Page 57 - ÇİLEK ÇALIŞTAYI KİTAP
P. 57
ÜLKEMİZDE TOPRAKSIZ ÇİLEK YETİŞTİRİCİLİĞİ VE SORUNLARI
Doç. Dr. Nafiye ÜNAL
Akdeniz Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Bahçe Bitkileri Bölümü, Antalya
nafiye@akdeniz.edu.tr
Dünyada Topraksız Tarımın Önemi
Dünya nüfusu her geçen gün artmakta ve artan nüfusa karşılık gıda ihtiyacı da artış
göstermektedir. Günümüzde yaklaşık olarak 8 milyar olarak belirlenen dünya nüfusunun,
2050 yılında 9 milyara ulaşacağı tahmin edilmektedir. Buna karşın 5 milyar hektar dünya
tarım alanının, 1.5 milyar hektarı işlenebilir tarım arazisi konumundadır. Ayrıca yine
3
dünyada 1.4 milyar km su varlığı tahmin edilmekte ve bu suyun tarımsal kullanımındaki
oranı ise ülkelere göre değişmekle birlikte %50-70 arasındadır. Dolayısıyla mevcut
işlenebilir tarım alanı ve su varlığı potansiyeli düşünüldüğünde, artan gıda ihtiyacının, var
olan kaynaklardan karşılanması yakın gelecekte tarımsal üretim ve verimliliği önemli ölçüde
etkileyebilecektir. Ayrıca global ölçekte yaşanan küresel ısınma ve iklim değişiklikleri
olayları, tarımsal topraklarda büyük ölçüde kaybın yaşanması ve taban suyu kaynaklarının
da fakirleşmesine neden olmaktadır.
Dünyada gerçekleştirilen konvansiyonel yetiştiriciliklerde, sürekli yapılan üretimler
ile topraklar çoraklaşmakta, toprakta hastalık ve zararlı birikimleri artarken, toprak
verimlilikleri de düşüş göstermektedir. Bu sorunlara çözüm olarak uygulanan toprak
fumigantları ise bir yandan toprak sterilizasyonlarını gerçekleştirirken, bir yandan da toprak,
taban suyu ve bitkide kalıntı problemlerini beraberinde getirmektedir. Bu nedenle dünya
tarım ülkelerinde gerçekleştirilen konvansiyonel tarımda 1990’lı yıllardan itibaren toprak
fumigantı kullanımına sınırlandırmalar getirmek ve toprak kirliliğine önlem almaya yönelik
çalışmalar başlamıştır. Özellikle bir toprak fumigantı olan metil bromidin gelişmiş ve
gelişmekte olan ülkelerde yasaklanmaya başlaması ile birlikte, topraksız tarım metodu
dünyada önemli sürdürülebilir bir yetiştirme tekniği haline gelmiştir.
Günümüzde topraksız yetiştiricilik, Hollanda, Belçika, ABD, Japonya, İspanya ve
İtalya gibi bir çok tarım ülkesinde yaygınlaşmış ve her geçen gün değişik türlerle ve değişik
sistemlerle de bir çok tarım ülkesinde yaygınlaşmaya devam etmektedir. Çilekte ise ABD,
Japonya, Belçika, İtalya ve İspanya gibi ülkeler farklı topraksız sistemlerle ön plana
çıkmaktadır.