Page 86 - Annual Report 2556

รายงานประจ�าปี 2556
86 ส�านักงานบริหารหนี้สาธารณะ ANNUAL REPORT 2013 87
PUBLIC DEBT MANAGEMENT OFFICE

การเรียกเก็บค่าธรรมเนียมการค�้าประกัน/ให้กู้ต่อ โดยสังเขป จำกรัฐบำลอีกด้วย ดังนั้น กำรพิจำรณำควำมเสี่ยงทำงเครดิต

จึงต้องด�ำเนินกำรอย่ำงรอบคอบเพื่อให้ได้ผลกำรประเมิน
ที่มีควำมเหมำะสมและเป็นธรรมกับหน่วยงำน เพรำะผล
ปวีณา ส�าเร็จ เศรษฐกรช�านาญการ
สุธาวรรณ วรรณสุกใส เศรษฐกรช�านาญการ กำรจัดระดับควำมน่ำเชื่อถือที่ได้จะมีผลต่ออัตรำค่ำธรรมเนียม
ที่จะเรียกเก็บ ซึ่งส่งผลกระทบโดยตรงต่อรัฐวิสำหกิจที่ขอให้

กระทรวงกำรคลังค�้ำประกันเงินกู้หรือขอกู้เงินต่อจำกกระทรวง
บทควำมนี้มีควำมมุ่งหมำยที่จะแสดงรำยละเอียด กำรคลัง เช่น รัฐวิสำหกิจที่มีควำมเสี่ยงทำงเครดิตสูง (โอกำส
สำระส�ำคัญโดยสรุปเกี่ยวกับกำรเรียกเก็บค่ำธรรมเนียม ที่จะผิดนัดช�ำระหนี้สูง) จะต้องเสียค่ำธรรมเนียมในจ�ำนวนมำก
กำรค�้ำประกัน/ให้กู้ต่อ โดยประมวลข้อมูลส�ำคัญไว้ในบทควำม ในขณะที่รัฐวิสำหกิจที่มีควำมเสี่ยงทำงเครดิตต�่ำกว่ำ (โอกำส ข้อมูลที่ใช้ในกำรประเมินต่ำงๆ จะถูกน�ำไปบันทึกใน
เดียวเพื่อให้เห็นภำพรวมของกำรเรียกเก็บค่ำธรรมเนียมฯ และ ในกำรผิดนัดช�ำระหนี้ต�่ำ) ก็จะมีค่ำธรรมเนียมที่ต้องจ่ำยช�ำระ แบบจ�ำลอง SOEs Credit Scoring ของ สบน. และแบบจ�ำลอง

สำมำรถเข้ำใจได้โดยง่ำย โดยได้แบ่งเนื้อหำเป็น 4 หัวข้อ ลดลงตำมไปด้วยไปด้วย จะค�ำนวณควำมเสี่ยงทำงเครดิตเบื้องต้นให้อัตโนมัติ
ได้แก่ 1. กฎหมำยที่เกี่ยวข้อง 2. ควำมเสี่ยงทำงเครดิต หลังจำกนั้นผู้วิเครำะห์จะพิจำรณำควำมเหมำะสมของคะแนน
กับอัตรำค่ำธรรมเนียมฯ 3. กำรค�ำนวณและกำรเรียกเก็บ ขั้นตอนและวิธีกำรจัดระดับควำมน่ำเชื่อถือ จำกข้อมูลที่เกี่ยวข้อง และท�ำกำรปรับปรุงคะแนนหำกพบ
ค่ำธรรมเนียมฯ และ 4. กำรขอยกเว้นค่ำธรรมเนียมฯ วิธีกำรและขั้นตอนของกำรจัดระดับควำมน่ำเชื่อถือ ควำมผิดปกติของข้อมูล เช่น พบว่ำแนวโน้มของสินทรัพย์รวม

