Page 139 - ประวัติศาสตร์จานเดียวพม่า
P. 139
ประวัติศาสตร์จานเดียว
อาชีพอิสระที่ดูมีเกียรติอย่างทนายความ ซึ่งก็ต้องเป็นคนที่มีเงินเท่านั้น
นอกเหนือจากความบีบคั้นทางเศรษฐกิจ สังคม และความเป็นอยู่
แล้ว ชาวพม่ายังรู้สึกว่าพุทธศาสนาของพวกเขาไม่ได้รับความดูแลและให้การ
สนับสนุนจากอังกฤษเท่าที่ควร แม้ว่าอังกฤษจะให้อิสระในการนับถือศาสนา
แก่ชาวพม่า แต่อังกฤษก็ไม่เคยให้ความสำาคัญกับพุทธศาสนา ปล่อยให้คณะ
สงฆ์ดูแลกันเอง ทำาให้เกิดความยุ่งยากขึ้นตามมาภายหลัง
ในอดีตนั้นกษัตริย์จะทรงเป็นอัครศาสนูปถัมภก แม้ว่ากษัตริย์บาง
พระองค์อาจจะไม่ทรงตั้งอยู่ในทศพิศราชธรรม แต่ความเป็นผู้อุปถุมภ์ค้ำาจุน
พระพุทธศาสนานับเป็นภาระกิจสำาคัญที่แทบจะไม่มีพระองค์ใดละเลย บาง
พระองค์กลับทุ่มเทในทางนี้จนเกินพอดีเสียด้วยซ้ำา คราวที่เกิดความวุ่นวาย
ในหมู่สงฆ์หรือเมื่อเกิดวิกฤตศรัทธาในแง่ใดก็ตามแต่ ก็ได้พระมหากษัตริย์
เป็นผู้ยื่นมือเข้ามาจัดการ ไม่ว่าจะเป็นกิจการใดในพุทธศาสนา หากมีพระเจ้า
แผ่นดินเป็นเจ้าภาพก็เป็นอันสิ้นปัญหา แต่พอพม่าไม่มีกษัตริย์อีกต่อไปแล้ว
ใครล่ะจะเป็นเสาหลักในการค้ำาชูพุทธศาสนา
ในธรรมเนียมโบราณนั้นพระมหากษัตริย์จะเป็นผู้แต่งตั้งพระ
สังฆราช หรือผู้นำาคณะสงฆ์ในพม่า ถ้ายังจำากันได้ในหลายยุคหลายสมัย
พระมหากษัตริย์บางพระองค์ก็เข้ามายุ่มย่ามในกิจการของสงฆ์อยู่เนืองๆ
แต่ก็ด้วยเพราะการที่พระองค์เป็นเจ้าชีวิต แม้กระทั่งในหมู่พระสงฆ์ก็ไม่เว้น
อีกทั้งการทรงเป็นอัครศาสนูปถัมภก จึงถือเป็นหน้าที่ในการดูแลพระพุทธ
ศาสนา แม้บางครั้งออกจะเกินเลยไปบ้างก็ตามที เมื่อไม่มีสถาบันกษัตริย์
แล้ว จึงไม่มีใครดำาเนินการแต่งตั้งพระสังฆราช ตำาแหน่งผู้นำาสงฆ์ในพม่าจึง
ขาดตอนในบางช่วงเวลา
อังกฤษไม่ขอเข้ามายุ่งเกี่ยวกับกิจการใดๆ ของสงฆ์ เนื่องจาก
อังกฤษประกาศให้อิสระในการเลือกนับถือศาสนาอยู่แล้ว และก็ชัดเจนด้วย
ว่าพวกเขาพยายามเผยแผ่ศาสนาคริสต์มากกว่า การให้เสรีภาพทางศาสนา
๑๓๑
