Page 10 - สมัยปรับปรุงและปฏิรูปประเทศ

ประวัติศาสตร์ ม. ๓ หน่วยการเรียนที่ ๓ ประวัติศาสตร์ไทยสมัยปรับปรุงและปฏิรูปประเทศ ๙

การปรับปรุงกฎหมายและการศาล

โปรดฯ ให้รวบรวมศาลที่สังกัดกระทรวงและไม่สังกัดทั้งหมด มาขึ้นกับกระทรวงยุติธรรมนับว่าเป็นการแยก
อ านาจ ตุลาการ ออกจาก ฝุายบริหารได้เป็นครั้งแรกในประวัติศาสตร์ไทย

สิ่งที่ปรับปรุงแก้ไขทางด้านการศาลมีดังนี้
๑. ศาลในกรุง

โปรดฯ ให้ตั้ง ศาลโปริสภา ส าหรับท าหน้าที่เปรียบเทียบคดีความวิวาทของราษฎรที่เกิดขึ้นในท้องที่ และเป็นคดีที่มี

โทษขนาดเบา ต่อมา ศาลโปริสภา ได้เปลี่ยนเป็น ศาลแขวง เมื่อ ๑ ตุลาคม ๒๔๗๘

๒. ศาลหัวเมือง
โปรดฯ ให้จัดตั้งกองข้าหลวงพิเศษ ขึ้นคณะหนึ่งมีพระเจ้าบรมวงศ์เธอกรมหลวงราชบุรีดิเรกฤทธิ์ (พระองค์เจ้า

รพีพัฒนศักดิ์) เป็นประธาน จัดการแก้ไขธรรมเนียมศาลยุติธรรมทั่วพระราชอาณาจักร ให้เป็นแบบเดียวกันทั้งหมด

๒.๑ จัดตั้งศาลยุตธรรมส าหรับพิจารณาคดีขึ้นตามหัวเมืองทั้งปวงเสียใหม่
๒.๒ ช าระสะสางคดีความที่ค้างอยู่ในศาลตามหัวเมืองต่าง ๆ ให้หมดสิ้นไป

๓. จัดแบ่งชั้นของศาล
เพื่อให้ระเบียบการศาลยุติธรรมมีความเป็นระเบียบเรียบร้อบเป็นหลักฐานมั่งคง ยิ่งขึ้น ก็โปรดฯให้ตราพระธรรมนูญ

ศาลยุติธรรม ขึ้นเมื่อ ๑ มิถุนายน ๒๔๕๑ โดยแบ่งศาลออกเป็น ๓ แผนก คือ
๓.๑ ศาลฎีกา

๓.๒ ศาลสถิตยุติธรรมกรุงเทพฯ

๓.๓ ศาลหัวเมือง
สิ่งที่ปรับปรุงแก้ไขทางด้านกฎหมายมีดังนี้

๑. ได้จ้างชาวต่างประเทศที่มีความเชี่ยวชาญทางด้านกฎหมาย
๒. ได้โปรดฯให้ตั้ง กองร่างกฎหมาย ส าหรับท าหน้าที่ตรวจสอบช าระบรรดาพระราชก าหนดกฎหมาย

ต่าง ๆ เพื่อให้ได้ ตัวบทกฎหมายที่ทันสมัยตามแบบอารยประเทศ โดยมีกรมหลวงราชบุรีดิเรกฤทธิ์เป็นประธาน

๓. ตั้งโรงเรียนสอนวิชากฎหมายขึ้นเป็นครั้งแรก เมื่อ พ.ศ. ๒๔๔๐ โดยมีกรมหลวงราชบุรีดิเรกฤทธิ์ เสนาบดี
กระทรวง ยุติธรรมเป็นผู้อ านวยการ ด้วยเหตุนี้ กรมหลวงราชบุรีดิเรกฤทธิ์ จึงได้รับการว่าเป็น พระบิดาแห่ง

กฎหมายและการศาลไทย

๔. ยกเลิกการลงโทษแบบจารีตนครบาล จากผลการปฏิรูปการศาลและการช าระกฎหมายให้ทันสมัย ท าให้ การ
พิจารณาคดีแบบจารีตและวิธีลงโทษแบบปุาเถื่อนทารุณต่าง ๆ ได้ถูกยกเลิกไปโดยสิ้นเชิง

การทหาร

ครูผู้สอน คุณครูจิราพร พิมพ์วิชัย