteren            organisaties weten te interesse-
                                                                         Bèk  den Futuro zal veel aan-  ren in Bèk den Futuro. ,,De VN
                                                                         dacht aan projecten voor jonge-  heeft de jaren 2015-2024 uitge-
                                                                         ren besteden. Hen sterk en zelf-  roepen tot het Decennium voor
                                                                         bewust maken en eerlijke kan-  mensen van Afrikaanse af-
                                                                         sen voor hen creëren, is van  komst. Daar horen  ook  de
                                                                         essentieel belang voor de toe-  meeste Curaçaoënaars bij.”
                                                                         komst van Curaçao. Maar om
                                                                         mensen bewust te maken van de Curaçaose fundashon
                                                                         geschiedenis, zijn juist de verha-  Stichting Bèk den Futuro be-
                                                                         len van ouderen nodig. ,,We wil-  staat nu alleen nog in Neder-
                                                                         len  hun  herinneringen vastleg-  land. Een Curaçaose fundashon
                                                                         gen. Ze mogen niet verloren  is in oprichting. Michels is nog
  Plantagehuis Ascencion, in 1672 gebouwd op de plek waar ooit het gelijknamige dorp lag van de  gaan.” Vincent vertelt over Max  op zoek naar bestuursleden en
  Caquetios, de eerste bewoners van Curaçao.       FOTO’S VINCENT MICHELS  Kopra, de man uit Soto die dag  vooral naar een krachtige voor-
                                                                         in dag uit een waakzaam oog  zitter. Naar mensen met de wil
                                                                         houdt op Landhuis Klein Santa  én de tijd om samen de schou-
                                                                         Martha. Max werkte in het land-  ders te zetten onder het project.
  geduurd, de koloniale slavernij  gebrek aan eerlijke kansen in de  hebben meestal  slechte  bedoe-  huis lang voordat het een hotel-  ,,Ik merk dat veel Curaçaoënaars
  drie eeuwen.” In  de Verenigde  huidige tijd, uit zich in kenmer-  lingen - en dat ze vaak gevoelens  restaurant was. ,,Hij zit boorde-  mijn initiatief onderschrijven en
  Staten heeft dr. Joy DeGruy uit-  kende  denk- en  gedragspatro-  van uitzichtloosheid  hebben.  vol verhalen. Je ziet het in zijn  eraan willen meewerken. Maar
  voerig onderzoek  gedaan naar  nen. Michels herkende deze pa-  De voedingsbodem bij uitstek  ogen. Maar veel verhalen zijn  het slavernijverleden  ligt ook
  de invloed die deze periode - en  tronen bij zwarte Curaçaoë-  voor woede en geweld. En mis-  pijnlijk. Het kost hem moeite  nog steeds gevoelig. Niet ieder-
  het  georganiseerde racisme  naars. ,,Je merkt bijvoorbeeld  schien nog het ergst is het onbe-  om ze met mij te delen. Mijn Pa-  een durft het aan een prominen-
  daarna - nog steeds heeft op veel  dat mensen oogcontact vermij-  wust overgenomen racisme,  piaments is niet goed en ik oog  te rol te spelen in een project
  zwarte Amerikanen. In 2005  den  of  dat ze  anderen indelen  waardoor mensen zelfs hun ei-  als een makamba. Maar aan zijn  met als uitgangspunt dat Cura-
  schreef ze  een  boek  over het  naar een lichtere of donkerdere  gen uiterlijk, gewoonten en erf-  kleinkinderen vertelt hij zijn ver-  çao tot op de dag van vandaag
  posttraumatisch slavernij syn-  huidskleur. Het lage zelfbeeld  goed beschouwen als inferieur.”  halen wel. Als we een van Max’  last heeft van dit verleden.”
