Page 70 - 012สังคมศึกษา-สค21001

62

เรื่องที่ 2 เหตุการณสําคัญทางประวัติศาสตรที่เกิดขึ้นในประเทศไทยและประเทศในทวีปเอเชีย

2.1 ยุคลาอาณานิคม
ยุคลาอาณานิคมเกิดขึ้นเนื่องจากประเทศทางโลกตะวันตก ไดแก อังกฤษ ฝรั่งเศส โปรตุเกส

ฮอลันดา ฯลฯ พยายามขยายอาณานิคมของตนเองไปยังประเทศตาง ๆ ทั่วโลก โดยเฉพาะประเทศในแถบทวีป

เอเชีย เปนประเทศเปาหมายสําคัญที่ประเทศมหาอํานาจเหลานี้เดินทางมาเพื่อลาเปนเมืองขึ้น ทั้งประเทศ
อินเดีย พมา อินโดนีเซีย ฟลิปปนส ลาว เวียดนาม เปนตน ในบทนี้จะกลาวถึงประเทศที่ถูกยึดเปนอาณานิคม

พอเปนสังเขปดังนี้

ประเทศพมาตั้งอยูในเขตพื้นที่เอเชียตะวันออกเฉียงใต มีระบบการปกครองที่มอบอํานาจใหแก
กษัตริยและขุนนางซึ่งเปนเพียงกลุมคนจํานวนนอยในสังคม สวนไพรและทาสซึ่งเปนคนสวนใหญและมี

หลากหลายชาติพันธุจะมีหนาที่ในการสงสวยหรือใชแรงงานแกรัฐตามกลไกระบบศักดินา

หลังสงครามอังกฤษกับพมาครั้งที่ 3 สิ้นสุด พระเจาธีบอและมเหสีก็ถูกเนรเทศ อังกฤษก็ได
ผนวกพมาเขากับอินเดียทําใหระบบการปกครองของพมาลมเหลว ขุนนางขาดแหลงอางอิง ในการใชอํานาจ

ที่ชอบธรรม พระราชวังมัณฑะเลยกลายเปนศูนยกลางรวมกองบัญชาการทหาร นอกจากนั้นอังกฤษยังทําการ
เลิกระบบไพรและทาสดวย

ขุนนางของพมาจํานวนมากยอมใหความรวมมือกับอังกฤษและตอมาไมนานก็ถูกระบบของอังกฤษ

ดูดกลืน หลังจากนั้นอังกฤษก็ไดขึ้นมาเปนชนชั้นปกครองของพมา พมาไดถูกสรางภาพลักษณใหมใหซึมซาบถึง
ทุกชนชั้น ซึ่งนักศึกษาสวนใหญเชื่อวาพมาสมัยใหมเปนผลผลิตของอังกฤษ

ICS เปนกลุมนักบริหารอาณานิคม ที่เกิดจากการคัดเลือกซึ่งจะทํางานอยูในอินเดียและพมา
เจาหนาที่ 1 คน ตองรับผิดชอบคนราว 300,000 คน ทําใหคอนขางทํางานหนัก การทํางานของ ICS จําเปน

จะตองปฏิสัมพันธกับคนพื้นเมือง เชน ในพมา แตดวยความที่มีอคติมองวาชาวพมาเปนชนชั้นที่ต่ําตอยจึงทําให

ICS สวนใหญไมสนใจที่จะเรียนรูเกี่ยวกับพื้นเมืองพมามากนัก ทําให ICS และคนพื้นเมืองพมาคอนขางที่จะเกิด
ความรูสึกแปลกแยกทั้งจากเชื้อชาติเดียวกันและตางเชื้อชาติ

การปกครองของอังกฤษในดานการเก็บภาษี โดยเฉพาะสวยที่รัฐบาลเรียกเก็บรายบุคคลทําใหภาวะ

ราคาขาวตกต่ําจนชาวพมาเกิดความกดดันและนําไปสูการตอตานเกิดกบฏหยาซาน แตการเกิดความขัดแยงนั้น
อังกฤษมองวาเปนการกระทําที่เกิดจากไสยศาสตร ความคิดแบบจารีต ไมไดกลาววาเปนการเกิดจากปญหาสังคม

- เศรษฐกิจ

ครั้นถึงชวงปลายพุทธศตวรรษที่ 24 ตอชวงตนพุทธศตวรรษที่ 25 ประเทศฝรั่งเศสเริ่มให
ความสนใจที่จะขยายอํานาจเขามาสูดินแดนในแถบลุมแมน้ําโขง เพื่อหาทางเขาถึงดินแดนตอนใตของจีน

เพื่อเปดตลาดการคาแหงใหมแขงกับอังกฤษ ซึ่งสามารถยึดพมาไดกอนหนานั้นแลว โดยฝรั่งเศสเริ่มจากการ
ยึดครองแควนโคชินจีนหรือเวียดนามใตกอนในป พ.ศ. 2402 รุกคืบเขามาสูดินแดนเขมรสวนนอก

ซึ่งไทยปกครองในฐานะประเทศราชในป พ.ศ. 2406 (ไทยตกลงยอมสละอํานาจเหนือเขมรสวนนอก
อยางเปนทางการในป พ.ศ. 2410) จากนั้นจึงไดขยายดินแดนในเวียดนามตอจนกระทั่งสามารถยึดเวียดนาม