Page 28 - Bao cao Khao sat khao ta di van Han Nom (HTP4-K16 NMHD) 2025

Nhân Mỹ học đường

Giá trị của văn bia Tạo lệ trong nghiên cứu

Thông qua ví dụ trên, có thể thấy văn bia Tạo lệ có giá trị đa diện:

• Lịch sử hành chính: Là minh chứng sống động về cách thức quản lý nhà nước
đối với di sản văn hóa, từ việc ban hành, thực thi đến giám sát chính sách.

• Kinh tế - xã hội: Phản ánh các chính sách kinh tế cụ thể (miễn thuế, sưu dịch),

cơ cấu làng xã, quan hệ sở hữu ruộng đất (ruộng tư nghiệp) và mối quan hệ giữa nhà
nước với cộng đồng địa phương.
• Văn hóa - tín ngưỡng: Cung cấp thông tin về lịch sử di tích, hành trạng nhân

vật được thờ, và đời sống tâm linh của người dân. Nó cho thấy sự gắn kết giữa Phật
giáo và quyền lực chính trị.

• Di sản tư liệu: Là những “bản gốc” bằng đá, có độ tin cậy cao, bổ sung và đối
chiếu với các nguồn sử liệu chép trên giấy.

Kết luận

Văn bia Tạo lệ, tiêu biểu như văn bia “Phụng lệnh chỉ” cho chùa Ninh Phúc, là một
thể loại văn bia độc đáo, một di sản đặc sắc của Việt Nam. Nó không chỉ là phương
tiện lưu giữ các văn bản pháp quy của nhà nước quân chủ mà còn là một cửa sổ đa
chiều, giúp chúng ta hiểu sâu sắc hơn về lịch sử, chính trị, kinh tế, văn hóa và xã hội
Việt Nam trong giai đoạn từ thế kỷ XVII đến XIX. Việc nghiên cứu, bảo tồn và phát

huy giá trị của khối tư liệu này là hết sức cần thiết, góp phần làm phong phú thêm
di sản Hán Nôm và lịch sử dân tộc.

Tài liệu tham khảo chính:

[1] Vũ Thị Lan Anh (2019), Nghiên cứu Văn Bia Tạo Lệ Việt Nam, Luận án Tiến
sĩ Hán Nôm, Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, ĐHQGHN.

28. HTP4 - K16 NMHĐ