  droom. Haar betoog: de van ge-  leidt er ook toe  dat ze elkaar        kleinkinderen leren  filmen en
  neratie op generatie overgeërfde  eerder afkraken dan steunen, Kracht mobiliseren  interviewen,  bereiken we veel Meer wederzijds begrip
  stress, in combinatie met een  dat ze argwanend zijn - anderen  Joy DeGruy werkt in de Verenig-  meer. De verhalen van Max en  De Nederlandse stichting Bèk
                                                  de Staten met zwarte gemeen-  zijn leeftijdgenoten kunnen een  den Futuro heeft nog een bijko-
                                                  schappen aan healing van het  brug vormen naar de herken-  mende doelstelling: witte Neder-
                                                  posttraumatisch slavernij syn-  ning én erkenning van de in-  landers informeren over de im-
                                                  droom. Door mensen bewust te  vloed die het verleden nog altijd  pact van het slavernijverleden en
                                                  maken van de oorzaken van be-  heeft op Curaçao.”  hen ervan bewustmaken dat de
                                                  lemmerend  gedrag en blokke-                   Nederlandse welvaart mede be-
                                                  rende  gedachten. En door hen De eeuwige       rust op de winsten uit slaven-
                                                  de  kracht,  die  hun voorouders               handel en uitbuiting. De voorou-
                                                  hebben opgebouwd om te kun-  bottleneck: geld  ders van de huidige Afro-Caribi-
                                                  nen overleven en die zij hebben  Zover is het nog niet. Het proef-  sche inwoners van Nederland
                                                  geërfd, nu in te laten zetten om  project op Bándabou waarmee  hebben voor dat profijt letterlijk
                                                  de restanten  van het trauma  Vincent wil beginnen - ‘omdat  kromgelegen. Bèk den Futuro
                                                  voorgoed te overwinnen. Vin-  daar de oude patronen nog het  wil bereiken dat dit breder wordt
                                                  cent  Michels wil hetzelfde in  sterkst aanwezig zijn’ - wacht  erkend. De  documentaire  die
                                                  gang zetten op Curaçao. Daar-  nog op financiering. Zoals altijd  wordt gemaakt van het project
                                                  om heeft hij stichting Bèk den  is de bottleneck geld. De pogin-  op Curaçao, kan daarbij  funge-
                                                  Futuro opgericht. ,,Ik wíst dat ik  gen van Michels om fondsen te  ren als eyeopener. ,,Het gaat er
                                                  een  bijdrage wilde  leveren aan  vinden voor zijn project, hebben  niet om mensen van nu verant-
                                                  een trotser, zelfbewuster Cura-  nog niet  geleid tot concreet re-  woordelijk te stellen voor on-
                                                  çao, maar heb lang naar een goe-  sultaat. ,,Voor de Nederlandse  recht uit het verleden of hun een
                                                  de aanpak gezocht. Gesprekken  overheid is het geen prioriteit. Er  schuldgevoel aan te praten. Wél
                                                  met betrokken, toonaangevende  komt  wel meer  aandacht  voor  draagt meer inzicht hopelijk bij
                                                  Curaçaoënaars hebben me ge-  overgeërfde trauma’s maar he-  aan meer respect, meer weder-
                                                  holpen het  juiste spoor te vin-  laas nog niet in verband met de  zijds begrip en meer verbonden-
                                                  den.”                  eigen slavenhandel naar  de  heid.”
                                                                         Antillen en Suriname.” Hoe dan  Hoe hard dat nodig is? Als de
                                                  Ubuntu                 ook staat voor Vincent Michels  regeringsformatie in Nederland
                                                  Aan ‘heling’ van het slavernijver-  de steun van de Curaçaose rege-  slaagt en er een kabinet-Rutte III
                                                  leden wil Bèk den Futuro bijdra-  ring voorop. ,,Als die zich niet  komt, wordt  het  leren van  het
                                                  gen met activiteiten op meerde-  sterk maakt voor het project en  Wilhelmus verplichte kost op
                                                  re fronten: wijkprojecten, onder-  het ook deels  financiert, dan  scholen. Een voorstel van D66 -
                                                  zoek, delen van kennis en  neemt de kans van slagen af.  een  van  de  onderhandelende
                                                  informatie, educatieve trajecten.  Bèk den Futuro mag geen ver-  partijen - om dit ook te laten gel-
                                                  ,,De slavernij heeft mensen op-  dwaald initiatief zijn. Het moet  den voor lessen over het kolonia-
                                                  zettelijk vervreemd van  hun  breed  draagvlak in  de  gemeen-  le en slavernijverleden, heeft het
  Michels grootouders, Antoinette Remigia Rudolfina en Jan  Afrikaanse oorsprong en daar-  schap krijgen. Ruggensteun van  níet gehaald. Er is aan beide zij-
  Michels, op hun verlovingsfoto (1908).          mee van de rijkdom van de cul-  de overheid is daarvoor noodza-  den van de oceaan nog veel werk
                   FOTO PRIVÉCOLLECTIE FAMILIE MICHELS  tuur van hun verre voorouders:  kelijk.” Michels realiseert zich  aan de winkel.
   10   11   12   13   14   15   16   17   18   19   20