Page 24 - 1376

1.2.3. Şematik Dönem
Şematik dönem, çocukların yaklaşık yedi yaşlarında başlayan ve dokuz

yaşına kadar devam eden bir süreyi kapsar. Çocuk zamanla insan ve çevresi hakkında

bir görüşü benimser, beden parçalarına adlandırır ve kendi ilgisine dayanarak bu
parçaları betimler ( Yavuzer, 2016 ). Bu dönemdeki çocuklar artık okul hayatına

başlamış ve okul hayatının başlamasıyla şemaları değişmiştir. Bu süreçte çocukların
dünyayı algılama şekilleri gelişmekte ve gerçeklik algıları artarak, çevreleriyle

ilişkilerinin, farkındalığı gelişmektedir.

Bu yaş çocuğu gerçek ile gerçek dışılık, somut ile soyut arasındaki ayrımın
farkına varır. Somut işlemsel dönem Piaget’nin 6-12 yaşlar arasındaki gelişim

dönemi için kullanılır. “Piaget somut işlemleri, nesneler ve nesneler arasındaki

ilişkilerin kurallarını sunan ve mantıksal düşünmenin önemli yapı taşları olan bir
dizi güçlü soyut şemalar” olarak tanımlar. Çocuk somut işlemler döneminde

gözünün önünde somut olan işlemleri yapabilir. Soyut olan elle tutulup gözle
görülemeyen işlemler henüz gerçekleştirilemez. Piaget’in soyut işlemler olarak

adlandırdığı dönemde ise çocuk soyut düşünmeye başlar. Kendi zihninden işlemler
yapabilir, problemlere analitik çözümler bulunabilir. Şematik dönemde çocuklar

mantıksal düşünmeye başlayarak gerçek kavramının dışında çocuk da toplum bilinci

de gelişir, arkadaşlarıyla ilişkiler kurar, böylece zamanla, toplumla özdeşleşme
gerçekleşir. Furth bu dönemde resim yapma gerçek ve düşünme arasındaki ilişkilerin

keşfedildiğini vurgulayarak bu dönemi sanatsal gelişimin şema öncesi evresi olarak
adlandırır(Furth, 2002). Bu yaş grubu çocuklarda kompozisyon yoktur. Objeleri her

yere yerleştirebilirler. Figürler, objeler, sayfanın yanlarında tepelerde baş aşağı,
yanda ve benzeri şekillerde görülebilir

Yedi yaşla birlikte çocuklarda, perspektif, gelişmeye başlar. Uzaktaki

nesneleri küçük yakındaki nesneleridaha büyük çizmektedirler. Resimlerde
büyüklüğü göz önünde bulundurma yedi yaşlarında ortaya çıksa da gerçekçi

çizimlerin yaşa bağlı olarak zamandan yavaş bir gelişme gösterdiğini ortaya. Bu

dönem çocukların çizimlerinde mekân algısı ortaya çıkarak, çocuk kendisini,
çevrenin bir parçası olarak algılamaya başlar. Çocukların çizdikleri nesnelerle

kompozisyon oluşturmaları dokuz yaşından itibaren görülür. Resimlerde anlam
bütünlüğü ortaya çıkar (Kındap, 2005).

11