Page 26 - thphanvantriq1_1105581_1ho-chi-minh-bien-nien-tie

26

Nguyễn Tất Thành gửi thư cho cụ Phan Châu Trinh. Toàn văn bức thư như sau:

Hy Mã Nghi Bá đại nhân,

Cách lâu không tiếp được tôn tín, không hay bác hành chỉ thế nào và sự thể bên ta
11)
thế nào? Và cháu muốn biết như cháu có thể gặp bác trước lúc bác đi hay không,
vì cháu rất cần một ít tôn hội, xin bác trả lời liền cho cháu biết vì chừng nào trong
12)
tuần lễ cháu sẽ xuống tàu "đi chưa biết đi đâu". Kính chúc bác, M. Trường , em
13)
Dật và các đồng bào yên hảo”.
C. Đ Tất Thành

Số 10 quảng trường Oocsat (Orchard Place)
Xaotamtơn – Anh (Southampton England)

- Thu Trang: Nguyễn Ái Quốc ở Pari (1917 -1923), Nxb. Chính trị quốc gia,
Hà Nội, 2002, tr. 429.

NĂM 1913

Khoảng quý I
Nguyễn Tất Thành theo tàu rời Mỹ trở về Lơ Havơrơ, sau đó sang Anh.

Sau khi đến nước Anh, để sinh sống, anh nhận cào tuyết cho một trường học. Công
việc quá vất vả mệt nhọc, anh đành phải bỏ việc. Anh tìm được một việc khác là
đốt lò. Từ 5 giờ sáng, anh đã phải chui xuống hầm để nhóm lửa, suốt ngày đổ than,
thay than trong lò, sống trong cảnh tranh tối tranh sáng, ngột ngạt đáng sợ. Nhưng
cũng ngay từ những ngày đầu tiên đến nước Anh, Nguyễn Tất Thành bắt tay ngay
vào việc học tiếng Anh. Hằng ngày, sáng sớm và buổi chiều, nghĩa là trước và sau
giờ lao động để kiếm tiền sống, anh miệt mài tự học. Hằng tuần, vào ngày nghỉ, anh
học tiếng Anh với một giáo sư Italia.

- Trần Dân Tiên: Những mẩu chuyện về đời hoạt động của Hồ Chủ tịch, Nxb.
Sự thật, Hà Nội, 1975, tr. 25-28.

- Thư Nguyễn Tất Thành gửi cụ Phan Châu Trinh. Bản chụp lưu tại Bảo
tàng Hồ Chí Minh.
Quý I

Từ Xuphơrarét (Anh), Nguyễn Tất Thành gửi cụ Phan Châu Trinh (lúc này đang
sống ở Pháp) một bài thơ theo thể thất ngôn bát cú. Toàn văn như sau:

“Xuphơrarét

Chọc trời khuấy nước tiếng đùng đùng,
Phải có kiên cường mới gọi hùng.

Vai cứng long lanh ngoài ách tớ,

Má đào nóng nảy giới quyền chồng.