Page 21 - ebaskı

gözetleme kulesidir o, minare değildir.
Gözetleme kulesi askeri bir bölgenin
içindeydi. Oraya gidip gelirken ilk günler
sıkıntılar oluyordu.
Sonra Silvan Ulu Camisi’nin ölçülerini
aldım. Düşeyden otuz derece eğik, kısa
boylu, üstü yıkık bir minareydi.
Sonra Van’a geçtim. Van’da Erciş ve
Gevaş’ta bazı künbed ve türbelerin rö-
löve ölçülerini aldım. Gevaş’ta Halime
Hatun Türbesi’nin ve İzzettin Şir (İzdişir
Bey) Camisi’nin onarımını yaptım. Cami
tamamen yıkılmıştı ve alınacak pek bir
ölçüsü yoktu. Ben sadece merakımdan
gittim oraya.
Size enteresan bir şey anlatayım: Ge-
vaş’ta künbedin kubbesinin etrafında bir
çember vardır ve pandantif deriz biz on-
lara. Çiçeklerin ortasında kurşun vardı.
Çünkü Ermeniler bu kısımları nişan tah- Şekil 6: Elbistan Ulu Camisi- detay rölöve ölçüsü, Ünal Özer, 1965
tası gibi kullanmışlar. Ben de onarım ya-
parken ‘‘Kurşunları çıkarmayın, dursun.’‘
demiştim. Tarihi vesikalardır bunlar.
Daha sonra, Tercan Mamahatun Tür-
besi ve Kervansarayı’nın rölövesini çiz-
dim.
Bu işlerde, hak ettiğim ödemeleri sı- Bahar Aslan: Malatya Ulu Cami- planı, düzgün dikdörtgen değildir,
kıntısız alırdım. Benim genel müdürlükle si hakkında neler söyleyebilirsiniz yamuktur. Benden sonra da bir
olan durumumdan dolayı, paramı öde- bize? doktora teziyle ilgili bir çalışma
mezlerse sıkıntıya gireceklerini biliyorlar- Ünal Özer: Rölövesini ben çiz- daha yapıldı. Mimar olan oğlum
dı. Ben ayrıca şantiye şefiydim oranın. Bu dim. 1964’ün başında. Kaan’ın arkadaşıydı tez sahibi.
rölöve işinde çalışan taş ustaları, sonradan Bahar Aslan: Malatya Ulu Cami- Yazlık kısmın üzerinin kapatıl-
müteahhit oluyordu. Taş işçiliğinden an- si’nin rölövesini sizden önce çizen ması, kalorifer tesisatı, döşeme-
layan insanlardı. Vakıflar da memnundu var mıydı? deki klima kanallarının kırılması
onların işinden, işlerini güzel yaparlardı. Ünal Özer: Albert Gabriel çiz- benden sonra oldu. Malatya Ulu
Bahar Aslan: Siz aynı zamanda yeni mişti. 1800 sonları, 1900’lü yılların Camii’nin minberi, Anadolu Me-
bina işleriyle de uğraşıyor muydunuz? deniyetler Müzesi’nde sergilen-
başında rölövesini almıştır. Onun
Ünal Özer: Evet uğraşıyordum ama Malatya Ulu Camii ile ilgili plan ça- mektedir. Rölöve alırken yazlık
belediyeyle çok işim olmadı, beni daha lışması vardı. Malatya Ulu Camisi’nin avlu kısmında, duvar diplerinde
çok rölöveler meşgul ediyordu. on iki tane burç kabartma taşı
vardı. O taşlar daha sonra kaybol-
du. Bu taşlar kaybolmadan önce,
müzeye haber verip, ‘’Burada taş-
lar var, korumaya alın!’‘ diye onla-
rı uyarmıştım.
Kimse oralı olmadı, ardından
taşlar çalındı.
Bahar Aslan: Son dönem-
lerdeki restorasyonlarda, cami-
lerdeki yazlık avluların üzerinin
kapatıldığını görüyoruz. Harput
Ulu Camii’nin avlusunun üzeri-
ni de kapatmışlardı, sizce buna
neden gerek duyuluyor?
Ünal Özer: Mesele şu: Biz ca-
milerin yazlık kısmının yazın, kışlık
kısmının da kışın kullanılacağını
kabul edemiyoruz. Kışlığı pek sev-
mediğimiz için oraya girmiyoruz.
Benim rölöve aldığım zaman
kışlık kısmında pireler vardı. Yerde
hasırlar seriliydi. Biz ölçü alırken
Şekil 10: Payas Külliyesi Sokollu Mehmet Paşa Külliyesi’nin restorasyon pirelendik. O günü tatil ettik.
uygulamaları,1964, fotoğraf:Ünal Özer
SerMimar TEMMUZ 2019 19