Page 176 - Thai Heritage from Space_ebook
P. 176
เวียงลอ
“เวียงลอ” การศึกษาก�าหนดขอบเขตที่ดินก�าแพงเมือง-คูเมืองของกรมธนารักษ์
ด้วยข้อมูลรูปถ่ายทางอากาศ ปรากฏหลักฐานให้เห็นได้ชัดเจน มีก�าแพงเมือง-คูเมือง 3 บริเวณ
เรียงต่อกันในแนวเหนือใต้ ได้แก่ (1) ก�าแพงเมือง-คูเมืองเวียงพระธาตุบุนนาค สร้างขึ้นเป็น
แบบเมืองป้อมภูเขาโดยขุดคูล้อมรอบบนเนินซ้อนกัน ๒ - ๕ คู และขยายบริเวณสร้างก�าแพงเมือง-
คูเมืองล้อมรอบจนจรดขอบลานตะพักแม่น�้า (2) ก�าแพงเมือง-คูเมืองเวียงลอ สร้างขึ้นภายหลัง
โดยขุดคูเมือง-ก�าแพงเมืองล้อมรอบบริเวณในที่ราบบนขอบลานตะพักแม่น�้าด้านตะวันออก
ของแม่น�้าอิงเก่า (ฮ่องขึด) ฝั่งตรงกันข้ามกับเมืองเก่า ซึ่งภายหลังแม่น�้าอิงเปลี่ยนทางเดินมาไหล
ตามแนวปัจจุบันตัดผ่านกลางเมืองเวียงลอ แบ่งพื้นที่ออกเป็นด้านเหนือและด้านใต้ ซึ่งมีโบราณสถาน
สมัยล้านนาปรากฏอยู่ทั่วไปทั้งสองฝั่ง และมีอิฐเป็นก�าแพงทับบนแนวก�าแพงดินเดิมด้านใน และ (3)
เวียงร่องย้าง (หรือเวียงชุม) มีก�าแพงเมือง-คูเมืองขุดล้อมรอบบริเวณเป็นแนวยาวตามเนินสันฝั่งแม่น�้า
เก่าบนขอบลานตะพักฝั่งตะวันออกของแนวแม่น�้าอิงปัจจุบัน
ตามหลักฐานโบราณคดี พบการตั้งถิ่นฐานซึ่งเป็นแหล่งฝังศพมนุษย์ยุคก่อนประวัติศาสตร์
ใต้ชั้นก่อสร้างก�าแพงเมืองเวียงลอ (ส่วนที่ 2) มีเครื่องมือและอาวุธท�าด้วยเหล็ก เครื่องประดับ ส�าริด และแก้ว
แสดงถึงการตั้งถิ่นฐานที่มีมาแล้วก่อนการสร้างก�าแพงเมือง-คูเมืองเวียงลอ และภายในเมืองพบ
หลักฐานการอยู่อาศัยค่อนข้างหนาแน่นในเขตเมืองเวียงลอแสดงความเป็นบ้านเมืองยุคล้านนา
ร่องรอยหลักฐานในภาพแสดงถึงการตั้งถิ่นฐานเริ่มต้นในยุคก่อนประวัติศาสตร์ พัฒนาอย่างต่อเนื่อง
ถึงสมัยอาณาจักรหริภุญไชย ซึ่งได้พบชิ้นส่วนพระพิมพ์ดินเผาที่วัดพระธาตุบุนนาคและที่อื่น ๆ
ภายหลังได้สร้างเวียงลอขึ้นในช่วงเวลาพุทธศตวรรษที่ ๑๘ ต่อเนื่องถึงสมัยล้านนาพุทธศตวรรษที่ ๒๐ - ๒๓
ภายหลังเวียงลอถูกทิ้งร้าง เมื่อพระเจ้ากาวิละน�าทัพมากวาดต้อนผู้คนออกไปช่วงเวลาหนึ่ง และมีผู้คน
กลับเข้ามาอยู่อาศัยใหม่โดยไม่มีความสัมพันธ์กับร่องรอยการตั้งถิ่นฐานเดิม
19 � 32’ N
100 � 12’ E
หนองไผ่
ดอยจิกจ้อง
น�้ำแม่อิง
น�้ำแม่อิง เวียงลอ น�้ำจุน
น�้ำแม่อิง N
19 � 21’ N
99 � 56’ E 2 km.
162 162 l