Page 193 - sách 70 năm
P. 193
rđĜu) rçt thėm và bòo ngêy. Vü thø, Ě làng Bðt cān truy÷n bài
ca dao:
“HĒi cý mà thít bao xanh
Cù vî làng Bặt vĐi anh thó vî
Làng Bặt cù cåy bþ đî
Cù ao tím mát, cù nghî bĄn riíu”.
Vài chĐc nëm trĚ v÷ trđęc, cĆng cĐ cĎa ngh÷ làm bčn rçt
gąn và tiûn lĜi. Chþ cæn mċt cĈi giã gäo, mċt cĈi xay bċt, chiøc
nći đćng to, cái tči bìng vâi lđĜt ląc cðn gäo, khuĆn nðn sĜi
bčn, mĊi gia đünh làm ngh÷ bčn Ě làng Bðt đã cĂ thù chø biøn
tĒ hät gäo ra sĜi bčn thành phèm.
Đù làm ra nhĕng sĜi bčn Bðt ngon nĉi danh khíp vČng
khĆng h÷ đėn giân. Ngay tĒ khåu chąn lĖa nguyön liûu đã
rçt khít khe, phâi lĖa thē gäo tó khĆng quá dóo, gäo đđĜc vo,
đãi säch rći męi ngåm nđęc. Gäo xay hāa tan trong nđęc gąi
là bċt nđęc. TČy theo thĘi tiøt nĂng hay länh, ngđĘi làm bčn
Ě làng Bðt đem ngåm bċt nđęc 2 - 3 đöm. Đøn khi bċt nđęc
dêy mČi chua thėm, thü mang ra òp kiût nđęc, sau đĂ lçy bċt
ním thành quâ. Các quâ bċt đđĜc cho vào nći luċc chýn dĚ,
rći vęt ra đđa vào cĈi giã nát cho đøn khi dóo đæu chày, thü
läi cho vào tči vâi lđĜt bĂp lçy tinh bċt, ląc cðn bã bă đi. Tinh
bċt đĂ cho vào khuĆn vðn thành sĜi chây xuĈng nći nđęc đun
sĆi, đĜi lčc sĜi bčn nĉi lön thü vęt ra, cho vào nđęc đun sĆi đù
nguċi, gě tėi tĒng sĜi và bít thành tĒng “con bčn”, rći xøp
vào rĉ lĂt lá chuĈi hoðc lá dong ri÷ng.
Quy trünh làm bčn trâi qua nhi÷u khåu chø biøn rçt cĆng
phu nön bčn Bðt nĉi tiøng vęi sĜi tríng, sĂng, ën m÷m và
thėm. Nhĕng ngđĘi làm bčn Ě làng Bðt Trung, Bðt NgĄ, Bðt
ChČa trung bünh mĊi ngày chø biøn vài chĐc tçn gäo. SĈ bčn
sân xuçt ra hìng ngày Ě Liön Bät đã đđĜc các quán ën, nhà
hàng trong các quên nċi thành và mċt sĈ huyûn ngoäi thành
193