รัฐวิสำหกิจของ สบน. จะเป็นไปตำมประกำศส�ำนักงำนบริหำร ขัดแย้งกับแนวโน้มกำรเจริญเติบโตของกิจกำร กล่ำวคือ กรณี
บทน�า หนี้สำธำรณะ เรื่อง หลักเกณฑ์และวิธีกำรประเมินระดับควำม ที่สินทรัพย์รวมมีแนวโน้มเพิ่มขึ้น แต่เป็นกำรเพิ่มขึ้นของสินค้ำ
เป็นที่ทรำบกันดีแล้วว่ำ ปัจจุบันกระทรวงกำรคลัง 1. กฎหมายที่เกี่ยวข้อง น่ำเชื่อถือของรัฐวิสำหกิจและสถำบันกำรเงินภำครัฐ โดยข้อมูล คงเหลือหรือลูกหนี้กำรค้ำเป็นหลัก ในขณะที่สินทรัพย์ถำวรที่
โดยส�ำนักงำนบริหำรหนี้สำธำรณะ (สบน.) ได้ด�ำเนินกำร • พระรำชบัญญัติกำรบริหำรหนี้สำธำรณะ ที่ใช้ในกำรประเมินประกอบด้วยข้อมูลทั้งในเชิงปริมำณและ เป็นปัจจัยในกำรสร้ำงรำยได้ในอนำคตคงที่ หรือลดลง ในกรณีนี้
เรียกเก็บค่ำธรรมเนียมกำรค�้ำประกัน/ให้กู้ต่อจำกรัฐวิสำหกิจ พ.ศ. 2548 และที่แก้ไขเพิ่มเติม เชิงคุณภำพ ได้แก่ งบดุล งบก�ำไรขำดทุน ประมำณกำรกระแส อำจเป็นสัญญำณแสดงถึงกำรขำดประสิทธิภำพในกำรขำย

และสถำบันกำรเงินภำครัฐที่กระทรวงกำรคลังค�้ำประกัน • กฎกระทรวงก�ำหนดอัตรำและเงื่อนไขกำรเรียกเก็บ เงินสด แผนกำรด�ำเนินงำน ประมำณกำรในอนำคต สถำนะหนี้ สินค้ำหรือบริกำรของหน่วยงำน ซึ่งเป็นควำมผิดปกติอย่ำงมำก
เงินกู้ และกู้เงินต่อจำกกระทรวงกำรคลัง โดยอัตรำค่ำ ค่ำธรรมเนียมกำรค�้ำประกันของกระทรวงกำรคลัง พ.ศ. 2551 ผลกำรประเมินผลกำรด�ำเนินงำนรัฐวิสำหกิจ เป็นต้น โดยใช้ ดังนั้น ผู้วิเครำะห์อำจต้องพิจำรณำปรับปรุงคะแนนใหม่ตำม
1
ธรรมเนียมที่เรียกเก็บขึ้นอยู่กับระดับควำมเสี่ยงทำงเครดิต • กฎกระทรวงก�ำหนดอัตรำและเงื่อนไขกำรเรียกเก็บ ฐำนข้อมูลของ สบน. และข้อมูลจำกส�ำนักงำนคณะกรรมกำร หลักเกณฑ์ที่ก�ำหนด ซึ่งกำรปรับปรุงคะแนนต่ำงๆ จะต้องจัดท�ำ
2
ของหน่วยงำนแต่ละแห่ง ซึ่ง สบน. เป็นผู้ด�ำเนินกำรวิเครำะห์ ดอกเบี้ยและค่ำธรรมเนียมกำรให้กู้ต่อของกระทรวงกำรคลัง นโยบำยรัฐวิสำหกิจ ส�ำนักงำนคณะกรรมกำรพัฒนำกำรเศรษฐกิจ เหตุผลชี้แจงให้ชัดเจนด้วย และเมื่อได้ผลคะแนนสุดท้ำยแล้ว
ควำมเสี่ยงทำงเครดิตและจัดระดับควำมน่ำเชื่อถือรัฐวิสำหกิจ พ.ศ. 2551 และสังคมแห่งชำติ ธนำคำรแห่งประเทศไทย รัฐวิสำหกิจ (Final Score) ผู้วิเครำะห์จะจัดท�ำรำยงำนวิเครำะห์ควำมเสี่ยง

