Page 25 - Bai Thu Hoach - Nhom 2A
P. 25

KIẾN TRÚC NHẬP MÔN  -  GVHD: PHẠM QUANG DIỆU                                    PHẠM THANH MINH  -  21710100049


                                                          Đi trên ngõ làng không thể có cái tâm trạng vô
 CỔNG LÀNG  Đường quê dẫn đến cổng làng, một              tư lự được. Bởi với tính tự phát, chật hẹp, ngoằn
 giới  hạn  quy  ước  và  vô  định.  Người
 dân phải đi qua để vào được làng.                        ngoèo,  bất  ngờ  khó  đoán  thì  chẳng  khác  gì
                                                          nhau. Phối cảnh luôn thay đổi, không hình nào
 Cổng  thường  là  một  tam  quan  xây                    giống hình nào. Cái nhà ở làng cũng không hẳn
 gạch, không to lắm cũng không lớn                        khác nhau, không hẳn giống nhau, cộng với hình
 lắm. Cầu kỳ thì đắp ngói với một vài
 hoạ tiết dân gian. Nhiều làng ở vùng                     thái tự nhiên tự phát của cảnh làng, nối được cái
 trung du và xứ Đoài thì xây bằng đá                      mạch liên tục, tạo cái gần gũi cho không gian
 ong,  liên  kết  bằng  vữa  vôi  trộn  với               đường làng ngõ xóm.
 mật mía và muối rất chắc chắn, bền
 lâu mặc mưa nắng và thời gian.


 Đây  cũng  là  nơi  chứng  kiến  không              Mạng  lưới  đường  làng,  ngõ  xóm  là  một  mạng  tự  phát
 biết bao nhiêu sự kiện của làng như:                điển hình. Nó không chỉ là kết quả của tuyến đi về, nó
 đám rước, đám hội, những buổi tiễn                  còn phản ánh rõ các quy ước, ứng xử của người làng với
 đưa  hay  hò  hẹn  như  đều  được  bắt              nhau Hình như người làng không bao giờ cần đến một
 đầu và kết thúc ở đây.
                                                     không gian quá rộng, chỉ vừa đủ.
 Tam quan cổng làng được dùng như
 một quy ước không gian hơn là giới                  Có hội, có đám dân làng và khách làng cứ phải rồng rắn
 hạn địa lý của làng. Nó chẳng ngăn
 che được gì về vật lý lẫn thị giác, như             nối đuôi nhau, chen nhau va chạm nhau thì mới là hội
 một  dấu  hiệu  đánh  mốc  trong  và                làng, đám làng. Ở đó, mới nhìn thì cứ tưởng đông lắm,
 ngoài của không gian làng.                          nhưng nếu tính thì không đáng gì với một tập trung ở đô
                                                     thị. Đường làng góp phần tạo không khí hội bằng kích
                                                     thước nho nhỏ và hình dạng vô định của mình.
 HỆ THỐNG “XƯƠNG CÁ”
               ĐÌNH LÀNG




          Đường lớn của làng dẫn đến đình làng, khi thì đến thẳng, khi thì quanh co nhưng thường rộng
          hơn, thoáng hơn. Nếu coi làng là xã hội Việt Nam thu nhỏ thời phong kiến, thì ngôi đình là hình
          ảnh của làng. Đấy là nơi diễn ra những cuộc họp của các vị chức sắc, bô lão trong làng.Đình
          làng là một công trình kiến trúc đặc sắc, từ kỹ thuật dựng lắp đến nghệ thuật chạm khắc tinh
          tế trên các hệ vì, bẩy, kẻ… là tinh hoa của nghệ thuật kiến trúc truyền thống.


 Qua cổng làng, ta sẽ bước vào thế giới làng   Bố cục đơn giản, dân dã, nghi thức tối thiểu,
 với  hệ  thống  đường  làng  lát  bằng  gạch   chi tiết thiên về tự nhiên, cấu trúc đơn thể
 nghiêng hình mu rùa, với ngang ngõ tắt như   không nhiều lớp nghi thức như không gian
 xương cá, dù đi đến đâu, thì nhà nào nhà   chùa  hay  cung  đình,  lăng  viện.  Hầu  như
 nấy  cứ  mở  cổng  là  gặp  ngõ,  qua  ngõ  là   không  thấy  dấu  ấn  vật  lý  của  trục  tổ  hợp,
 đường làng, cảm giác đi vào các phố của   nhiều yếu tố ngẫu nhiên hơn xếp đặt.
 đô  thị  trung  cổ.  Làng  được  bao  bọc  bởi
 những luỹ tre xanh, sau luỹ tre là những mái

 Đường  làng  với  tường  gạch,  mái  ngói  xô   nhà tranh ấm cúng.  Trong không gian Đình có hai tín hiệu thị giác
            quan trọng nhất: mái đình và sân đình. Đó là
 màu đỏ ra quấn lấy khóm tre, khoảnh vườn,   hai yếu tố to nhất trong không gian đình do
 rặng cây. Mấy cái đầu mái, hàng hiên, cổng   dân làng làm nên. Ao đình có thể to hơn sân
 nhà  nhộn  nhạo  vài  chi  tiết  đắp  nổi,  đục   nhưng không tham gia nhiều vào không gian
 chạm, không bao giờ thấy hết, lấp ló như   Đình.  Cây  đình,  trụ  biểu  có  thể  cao  nhưng
 duyên quê gái làng.  không lọt sâu vào trường thị giác dân làng.


                         Không gian đình, nhất là sân đình cô đặc việc làng, thắm đượm tình cảm và tâm
                         trạng người làng, trình diễn cái bản thể văn hoá làng. Bên cạnh góp phần tạo
                         cho làng một CẤU TRÚC MỞ, dễ thích ứng với thiên nhiên và xã hội.





 15  ĐỒNG BẰNG BẮC BỘ  -  CÁI NÔI VĂN HÓA VIỆT        ĐỒNG BẰNG BẮC BỘ  -  CÁI NÔI VĂN HÓA VIỆT                    16
   20   21   22   23   24   25   26   27   28   29   30