Page 72 - อนัมศึกษา 2
P. 72
๖๖
ขวามือของแทนบูชา การเคาะระฆังทีหนึ่ง เปนอาณัติสัญญาณบอกใหรูวา ถึงคราวขึ้นตนบทมนตใหม
จบบทมนตเกาและเพื่อเปนการบูชา
นอกจากนี้ ยังมีพระภิกษุรองอีกรูปหนึ่ง เปนผูตีเกราะไม ซึ่งภาษาญวนเรียกวา “หมอ” ภาษาจีน
เรียกวา “บักฮื้อ” วางอยูบนเบาะขางซายมือของแทนบูชา การตีเกราะไมนี้ เปนเครื่องหมายบอก
จังหวะคำ เร็วหรือชา เพื่อพระภิกษุทุกรูป จะไดสวดเขาระเบียบถูกตองตามจังหวะพรอมกัน
ในระหวางการสวดมนต พระภิกษุมีการเปลี่ยนแปลงอิริยาบถตามบทมนตที่สวด คือ
- พนมมือยกขึ้นสูงเพียงอก
- คุกเขาพนมมือ
- กราบเบญจางคประดิษฐ
- ลุกขึ้นยืนอยูในระเบียบ
- เดินทักษิณาเวียนรอบพระพุทธปฏิมาสามรอบ
- สวดมนตเปนจังหวะ ยาว สั้น ชา เร็ว เนนเสียง และตางๆ
การปฏิบัติสวดมนต ทำนองดังกลาวนี้ ถือวาเปนการฝกหัด ใหจิตโนมนาวดูดดื่มเขาหาในธรรม
รสเพิ่มพูนกำลังใจยิ่งขึ้น สวนการสวดมนต พรอมดวยมีการเปลี่ยนแปลงอิริยาบถนั้น มีนัยวา เพื่อให
รางกายออกกำลัง ใหเกิดความอบอุนพอตอสูกับอากาศที่หนาว โดยเฉพาะอยางยิ่ง ในเขตแควน
ภาคเหนือของประเทศจีนหรือประเทศที่หนาว ซึ่งมีหิมะเต็มทวมสนาม เต็มหลังคาโบสถและวิหาร
ทั้งนี้ เพื่อเปนการออกกำลังใหเกิดความอบอุนบำรุงรางกายใหแข็งแรงสมบูรณทนตอความหนาวไปใน
ตัว ครั้นเมื่อ พุทธศาสนามหายานไดเผยแผเขามาในประเทศไทย พระภิกษุก็ยังคงการปฏิบัตินี้เอาไว
เพราะเห็นวาเปนสิ่งที่ดี
การสวดมนตนั้น เปนการปฏิบัติใหจิตสำรวม เปนการฝกจิต ขมจิต ปราบจิตใหสงบ ระงับความ
ฟุงซาน ความกังวน ความดิ้นรน ความอยากปรารถนาเหลานี้ใหเบาบางออนโยนลง หมดความกระดาง
นัยเมื่อจิตหางพนจากกามราคะหลงใหลใฝฝนทางโลกีย ก็จะเกิดกุศลจิตมองเห็นชีวิตเปนของหมุนเวียนไม
เปนสิ่งแนนอน จิตก็จะออนโยนลงในสันดานเปนสิริมงคลอันจะปริมาณมิได ดวยการปฏิบัติสวดมนต
ดังกลาวนี้
พุทธศาสนามหายาน ไดยึดหลักปฏิบัติวา การเจริญสวดมนตเปนกิจวัตรที่สำคัญที่สุด ใน
ขอปฏิบัติศาสนกิจ จะปฏิบัติขาดตกบงพรองไมไดเปนอันขาดแมแตเวลาเดียว เปนการบังคับใหพระภิกษุ
จำตองปฏิบัติทุกวัน ติดตอกันไปเรื่อย ๆ ตลอดระยะเวลาที่มีพระภิกษุอยูประจำอารามนั้น ๆ