Page 53 - ÇİLEK ÇALIŞTAYI KİTAP
P. 53
Fotoğraf 3. Sulama zamanının belirlenmesinde kullanılan ekipmanlar; a.yaprak su
potansiyeli ölçer, b. infrared termometre, c. Fotosentez ölçer
Mevcut konu kapsamında Akdeniz iklimi koşulları altında birçok çalışma yapılmış
ve kimi çalışmalar bu rapor içerisinde özetlenmiştir. 2015-2016 çilek yetiştirme döneminde
yürütülen bir çalışmada Rubygem ve Kabarla çilek çeşitleri İspanyol tipi yüksek tüneller
altında A sınıf buharlaşma kabımdan sulama suyu miktarının hesaplandığı dört farklı sulama
rejimi (IR125:417 mm, IR100:345 mm, IR75:274 mm, IR50:203 mm) ve bitki-aktivatörü
kullanılarak bir çalışma gerçekleştirilmiştir. Dört farklı sulama değerlendirildiğinde
uygulanan IR75 sulama düzeyinin her iki çeşit içinde optimum verimin alındığı ve bu
seviyenin altında uygulanan su miktarının ise verimde azalmaya neden olduğu saptanmıştır.
Bitkinin vejetatif gelişiminde IR125, IR100 ve IR75 için aynı olduğu belirlenmiş ve bu
bağlamda o dönem koşulları altında çilek yetiştirme dönemi içerisinde 274 mm’den daha
fazla su uygulamasının gereksiz olduğu saptanmıştır. IR50 (203 mm) sulama rejiminde ise
bitkinin strese girdiği ve verimde önemli düzeyde azalma olduğu bununda vejetatif
gelişmenin sınırlanmasından kaynaklandığı belirlenmiştir (Kapur ve ark., 2018). Benzer
diğer çalışmalardan daha az su uygulamasının nedeni olarak ise fidelerin geç dikilmesi ve
iklim koşulları olarak açıklanmıştır.
Buna ek olarak, bitki aktivatötü kullanımı her iki çeşit çilekte de verimi önemli
düzeyde arttırmıştır. Bu bağlamada bitki aktivatörünün kullanımının etkinliği ekonomik
analiz yapılarak belirlenmelidir. Bitki aktivatörü uygulamaları aynı zamanda çilekte
kuraklığa karşı direncin artmasını sağlamış olup stoma iletkinliğini düzenlerken yaprak su
potansiyelinide arttırmıştır. Böylece bitki aktivatörleri suyun sınırlı olduğu koşullarda stres
etkisini azaltım seçeneği olarak öngörülmektedir.
Bir başka çalışmada, Türkiye’nin Akdeniz bölgesinde, İspanyol tipi yüksek tünel
altında 2017-2018 yetiştiricilik döneminde farklı renk malç (gri, siyah, şeffaf,
kontrol;malçsız) ve A sınıfı buharlaşma kabından elde edilen yığışımlı buharlaşma