Page 56 - จุลสารฉบับพิเศษ เล่าขานตำนานศาลายา ประจำปี 2563

๔๘ | “กับข้าวกับปลา กับยา”

คุณหมอละออ ก๋งเกิด วัดปุรณาวาส กลุ่มนี้เป็นพระที่ศึกษาแล้วก็รักษาคน

ิ
หลังจากนั้นก็มาเขียนต าราเอาไว้ เป็นต าราที่เขียนขึ้นมาโดยอาจจะองจากต ารา
อายุรเวทส่วนหนึ่ง แล้วก็อาจจะมาปรับสูตรอีกส่วนหนึ่ง

นอกจากนี้ในต ารายังมีหมอพื้นบ้าน เช่น คุณหมอฉ๋อย สามนต์เวช ซึ่ง

ระบุว่าเวลาที่หมอรักษาจะเดินทางไปถึงบ้าน แล้วจะรักษาจนกว่าคนไข้อาการดีขึ้น
จึงจะกลับ เป็นธรรมเนียมของหมอสมัยก่อน คือรักษาคนไข้ รักษากันด้วยใจ

หมอพื้นบ้านบางคนจะรักษาไม่ทุกโรค ช านาญโรคไหนจะรักษาโรคนั้น เช่น

คุณหมอพ่วงจะรักษาโรคซางในเด็ก โรคซางคือ ลิ้นฝ่า มีอาการไม่สบายซูบซีด

อ่อนเพลีย หมอจะใช้วิธีกวาดคอ ซึ่งการกวาดคอถือเป็นกุศโลบายที่ดี เนื่องจาก
สมุนไพรมีรสขม เฝื่น อีกทั้งกลิ่นไม่ดี หมอจะน าเอาสมุนไพรไปฝนในฝารมี

(อุปกรณ์ปิดปากหม้อดินที่เป็นหม้อข้าวหม้อแกง มีลักษณะคล้ายฝาขนมครก)

แล้วก็ใส่เกลือใส่มะนาวลงไปนิดนึง จากนั้นท าการฝน จะออกรสเปรี้ยวๆ เค็มๆ
ซึ่งการกวาดคอก็คือการถูกบังคับกิน บ้วนไม่ได้ เพราะกวาดเข้าไปลึก ไปถึงข้าง

ในคอ ท าให้ได้รับยาแน่นอน เมื่อเด็กไม่สบายก็ต้องไปกวาดคอ หมออีกคนหนึ่ง

ที่ระบุไว้ในต ารายาคือ อาเจือ ซึ่งจะรักษางูสวัด ไฟลามทุ่ง แสดงว่าเก่งเฉพาะ
เรื่อง รู้จักยาเฉพาะโรค แล้วก็มีหมอที่รักษาไข้ทับฤดู ไข้ทับฤดูก็คือเมื่อมี

ประจ าเดือนแล้วเป็นไข้ หมาบ้ากัด นิ่วในกระเพาะปัสสาวะ หมอท่านนี้จะ

ช านาญอยู่ ๓ โรคเท่านั้น แสดงให้เห็นถึงความซื่อสัตย์ของหมอโบราณที่ไม่โอ้อวด
ว่ารักษาได้ทุกโรค

หลักการในการรักษาคือ อ่านในต าราที่ขึ้นด้วยบทไหว้ครู ต ารายาของ

คนโบราณจะขึ้นด้วยบทไหว้ครูก่อนเสมอ ไหว้ครู ไหว้เทวดาอารัก ฯลฯ