Page 40 - LSDB xa Xuan Thuong

bái vọng tạ ơn trời Phật, tổ tiên và cầu mong cho mưa thuận
gió hòa, cây cối xanh tươi, của cải sinh sôi nảy nở.

Lễ hội được tổ chức vào dịp rằm tháng Ba hằng năm. Theo
lưu truyền trong Nhân dân, ngay từ khi Thiên Linh tự còn
ở Phù Sa, làng đã tổ chức lễ hội trong mấy ngày liền, có bơi
trải, có rước kiệu quanh làng, có nhiều trò chơi dân gian.
Nhân dân trong xã và Nhân dân trong vùng đến xem hội rất
đông. Từ khi chùa chuyển về khu trung tâm (năm 1679), lễ
hội được tổ chức lớn hơn, diễn ra trong 5 ngày (từ ngày 12 -
16 tháng Ba). Từ ngày 12 - 14, các già vào chùa lễ Phật, con
nhang đệ tử trong xã và các nơi vào phủ ngồi đồng. Trong
phủ khói hương nghi ngút, tiếng hát văn hòa cùng tiếng đàn
tranh, nhịp trống phách rộn rã suốt ngày đêm, ngoài sân
quan viên làng tế Thánh. Xen kẽ trong các ngày này là các
trò chơi dân gian được tổ chức rất sôi động bên ngoài khuôn
viên chùa. Ngày rằm tổ chức rước kiệu quanh làng, đây là
ngày cao điểm của lễ hội, được chuẩn bị rất công phu, có sự
hiệp đồng chặt chẽ giữa các bộ phận, thu hút hàng nghìn
người tham gia. Lễ hội rằm tháng Ba hiện nay vẫn được duy
trì, nhưng có nhiều nét đổi mới, thời gian và quy mô tổ chức
có khác trước để phù hợp với tình hình.
Trong đời sống tâm linh, người Xuân Thượng luôn coi
trọng việc tôn thờ trời đất với thờ cúng tổ tiên; “việc làng”,
“việc họ” hòa quyện vào nhau trong tâm trí người dân. Phong
tục, tập quán này được bắt nguồn từ quá trình hình thành
làng xã. Cuối thế kỷ XV, các cụ tổ đều từ Gia Miêu (Thanh
Hóa) đến đây khai hoang lập ấp, từ đó các dòng họ được hình
thành cách nhau cũng không xa lắm. Sau khi ấp xóm đã
định hình, các cụ tổ cho xây đền thờ vị thần tối linh trong
khu vực để cầu mong cho mưa thuận gió hòa, mùa màng bội
thu, con cháu an cư lạc nghiệp. Các cụ cũng ấn định lấy ngày

39