Page 35 - SutDunyasi_S63_Neat
P. 35
SANAYiCi GÖZÜYLE
Tarık Tezel* SÜT SEKTÖRÜNÜN
2017 YILINDAN
BEKLENTİLERİ
2016 yılı süt sektörü için oldukça zorlu bir yıl olmuştur. sektörüne yönelik müdahalede bulunmuştur. Bu müdahale,
2014 yılında canlanan süt sektörü ihracatı, 2015 üreticiden süt alarak süttozu yaptırmak şeklinde olmuştur.
yılında gerek Rusya’nın süt ve süt ürünleri de dâhil bazı Et ve Süt Kurumu, süttozu üretimi sırasında elinde kalan
gıda ürünlerine ambargo koyması ve gerekse AB’de süt kremayı da ihale yolu ile satmıştır.
kotalarının kalkması sonucu dünya süt ürünleri fiyatlarının
düşmesiyle birlikte, büyük düşüş yaşamıştır. 2014 yılında Bu çerçevede SETBİR olarak talebimiz, öncelikle çiğ süt
347 milyon dolarlık süt ve süt ürünleri ihracatı yapılmışken, arzının talebin üzerine çıktığı dönemlerde, Et ve Süt
bu rakam 2015 yılında %20 azalarak 271 milyon dolara Kurumu’nun, müdahale alımlarını Ulusal Süt Konseyi
düşmüştür. 2016 yılında ise bir miktar toparlanma tarafından belirlenmiş çiğ süt fiyatından alım yapan
yaşanarak, ilk 10 aydaki ihracatımız 272 milyon dolara sanayicilerden, rayiç süt tozu fiyatları ile süt tozu olarak
çıkmıştır. yapmasıdır.
2015 yılında süt üretimi 18,6 milyon olarak gerçekleşmiştir. Ülkemizde çiğ süt, artık bütün gelişmiş ülkelerde olduğu gibi
2016 yılında toplanan süt üretimine bakıldığında 2015 yılı kalite değerleri ile fiyatlandırılmalıdır. Örneğin AB ülkelerinde
ile yaklaşık değerlerde olduğu görülmektedir. Bu kapsamda baz; yağ için %4,2, protein için %3,4 dür. Uluslararası
üretilen inek sütünün de 2016 yılında 2015 yılı ile hemen pazarlarda rekabet edilebilmesi için, öncelikle çiğ süt
hemen aynı değerde olacağını öngörmekteyiz. kaliteleri rekabetçi düzeye çıkarılmalıdır.
2015 yılının başından sonuna kadar ekonomide bir Okul sütü uygulamasının kapsamı genişletilerek, her iki
hızlanma yaşamıştık. Büyüme yüzde 2,5’lardan yüzde sömestrde de haftada beş gün olarak eğitim takviminin
4,5’lara çıkmıştı. 2016’da bu büyümenin devamı beklentisi tamamına yayılmalıdır. Böylelikle ilkokul çağındaki
içerisindeydik. Ancak, ülkemizde ve dünyada yaşanan çocuklarımıza hayvansal protein ile sağlıklı beslenme
ekonomik ve siyasi süreçlerin de etkisi ile 2016 yılında tekrar alışkanlıkları kazandırılabilir. Bu faydanın yanında, çiğ sütün
bir yavaşlama ve 3. çeyrekte -turizm gelirlerindeki düşmeye arz dönemi ile eğitim döneminin örtüşmesi fırsatı, çiğ süt
bağlı olarak- büyümede oldukça düşük bir beklenti söz arz regülasyonunu da sağlanmış olacaktır.
konusu olmuştur. Yine de son çeyrekte toparlanmayla, 2016
yılını yüzde 3 seviyelerinde tamamlayacağımızı öngörüyoruz. Diğer yandan depolama desteği de, arz fazlasının oluştuğu
dönemlerde regülasyonun sağlanmasını teşvik edebilecektir.
2017 yılı için tahmin yapmak güç görülebilir. Ancak 2016'nın Böylelikle süt tozu yapma veya yaptırma imkânı olmayan
etkilerini silmek en temel hedef olacaktır. Ekonomi dışı imalatçıların da, peynir ve çeşitleri gibi stoklanabilir
gündemin yarattığı belirsizliğin aşılacağını tahmin ediyoruz. ürünlerinde, depolama desteği üreticinin elinde sütün
Yüzde 3 büyüme ve yüzde 7 civarında bir enflasyon makul kalmasını önleyecek, hayvan kesilmesinin önünü kapayacak,
bir tahmin olacaktır. üreticinin hevesinin kırılmasına meydan vermeyecektir.
Önemli bir diğer belirsizlik, doların uluslararası piyasalarda 2016 yılının bir diğer önemli gelişmesi ise Milli Tarım
güçlenmesine bağlı olarak TL'nin ve Euro'nun değer Projesi’nin açıklanması olmuştur. Milli Tarım Projesi, gerek
kaybetmesidir. 2014 yılında 1,40 olan €/$ kuru gerileyerek, hayvan hastalıkları ve hayvansal üretim konusunda,
1,10’larda bir istikrara kavuşmuştu. Şimdi ABD seçim gerek havza bazlı tarımsal üretim kapsamında, çok
sonuçları etkisi ile 1,05’leri aşağıya doğru zorlamaktadır. büyük bir iyileşmeye ve gelişmeye imza atmış ve bir
Dolardaki bu güçlenme, Türkiye’yle birlikte bütün yol çizilmiştir. Önümüzdeki iki yıl içerisinde bu projenin
gelişmekte olan ülkelerde, hem kurları, hem de faizleri meyvelerini göreceğimizi ve sorunlarımızın büyük oranda
tırmandırmaktadır. 2017 yılının en azından ilk yarısının en çözümleneceğini düşünüyoruz.
büyük sorunu bu olacak gibi görünmektedir.
* Türkiye Süt, Et, Gıda Sanayicileri ve Üreticileri Birliği (SETBİR) Başkanı,
İhracattaki kısıtlamalar ve ekonomik sürecin etkileri SÜTAŞ Yönetim Kurulu Başkan Vekili
nedeniyle süt sanayicisi büyük bir stok yükünün altında
kalmıştır. Bu kapsamda 2016'da Et ve Süt Kurumu, süt
OCAK-ŞUBAT 2017 35
