Page 50 - ÇİLEK ÇALIŞTAYI KİTAP

Formülde Ir (l) sulama suyu miktarıdır, TK tarla kapasitesinde toprak su içeriğidir
(%), Ꝋ i mevcut toprak su içeriği (%), ve 30 bir çilek bitkisine ait etkili kök bölgesi hacmidir

(l).
Toprak su içeriğini dolaylı yoldan belirleyen tansiyometreler (Fotoğraf 2) kullanarak

sulama programlaması yapmak ucuz ve tekili bir diğer yöntem olarak karşımıza çıkmaktadır.

Tansiyometreler çilek etkili kök bölgesine yerleştirilerek toprak su içeriği takip edilir.
Letourneau ve ark., 2015’de Akdeniz iklimi koşullarına sahip bölgeler için yapmış oldukları

çalışmada 15 cm derinliğe yerleştirilen tansiyometrelerin en uygun çilek verimi için killi tın

bünyesine sahip topraklarda genel olarak matrik potansiyel değerinin -10 ile -15 kpa arasında
olduğunda sulama yapılması gerektiğini saptamışlardır. Bu yaklaşımın bölgemizde de

rahatlıkla kullanılabileceği düşünülmektedir.

Fotoğraf 2. Toprak su içeriğini dolaylı yoldan belirleyen tansiyometreler

Mevcut bitki su tüketimi yüzey akışı, derine sızma, toprak yüzeyinden olan

buharlaşma ve yapraklardan meydana gelen terlemeden oluşmaktadır. Günümüzde uygun

sulama programlamasında en çok dikkat edilen parametreler buharlaşma ve terleme olmakta
ve bu Evapotranpirasyon veya ET olarak adlandırılmaktadır. Genel bir yaklaşımla ET

kestiriminde iklim parametreleri olan hava sıcaklığı, bağıl nem, radyasyon ve rüzgar hızı

etkilidir. Bitki su tüketimi hesaplamasında Referans Evapotranspirasyon’dan (ETo)
yararlanılmaktadır. ETo, belirli iklimsel koşullarda yetişen, yeteri düzeyde sulanan, sağlıklı

büyüyen, toprağı tamamen gölgeleyen, 12 cm yüksekliğinde, taç aerodinamik direncinin 70
-1
s m , albedo değerinin 0.23 olduğu çayır otları yüzeyinden oluşan maksimum
evapotranspirasyon miktarıdır (Allen et. al., 1998). ETo hesaplanması için farklı veri
gerektiren ve farklı ayrıntı düzeylerinde çok sayıda eşitlik geliştirilmiştir. Akdeniz iklimine

sahip bölge koşulları altında en uygun ETo Penman-Monteith (FAO) veya Blaney-Criddle

(SCS) yöntemleriyle hesaplanmaktadır. Tarım yapılan alanlarda mevcut iklim