Page 70 - อนัมศึกษา 2

๖๔

สมาธิใหจิตตั้งมั่น แลวเพงลงไปที่ลักษณะอาการของ กาย เวทนา จิต ทั้ง ๓ อันนี้ เรียกวา “ธรรม”

เมื่อเห็นธรรมชัดเจนในจิตใจ จนไมสามารถจะยึดมั่นเอาอะไรมาเปนตัวเราของเราได จิตก็ปลอยวางของ

หนัก คือ ความทุกขทั้งปวงที่แบกไวในใจ เห็นความเปนจริงวามันอยางนั้นเอง จิตก็หลุดพนตาม

กำลังสติปญญา จะมากนอยสั้นยาวก็แลวแตสติปญญาที่ปลอยวางได เหตุแหงการหลุดพนปลอยวางนี้ มี

๕ ประการ ใหเราเลือกดังกลาวมาแลว การทำวัตรสวดมนต ที่แปลเปนภาษาของแตละชาติ

เพื่อใหตนเองเขาใจความหมายและพินิจพิจารณาตามอยางใจจดใจจอ จะกอใหเกิดทั้ง สมาธิ และสติ

ปญญาขึ้นอยางลึกซึ้ง หากเปนผูมี พุทธจริตและปญญินทรีย คือ ปญญาเปนใหญ ก็สามารถทำลาย

ความเชื่อมั่นถือมั่น อันเปนที่มาแหงความทุกขทั้งปวงลงไดไมมากก็นอย พระพุทธองคทรงตรัสไววา

“ดูกอนภิกษุทั้งหลาย อีกประการหนึ่ง (ใน ๕ ประการ) พระศาสดา ก็ไมไดแสดงธรรมแก ภิกษุ

แมภิกษุก็ไมไดแสดงธรรมเทาที่ไดสดับ ไดศึกษาเลาเรียนมาแกชนเหลาอื่นโดยพิสดาร (ไมไดฟงเทศน และ

ไมไดเทศนใหใครฟง ในขณะนั้น) ก็แตวาภิกษุยอมทำการ สาธยายธรรม ที่ไดสดับมาไดศึกษาเลาเรียนมา

โดยพิสดาร เมื่อเธอเขาใจอรรถ เขาใจธรรม ยอมเกิดปราโมทย เมื่อเกิดปราโมทยแลว ยอมเกิดปติ เมื่อใจ

เปดปตีแลว กายยอมสงบผูมีกายสงบแลว ยอมไดเสวยสุข เมื่อมีสุขจิตยอมตั้งมั่น

ดูกอนภิกษุทั้งหลาย นี้เปนเหตุแหงวิมุตติ ขอที่ ๓ ซึ่งเปนเหตุใหจิตของภิกษุผูไมประมาท มี

ความเพียร มีความเด็ดเดี่ยว ที่ยังไมหลุดพนอาสวะที่ยังไมสิ้นไป ยอมถึงซึ่งความสิ้นไปหรือเธอยอมบรรลุ

ธรรมอันเกษมจากโยคะชั้นเยี่ยมที่เธอยังไมไดบรรลุ” นี้คือ ผลแหงการทำวัตรสวดมนต อยางรูจัก

ความหมายในการสวดนั้นๆ ยอมสงผลไดไกล ถึงขนาดความหลุดพน อันเปนเปาหมายสูงสุดของพุทธ
ศาสนา ทานผูรูทั้งหลาย ในสมัยโบราณ จึงมีพิธีทำวัตรสวดมนตมามิไดขาด อยางชนิดที่เรียกวา ทำเปน

ประจำ เชา - เย็น จนกลายมาเปนความเคยชิน เลยเรียกการกระทำนี้วา การทำวัตร ถาจะถามวา วัตร
คือ อะไร? ทำไมจึงตองทำวัตร? ทำวัตรนี้เพื่ออะไร? และทำวัตรโดยวิธีใด? อะไร?...ทำไม?...เพื่ออะไร?...

และ โดยวิธีใด? คำถาม ๔ ขอนี้ คือ คำถามที่ชาวพุทธ จะตองถามและจะตองรับรูคำตอบไปในตัวทุก

เรื่องที่มาเกี่ยวของ มิฉะนั้น จะหนีไมพนความงมงายไมรูจัก “สิ่งที่ตนคิด กิจที่ตนทำและคำที่ตนกลาว”

แมสิ่งที่ตนทำอยูเปนประจำ ก็ยังไมรูวา คือ อะไร? ทำไปทำไม? ทำเพื่ออะไร? และจะทำใหถูกตองโดย

วิธีใดไมสามารถรูได

การทำวัตร

วตฺตํ แปลวา หนาที่ประจำ เปนภาษาบาลี มีความเปนมาจากการเขาเฝาพระพุทธเจา เชา –

เย็น เมื่อเขาเฝาตองกราบตองไหวและคอยฟงคำสาธุการ พร่ำพรรณนา ถึงพระพุทธคุณมหาศาล

ตลอดทั้งพระธรรมคุณ พระสังฆคุณ ดวยใจเคารพ เตือนสะกิดใจ ค่ำ-เชา เราใจใหเกิดศรัทธาปราโมทย

ตลอดทั้งตอกย้ำซ้ำเตือนถึงคำสั่งสอนที่เปน พหุลานุสาสนี คือ คำสั่งสอนที่พระองค ทรงพร่ำสอนมาก คือ