Page 49 - thphanvantriq1_1105581_1ho-chi-minh-bien-nien-tie
P. 49
49
Nguyễn Ái Quốc đã đem báo đến cho Lâm cùng những tin tức của ngày 1-5.
- Mật báo của mật thám Giăng. Bản chụp lưu tại Bảo tàng Hồ Chí Minh.
- Thu Trang: Nguyễn Ái Quốc ở Pari (1917 - 1923), Nxb. Chính trị quốc
gia, Hà Nội, 2002, tr.148.
Tháng 5, ngày 5
Bài viết của Nguyễn Ái Quốc, nhan đề Tại Đông Dương đăng trên báo L'Humanité.
Bài viết nêu rõ: "Tại Hải Phòng cũng có những buổi đình công của lính thuỷ. Sự
kiện này đã diễn ra vào ngày 15-8 vừa qua, khi hai chiếc tàu sửa soạn đưa một số
lớn lính thợ An Nam sang Xiri.
Tốp thợ trên đã từ chối không chịu làm việc, lấy cớ là họ không được trả lương
bằng tiền đồng. Hiện thời giá đồng bạc Đông Dương được vào "khoảng 10 quan
thay vì 2 quan 50". Những hãng chuyên chở hàng hải này đã lợi dụng một cách quá
đáng, họ trả lương thuỷ thủ bằng tiền phrăng, trong lúc đó công chức được lĩnh
đồng bạc Đông Dương.
Người ta bắt mọi người rời khỏi tàu, và những người trong ê kíp đều bị bắt".
Bài báo viết: "Chúng tôi quyết liệt chống việc gửi lính người An Nam sang Xiri".
Nguyễn Ái Quốc tố cáo: "Nước Pháp đã để hàng ngàn đồng bào chúng tôi chết đói,
và hàng ngàn người bị làm bia thịt cho đạn đại bác ở vùng Trung Đông. Đó là cách
nước Pháp đã bảo hộ chúng tôi!".
- Thu Trang: Nguyễn Ái Quốc ở Pari (1917 - 1923), Nxb. Chính trị quốc gia,
Hà Nội, 2002, tr.164 - 165.
Tháng 5, ngày 13
Nguyễn Ái Quốc đưa cho Mácxen Casanh bản thảo cuốn sách Những người bị áp
bức để nhờ đề tựa.
Nguyễn Ái Quốc nói rằng Ban quản lý báo L'Humanité đã hứa sẽ in quyển sách này
không lấy tiền, báo L'Humanité sẽ bán sách để thu lại vốn.
Nguyễn Ái Quốc còn nói sẽ đưa đến cho Chủ tịch nhóm phụ nữ để xin đề tựa.
- Mật báo của Giăng ngày 15-5-1920.
- Thu Trang: Nguyễn Ái Quốc ở Pari (1917 - 1923), Nxb. Chính trị quốc
gia, Hà Nội, 2002, tr.149.
Tháng 7, trước ngày 17
Nguyễn Ái Quốc dự cuộc họp của một nhóm người Việt Nam tổ chức tại 59 TER
phố Bônapác (Bonaparte), nơi ở của Đốc Phủ Bảy. Dự họp có Đốc Phủ Bảy, Phan
Châu Trinh, Phan Văn Trường, Trần Xuân Hồ.
Nguyễn Ái Quốc không phát biểu gì, chỉ chăm chú nghe tranh luận về vấn đề định
ngày Quốc khánh tương lai của Việt Nam.
