Page 39 - ÇİLEK ÇALIŞTAYI KİTAP
P. 39
Fakültesinde yürütülen çalışmaların (TÜBİTAK 120O058) ön sonuçlarına göre çiçek
koparmanın özellikle vegetatif büyüme ve bitki sağlığı açısından dikkate değer olduğu, bu
durumun özellikle zayıf büyüyen çeşitler açısından daha önemli olduğu vurgulanmaktadır
(Şekil 3).
Şekil 3. Albion ve Portola çilek çeşitlerinde çiçek koparmanin büyüme üzerine etkileri
(NFR: çiçek koparılmayan uygulama; FR90: 90 gün sure ile çiçek koparma uygulaması)
Yüksek Sıcaklıklar ve Yönetimi
Yüksek sıcaklıklar çilek yetiştiriciliğinde önemli bir problemdir. Yüksek sıcaklık stresi
çilekte vejetatif büyüme ve kök gelişimi, çiçek tomurcuğu oluşumu ve çiçek gelişimi,
tozlanma, döllenme, aken ve meyve gelişimi gibi tüm vejetatif ve generatif büyüme
aşamalarını etkiler. Çilekler için ideal sıcaklıklar 20-26 °C’dir. Genel olarak 20°C'nin
üzerindeki sıcaklıklarda çiçek sayısı azalır, 30 °C'nin üzerindeki yüksek sıcaklıklar genel
bitki büyümesini azaltır, 35 °C'nin üzerindeki sıcaklıklar çilek bitkilerinde büyümeyi
durdurur (9, 16). 23/18 °C (gündüz/gece) ile karşılaştırıldığında 30/25°C (gündüz/gece)
sıcaklıklarda daha az çiçek salkımı ve çiçek oluştuğu ortaya konmuştur (16).
Kısa gün çileklerinin aksine nötr gün çileklerinde uzun bir hasat sezonunun olması,
vejetatif büyüme ile meyve veriminin çakışmasına neden olur. Uzun bir hasat sezonu elde
etmek açısından asimilatların vejetatif ve generatif büyümeye dengeli dağılımında sıcaklığın
etkisi büyüktür. Yazın meyve sezonu ortasındaki yüksek sıcaklıklar ani verim düşmelerine
sebep olmaktadır (termo-dormansi). Meyve verimi için optimum sıcaklıklar 23-26 °C olarak
belirlenmiştir (34). 30 gün süreyle 26 °C lik yüksek sıcaklığa maruz kalma durumunda
termo-dormansinin olumsuz etkisini 13°C lik gece sıcaklıkları engellemiştir. Sonuç olarak
nötr gün çileklerinin yetiştiriciliğinde uzun bir hasat periyodu açısından gece sıcaklıkları
özel bir öneme sahiptir.