Page 71 - 012สังคมศึกษา-สค21001

63

ไดทั้งประเทศในป พ.ศ. 2426 พรมแดนของสยามทางดานประเทศราชลาวจึงประชิดกับดินแดนอาณานิคมของ

ฝรั่งเศสอยางหลีกเลี่ยงไมได
ในระยะเวลาเดียวกัน ในประเทศจีนไดเกิดเหตุการณกบฏไทผิงตอตานราชวงศชิงกองกําลังกบฏ

ชาวจีนฮอที่แตกพายไดถอยรนมาตั้งกําลังซองสุมผูคนอยูในแถบมนฑลยูนนานของจีน ดินแดนสิบสองจุไทยและ

ตามแนวชายแดนประเทศราชลาวตอนเหนือ กองกําลังจีนฮอไดทําการปลนสะดมราษฎรตามแนวพื้นที่ดังกลาว
อยางตอเนื่อง สรางปญหาตอการปกครองของทั้งฝายไทยและฝรั่งเศสอยางยิ่ง เพราะสงกําลังไปปราบปราม

หลายครั้งก็ยังไมสงบ เฉพาะกับอาณาจักรหลวงพระบางนั้น ทางกรุงเทพถึงกับตองปลดพระเจามหินทรเทพนิภาธร
เจาผูครองนครหลวงพระบางออกจากตําแหนง เนื่องจากไมสามารถรักษาเมืองและปลอยใหกองทัพฮอ

เขาปลนสะดมและเผาเมืองหลวงพระบางลงและตั้งเจาคําสุกขึ้นเปนพระเจาสักรินทรฤทธิ์ปกครองดินแดนแทน
ไทย (หรือสยามในเวลานั้น) จึงรวมกับฝรั่งเศสปราบฮอจนสําเร็จ โดยทั้งสองฝายไลตีกองกําลังจีนฮอ

จากอาณาเขตของแตละฝายใหมาบรรจบกันที่เมืองแถง (เดียนเบียนฟูในปจจุบัน) แตก็เกิดปญหาใหม คือ

ฝายฝรั่งเศสฉวยโอกาสอางสิทธิปกครองเมืองแถงและสิบสองจุไทย โดยไมยอมถอนกําลังทหารออกจากเมือง
แถงเพราะอางวาเมืองนี้เคยสงสวยใหเวียดนามมากอน ปญหาดังกลาวนี้มีที่มาจากภาวะการเปนเมืองสองฝายฟา

ของเมืองปลายแดน ซึ่งจะสงสวยใหแกรัฐใหญทุกรัฐที่มีอิทธิพลของตนเองเพื่อความอยูรอด

พระยาสุรศักดิ์มนตรี (เจิม แสง-ชูโต) แมทัพฝายไทย เห็นวาถาตกลงกับฝรั่งเศสไมไดจะทําให
ปญหาโจรฮอบานปลายแกยาก จึงตัดสินใจทําสัญญากับฝรั่งเศสในวันที่ 22 ธันวาคม พ.ศ. 2431 ใหฝายไทย

ตั้งกําลังทหารที่เมืองพวน (เชียงขวาง) ฝรั่งเศสตั้งกําลังทหารที่สิบสองจุไทย สวนเมืองแถงเปนเขตกลางใหมี

ทหารของทั้งสองฝายดูแลจนกวารัฐบาลทั้งสองชาติจะเจรจาเรื่องปกปนเขตแดนไดผลจากสนธิสัญญานี้แมจะ
ทําใหฝายไทยรวมมือปราบฮอกับฝรั่งเศสจนสําเร็จ และสามารถยุติความขัดแยงเรื่องแควนสิบสองจุไทย

เมืองพวน และหัวพันทั้งหาทั้งหกยุติลงไปชั่วคราว แตก็ตองเสียดินแดนสิบสองจุไทยโดยปริยายไป
การลาอาณานิคมของอังกฤษ

ในยุคลาอาณานิคมนั้น กลุมประเทศมหาอํานาจตะวันตกหลายประเทศตางแสวงหาอาณานิคม

ของตนเอง เชน ประเทศอังกฤษ โปรตุเกส ฝรั่งเศส ไดแผอิทธิพลเขามาในทวีปเอเชียหลายประเทศและประเทศ
หนึ่งที่ตกเปนเมืองขึ้นของอังกฤษคืออินเดียนั่นเอง

บริษัทอิสตอินเดียของอังกฤษเขามาทําการคาในประเทศอินเดีย เปนประวัติศาสตรที่ศูนยอํานาจ
ชาวอังกฤษที่เขามาสูอินเดียนั้นมาในนามของพอคา ความจริงแลวมีหลายชาติที่เขามาทําการคากับอินเดีย

ที่สําคัญ เชน ชาวโปรตุเกส ชาวฮอลันดา ชาวฝรั่งเศส เปนตน

โปรตุเกส นับเปนยุโรปชาติแรก ๆ ที่เขามาทําการคาบนแผนดินอินเดีย นับตั้งแตวัสโกดากามา
เดินทางมาถึงเมืองกาลิกัตทางตะวันตกของอินเดีย ตั้งแตปลายคริสตศตวรรษที่ 15 และสามารถสรางเมืองทา

ของตัวเองขึ้นเปนผลสําเร็จที่เมืองกัว (Goa) หลังจากชาวโปรตุเกสแลว ก็มีชาวฮอลันดาและชาวฝรั่งเศส

สวนอังกฤษนั้นเขามาในภายหลังเมื่อชาวโปรตุเกส ฮอลันดา และฝรั่งเศสไดมีกิจการที่อินเดียอยูกอนแลว และ
นําศาสนาคริสตมาเผยแผในอินเดียดวย