Page 152 - 60 nam chu nghia & noi niem
P. 152
LÊ TRÚC KHANH 60 NĂM, CHỮ NGHĨA VÀ NỖI NIỀM
sở... do người Pháp làm chủ đầu tư,
nhưng họ sử dụng nhân công đa
phần là người Trung Quốc. Điều đó
cũng có nghĩa việc xây dựng trường
Collège de Cantho không là ngoại lệ.
Một nhóm thợ Trung Quốc nào đó có
nhiệm vụ ráp hai cánh cổng trường.
Để đừng lẫn lộn, người thợ đã dùng
chiếc đục khắc lên cánh cửa: Cánh
nầy ở phía phải và cánh cửa mở vào
trong.
Hơn một thế kỷ trôi qua, bao lần
trường được sửa chữa, trùng tu. Bao
lớp sơn nối nhau phủ dầy lên cánh
Chữ Hán khắc trên cánh cổng trường cổng và cũng chẳng ai quan tâm đến
những điều vụn vặt như thế. Khi đưa hai cánh cổng về đây, chắc những
nhân viên ở bảo tàng cũng không để ý. Như một tình cờ, tôi gặp lại kỷ vật
thân quen đã gắn chặt tuổi thơ và luôn mấy mươi năm dài từ ngôi trường
quen thuộc. Chính Nguyễn An Hà đã giúp tôi “chạm” đến người xưa!
Biết tôi đã là học trò và cũng có thời gian dạy tại trường Phan Thanh
Giản (nay là trường Châu Văn Liêm) Hà đã hỏi thêm tôi về hai cánh cổng,
về bảng tên trường cũ và cả bức tượng đồng của cụ Phan Thanh Giản.
Anh tha thiết muốn thực hiện một góc nhỏ trong khu vườn của mình để
cựu học sinh trường có dịp ghé thăm, cùng hoài niệm thời học trò giờ đây
chỉ là kỷ niệm. Ý nguyện của Hà thật tha thiết mặc dù anh chưa từng là
học sinh trường Phan Thanh Giản (và của cả thành phố Cần Thơ).
Anh lại tiếp tục lao vào việc sưu tầm tư liệu, nghiên cứu hình ảnh
để tính ra kích thước bảng tên trường, tượng bán thân cụ Phan và chân
tượng. Tất cả công trình nầy hoàn tất và đặt ở một góc riêng trong khu
vườn lưu niệm từ ngày 22 tháng 11 năm 2021.
Như vậy, ở Bảo tàng Cầm Thi không chỉ có những hiện vật về báo chí,
thể thao, về kiến trúc, về nghệ thuật của Cần Thơ, mà còn có sự hiện
diện của một ngôi trường. Ngôi trường đó dù trải qua bao giông bão, bao
nhiêu biến động của lịch sử, vẫn bền bĩ , kiên trì, góp phần đào tạo những
tài năng tri thức với đóng góp vang danh ngoài xã hội, những anh hùng-
liệt sĩ đã hiến dâng trọn tuổi thanh xuân cho Tổ quốc, nhưng cũng có biết
bao học trò năm cũ, tuy sống âm thầm nhưng là những con người chân
155