Page 14 - Diktat Fisika SMA Kelas X

No Nama Besaran Satuan Lambang Satuan
-2
3 kecepatan meter per sekon m/s atau m.s
2
-2
4 percepatan meter per sekon kuadrat m/s atau m.s .
-2
5 gaya Newton N atau kg.m.s
2
-2
6 usaha Joule J atau kg.m .s
2
-3
7 daya Watt W atau kg.m .s
3
8 massa jenis Kilogram per meter kubik Kg/m
2
-1
-2
9 tekanan Newton per meter persegi N/m atau kg.m .s
A. 3 Dimensi

Dimensi ialah cara suatu besaran tersusun oleh besaran pokok. Dimensi besaran-
besaran pokok adalah:
No Nama Besaran Satuan Dimensi
1 Panjang m [L]
2 Massa kg [M]
3 Waktu s [T]
4 Kuat arus listrik A [I]
5 Suhu K []
6 Intensitas cahaya Cd [J]
7 Jumlah zat mol [N]

Dua besaran tambahan dalam besaran pokok tidak mempunyai dimensi. Dimensi
besaran turunan dapat diselesaikan dengan mudah bila kita tahu satuannya. Perhatikan
beberapa contoh dimensi dari besaran turunan!

No Nama Besaran Satuan Dimensi
2
2
1 luas m [L]
3
3
2 volume m [L]
]-1
-1
3 kecepatan m/s atau m.s [L].[T
-2
2
-2
4 percepatan m/s atau m.s . [L].[T]
-2
-2
5 gaya N atau kg.m.s [M].[L].[T]
-2
2
-2
2
6 usaha J atau kg.m .s [M].[L] .[T]
-3
-3
2
2
7 daya W atau kg.m .s [M].[L] .[T]
3
3
8 massa jenis Kg/m [M].[L]
-2
-2
-1
2
9 tekanan N/m atau kg.m .s [K].[L].[T]

B. Besaran Skalar dan Besaran Vektor
B.1 Besaran Skalar
Besaran skalar ialah besaran yang hanya mempunyai nilai atau besar tanpa
mempunyai arah. Contoh:
a. semua besaran pokok kecuali kuat arus listrik,
b. luas, volume, jarak, kelajuan, massa jenis, usaha, daya, dan lain-lain.
B.2 Besaran Vektor
Besaran vektor ialah besaran yang mempunyai nilai atau besar dan arah.
Contohnya: kuat arus listrik, perpindahan, kecepatan, percepatan, gaya, tekanan, dan
sebagainya.

B u k u F i s i k a S M A K e l a s X Hal. 3