และสถำบันกำรเงินภำครัฐเป็นประจ�ำทุกปี ทั้งนี้ กระทรวง • ประกำศส�ำนักงำนบริหำรหนี้สำธำรณะ เรื่อง สถำบันจัดระดับควำมน่ำเชื่อถือภำคเอกชน และข้อมูลจำก ทำงเครดิต โดยแสดงรำยละเอียดของกำรวิเครำะห์ควำมเสี่ยง
กำรคลังไม่ได้มุ่งหวังที่จะหำรำยได้จำกกำรเรียกเก็บ หลักเกณฑ์และวิธีกำรประเมินระดับควำมน่ำเชื่อถือของ หน่วยงำนที่เกี่ยวข้องอื่นๆ ทำงเครดิตด้ำนต่ำงๆ เพื่อน�ำเสนอคณะกรรมกำรพิจำรณำผล
ค่ำธรรมเนียมกำรค�้ำประกันและให้กู้ต่อ ดังจะเห็นได้จำก รัฐวิสำหกิจและสถำบันกำรเงินภำครัฐ กำรจัดอันดับควำมเสี่ยงทำงเครดิต (Credit Risk Scoring
อัตรำค่ำธรรมเนียมที่มีอัตรำต�่ำมำกซึ่งไม่สำมำรถคุ้มครอง Committee) พิจำรณำในล�ำดับถัดไป
ควำมเสี่ยงได้ทั้งหมด รวมทั้งยังมีกำรยกเว้น/ลดหย่อน 2. ความเสี่ยงทางเครดิตกับอัตราค่าธรรมเนียมฯ
ค่ำธรรมเนียมให้กับเงินกู้ที่เข้ำข่ำยตำมหลักเกณฑ์ที่ กำรจัดระดับควำมน่ำเชื่อถือรัฐวิสำหกิจและสถำบัน และเนื่องจำกรัฐวิสำหกิจมีทั้งรัฐวิสำหกิจที่เป็นสถำบัน

ก�ำหนดด้วย ซึ่งวัตถุประสงค์หลักที่แท้จริงของกำรเรียกเก็บ กำรเงินภำครัฐ กำรเงิน และรัฐวิสำหกิจที่ไม่เป็นสถำบันกำรเงิน ซึ่งมีลักษณะ
ค่ำธรรมเนียมฯ คือ มุ่งหวังให้หน่วยงำนที่เกี่ยวข้องไม่ว่ำจะเป็น กำรวิเครำะห์ควำมเสี่ยงทำงเครดิตเพื่อจัดระดับ ของกิจกำรแตกต่ำงกันอย่ำงชัดเจน ดังนั้น เพื่อให้กำรประเมิน
รัฐบำล หรือรัฐวิสำหกิจ ส�ำนักงบประมำณ รวมถึงประชำชน ควำมน่ำเชื่อถือหน่วยงำนภำครัฐมีควำมซับซ้อนมำกกว่ำกำร ควำมเสี่ยงทำงเครดิตและกำรจัดระดับควำมน่ำเชื่อถือมีควำม
ได้ร่วมกันตระหนักถึงต้นทุนและควำมเสี่ยงจำกกำรใช้เงินกู้ วิเครำะห์ควำมเสี่ยงทำงเครดิตหน่วยงำนเอกชน เนื่องจำก 1 ประกำศส�ำนักงำนบริหำรหนี้สำธำรณะ เรื่อง หลักเกณฑ์และวิธีกำรประเมินระดับ เหมำะสมและเป็นธรรมต่อรัฐวิสำหกิจแต่ละประเภท สบน. จึง
และป้องกันไม่ให้ภำระผูกพันที่เกิดจำกกำรก่อหนี้ส่งผลกระทบ รัฐวิสำหกิจเป็นหน่วยงำนที่ได้รับกำรสนับสนุนกำรด�ำเนินงำน ควำมน่ำเชื่อถือของรัฐวิสำหกิจและสถำบันกำรเงินภำครัฐ ข้อ 1 ก�ำหนดให้รัฐวิสำหกิจ ได้จัดท�ำหลักเกณฑ์กำรประเมินควำมเสี่ยงทำงเครดิตแยกตำม
หรือสถำบันกำรเงินภำครัฐจัดส่งงบกำรเงินให้ส�ำนักงำนบริหำรหนี้สำธำรณะภำยใน
ต่อเสถียรภำพทำงกำรเงินและกำรคลังของประเทศ จำกรัฐบำล และในขณะเดียวกันก็ถูกแทรกแซงกำรด�ำเนินงำน สิบห้ำวันนับตั้งแต่วันที่ส�ำนักงำนกำรตรวจเงินแผ่นดินตรวจสอบและแสดงควำมเห็นแล้ว กลุ่มของรัฐวิสำหกิจ ได้แก่ รัฐวิสำหกิจที่เป็นสถำบันกำรเงิน
2 กำรปรับปรุงคะแนนต่ำงๆ เป็นไปตำมหลักเกณฑ์ที่ก�ำหนดในคู่มือกำรประเมินควำมเสี่ยง และรัฐวิสำหกิจที่ไม่เป็นสถำบันกำรเงิน
ทำงเครดิตเพื่อจัดระดับควำมน่ำเชื่อถือของรัฐวิสำหกิจและสถำบันกำรเงินภำครัฐ

ส�านักงานบริหารหนี้สาธารณะ PUBLIC DEBT MANAGEMENT OFFICE